Thuốc ho gây nghiện tấn công học đường

Năng lượng Mới số 275

Thuốc ho cũng hại

Vừa qua, tại cuộc gặp gỡ với đoàn công tác liên bộ Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT), Y tế, Công an về “Công tác phòng chống lạm dụng thuốc tân dược trong học sinh” của Sở GD&ĐT TP HCM thì đại diện Trường THCS Bình An (quận 2, TP HCM) cho biết: “Vào năm 2011, tại trường, một học sinh lớp 8A2 có biểu hiện nôn ói trong giờ học. Sau đó, 12 em học sinh cùng lớp 8A2, 1 học sinh lớp 8A3 và 7 học sinh lớp 8A4 cũng có biểu hiện tương tự. Khi nhà trường phát hiện và tìm hiểu thì được biết số học sinh này đều sử dụng thuốc ho Recotus do một bạn lớp 8A4 sử dụng và mua giúp cho một học sinh khác ở lớp 8A2 20 viên (với giá 8.000 đồng/vỉ). Học sinh này sử dụng và chia cho học sinh trong lớp cùng uống”.

Tại Trường THCS Khánh Hội A (quận 4), giám thị nhà trường thấy nhiều khi học sinh có hiện tượng ngủ gật trong lớp, qua điều tra sơ bộ Ban Giám hiệu phát hiện khoảng 50 học sinh trong trường đã mua thuốc ho Recotus về uống và đã có gần 30 em học sinh thừa nhận đã sử dụng loại thuốc này. Thậm chí, có em còn uống một lần 6-7 viên. Do đó khi vào giờ học, các em sử dụng thuốc này rơi vào trạng thái ngủ gà, ngủ gật trong giờ học.

Gia đình và nhà trường cần phối hợp chặt chẽ để quản lý các em, tránh hiện tượng các em sử dụng chất kích thích tạo cảm giác lạ (Ảnh minh họa)

Hiệu trưởng Trường THCS Lữ Gia (quận 11) - ông Thái Minh Phú cho biết, vào ngày 25/10/2013 giám thị nhà trường thấy một nhóm học sinh lớp 8 có biểu hiện lờ đờ, nói năng lắp bắp, không kiểm soát được hành vi của mình. Nghi ngờ các em có sử dụng thuốc kích thích nhà trường đã kiểm tra cặp của các em và phát hiện 2 vỉ thuốc ho Recotus. Trong đó có một vỉ đã uống gần hết.

Các trường hợp lạm dụng thuốc ho Recotus có chất gây nghiện được phát hiện chủ yếu là học sinh ở bậc THCS gây nên nhiều lo lắng cho gia đình, nhà trường. Bà Trần Thị Kim Thanh - Phó giám đốc Sở GD&ĐT TP HCM cho rằng, ở lứa tuổi các em học sinh THCS có nhiều biến động về tâm lý, rất dễ bị tổn thương hoặc dễ bị lôi kéo vào những trò nguy hiểm. Một số học sinh tìm đến các loại thuốc này có thể do các em không chia sẻ được cảm xúc với ai, nên tự tìm cách riêng. Mặt khác, khi uống loại thuốc này với liều cao sẽ tạo cảm giác thoải mái, hưng phấn nên các em cứ tìm đến thuốc, dù không đủ hiểu biết về những tác hại sau này của thuốc, hoặc biết nhưng vẫn bất chấp hậu quả. Do đó, các bậc phụ huynh học sinh cần có sự quan tâm, yêu thương các em, chia sẻ những khúc mắc trong cuộc sống với các em. Đôi khi nhiều phụ huynh vì điều kiện mưu sinh mà ít quan tâm đến sự phát triển tâm sinh lý của con mình.

Từ khi phát hiện học sinh trên địa bàn lạm dụng thuốc ho Recotus có chất gây nghiện đến nay, Sở GD&ĐT TP HCM đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các cơ sở giáo dục về phòng, chống lạm dụng thuốc ho Recotus và công tác bảo đảm an toàn trong trường học. Trong đó nhấn mạnh đến việc tuyên truyền học sinh không nên sử dụng thuốc tùy tiện, không sử dụng thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, truyền thông cho phụ huynh hiểu về những tác hại của thuốc để phối hợp theo dõi, giáo dục con cái đúng cách. Bên cạnh đó, cán bộ y tế nhà trường phải thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở những em có dấu hiệu lạ để phát hiện kịp thời. Nếu có trường hợp học sinh sử dụng thuốc ho Recotus quá liều thì nhà trường phải phối hợp chặt chẽ với các cơ sở y tế địa phương trong việc xử lý các trường hợp học sinh sử dụng thuốc Recotus… tránh gây hoang mang lo lắng cho gia đình và xã hội.

