Nguồn nhân lực ngân hàng chưa đáp ứng yêu cầu

Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, tái cấu trúc hệ thống ngân hàng phải xuất phát từ những yếu kém nội tại hiện nay của hệ thống ngân hàng như: nhân lực tài chính yếu, quản trị ngân hàng chưa hiệu quả, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu hội nhập và cạnh tranh quốc tế; trong đó tái cấu trúc nguồn nhân lực là yêu cầu cấp thiết.

PGS.TS Đào Duy Huân nhận định: Con người quyết định tất cả mọi thành bại trong phát triển kinh doanh ngân hàng. Không có nguồn nhân lực chất lượng cao, cạnh tranh thì không thể thắng lợi và phát triển kinh doanh trong bối cảnh kinh tế hội nhập hiện nay. Nguồn nhân lực sẽ quyết định sức mạnh, hiệu quả, năng lực cạnh tranh và khả năng phát triển bền vững của ngân hàng.

Trong những năm gần đây, nguồn nhân lực ngân hàng phát triển rất sôi động về cơ cấu, số lượng, chất lượng do nhu cầu mở rộng nhanh mạng lưới kinh doanh. Sự phát triển quá nóng của các tổ chức tín dụng dẫn đến nguồn nhân lực chất lượng cao, có đạo đức nghề nghiệp thiếu, không đáp ứng được yêu cầu, trong khi đó công tác tuyển dụng, đào tạo lại chưa được coi trọng nên rủi ro tác nghiệp và đạo đức gia tăng.

Theo một nghiên cứu của Trường Đại học Tài chính – Marketing thực hiện vào tháng 5/2012 cho thấy, có khoảng 70% nhân viên ngân hàng đáp ứng được yêu cầu công việc, 30% còn lại cần phải tiếp tục đào tạo. Riêng đối với một số chi nhánh mới, đặc biệt là ở các tỉnh chỉ có khoảng 50% nhân viên có thể đáp ứng được yêu cầu công việc.

Ngoài ra, 20 – 30% nhân viên tín dụng chưa nắm rõ các quy trình nghiệp vụ, yếu về kiến thức pháp lý trong hồ sơ tín dụng, phân tính tài chính, quản lý và xử lý nợ; 50 – 60% nhân viên yếu kỹ năng giao tiếp, kỹ năng bán hàng, bán chéo sản phẩm, tổ chức công việc.

Mặt khác, đa số cán bộ quản lý trung và cao cấp ở các ngân hàng thương mại chủ yếu được đề bạt qua hoạt động chuyên môn, thiếu kiến thức về quản lý, điều hành môt chi nhánh, một ngân hàng hiện đại, nên đôi khi chỉ một sơ xuất nhỏ trong quản lý nhân sự cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động ngân hàng.

Tái cấu trúc nguồn nhân lực cần được quan tâm hàng đầu trong quá trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng

Qua cuộc khảo sát trên cho thấy: Chưa có phòng, ban nào trong các ngân hàng đạt kiến thức tốt. Hầu hết nhân viên chỉ đạt điểm cao ở lĩnh vực mà mình hoạt động, rất thiếu kiến thức ở các mảng nghiệp vụ còn lại. Điều này, thể hiện mức độ hiểu biết những sản phẩm, dịch vụ bán chéo của các nhân viên chưa tốt. Cụ thể, 56% nhân viên phòng dịch vụ khách hàng còn yếu kiến thức về tín dụng, 55% nhân viên phòng khách hàng cá nhân yếu về mảng huy động…

Do đó, phần lớn cán bộ nhân viên ngân hàng cần phải được cập nhật thường xuyên kiến thức về những sản phẩm ngân hàng bán lẻ, không chỉ là sản phẩm thuộc lĩnh vực mình phụ trách mà còn những sản phẩm của các ngân hàng khác để nâng cao năng lực cạnh tranh trong hoạt động của mình.

Theo các chuyên gia, trong một khoảng thời gian khá lâu nữa, chất lượng tân cử nhân của ngành tài chính, ngân hàng ở nước ta cũng chưa thể có sự cải thiện đáng kể. Vì vậy, vẫn cần phải tập trung vấn đề đào tạo cho cán bộ mới tuyển dụng; tăng cường đào tạo, cập nhật kiến thức kinh doanh cơ bản theo cơ chế thị trường cho nguồn cán bộ hiện có, để đáp ứng yêu cầu ngày càng phức tạp và áp lực cạnh tranh ngày càng lớn của môi trường kinh doanh.

Đối với cán bộ quản lý cấp trung và cao cấp, cần chú trọng đào tạo kỹ năng mềm, kỹ năng quản lý, nhằm tạo bước đột phá về tư duy và khả năng quản lý, tạo tiền đề cho việc triển khai các kế hoạch cải cách, cải tổ.

PGS. TS Đào Duy Huân cho rằng: Khó khăn và thách thức lớn nhất đối với các ngân hàng Việt Nam hiện nay không phải là thiếu vốn hay trình độ kỹ thuật chưa hiện đại mà là khả năng quản trị, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao còn yếu. Do đó, vấn đề tái cấu trúc nguồn nhân lực cần được quan tâm hàng đầu trong quá trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng.

Mai Phương