Ông Bùi Đức Phong - Phó chánh Thanh tra Bộ Y tế cho hay, đến thời điểm hiện tại ngành y tế vẫn chưa có một nghiên cứu nào cụ thể để có thể liệt thuốc ho Recotus vào loại thuốc gây nghiện. Nên hiện nay, Recotus được các nhà thuốc vô tư bán mà chưa có sự quản lý chặt chẽ của các cơ quan chức năng.

“Ngất ngây” gây ra nghiện

Theo Công ty CP SPM (quận Tân Bình, TP HCM) thì Recotus là loại thuốc làm giảm ho do cảm cúm, viêm phổi, viêm phế quản, lao hoặc ho do hút thuốc hay hít phải các chất kích thích. Theo chỉ định của nhà sản xuất, thuốc có thể gây buồn ngủ, không được dùng cho trẻ em dưới 6 tuổi, người bị bệnh gan, suy hô hấp, người có tiền sử mắc bệnh suyễn hay nhạy cảm với bất cứ thành phần nào của thuốc.

Về hoạt chất, một viên Recotus chứa dextromethorphan HBr 30mg là dẫn xuất của morphin, có tác dụng chống ho bằng cách ức chế trung tâm ho ở hành tủy. Chất này tuy ít gây nghiện hơn hêrôin, morphin, ma túy tổng hợp (thuốc lắc), nhưng lạm dụng có thể gây hậu quả lâu dài dẫn đến lệ thuộc vào thuốc. Dù chất này không gây ra tình trạng nghiện vật vã như ma túy, nhưng chúng khiến người uống bị lệ thuộc, tinh thần lơ mơ, giảm ý thức. Người uống thuốc luôn có cảm giác thèm và nhớ đến cảm giác “phê” của thuốc. Chỉ định liều điều trị cao nhất là 4 viên/ngày sau mỗi 6 giờ uống 1 viên và sử dụng 7 ngày thì tác dụng chống ho của Recotus phát huy tốt. Còn nếu liều dùng 4-6 viên/lần có thể gây ảo giác và đây chính là một trong các lý do thanh niên sử dụng để “phê” trong các cơn cuồng loạn.

Theo ông Bùi Đức Phong, Phó chánh Thanh tra Bộ Y tế thì thuốc Recotus có tác dụng gây buồn ngủ, tạo ra trạng thái “ngất ngây” nên trẻ em độ tuổi mới lớn có thể dùng nó để tìm cảm giác lạ. Khi đã bắt đầu quen với trạng thái lâng lâng, đê mê, các em học sinh mới lớn có thể tìm đến các chất gây nghiện nguy hại như hêrôin, amphetamine… Điều đáng nói, Recotus là loại thuốc được bán tự do và không cần kê đơn, với giá mỗi vỉ thuốc 10 viên nang mềm khoảng 7.000-8.000 đồng nên học sinh dễ mua, sử dụng.

Ban đầu, trẻ có thể sử dụng thuốc để giả bệnh, trốn học vì sợ trả bài, sợ áp lực học hành, nhưng lâu dần, trẻ bị nghiện và phụ thuộc vào thuốc lúc nào không hay. Lúc đó, Recotus trở thành “ma túy” gây lệ thuộc thuốc và chính giai đoạn lơ mơ, nửa tỉnh nửa mê do “phê” thuốc quá liều, người nghiện dễ có những hành vi thiếu kiểm soát. Đôi khi, chỉ cần lời khích bác các em cũng có những hành vi hung hăng, có thể gây án mạng giết người. Như vậy, việc lạm dụng thuốc Recotus lâu dài cũng nguy hiểm và dẫn đến nghiện thuốc như sử dụng ma túy. Bản thân Recotus trong điều trị khi dùng quá liều cho người bệnh sẽ gây tác dụng phụ như dị ứng, ảo giác… thậm chí chết đột ngột ở trẻ em.

Trước thực trạng học sinh trên địa bàn TP HCM lạm dụng thuốc Recotus có thể gây nhiều hậu quả về sau, vừa qua, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Công an tăng cường quản lý việc sản xuất, mua bán thuốc Recotus và các thuốc có chứa dextromethorphan trên thị trường.

Điều đáng mừng là trong cuộc báo cáo với đoàn kiểm tra liên bộ vừa qua, đại diện các trường THCS trên địa bàn TP HCM có học sinh từng sử dụng thuốc Recotus quá liều đều cho biết là kể từ các trường hợp đã nêu, từ đó về sau nhà trường chưa phát hiện thêm trường hợp mới. Đó là sự thành công bước đầu trong công tác phòng chống lạm dụng thuốc tân dược có chất gây nghiện trong học đường của Sở GD&ĐT TP HCM. Đây có thể là mô hình điểm để các địa phương khác tham khảo, học hỏi, áp dụng cho địa phương mình trong thời gian tới.

Thanh Thanh