Thuốc gây nghiện recotus và nỗi lo bài vở

Nhà trường có biết?

Thời gian vừa qua, dư luận xôn xao trước hàng loạt học sinh khối THCS của TP HCM lạm dụng thuốc ho Recotus có chất gây nghiện. Ít ai biết được rằng, loại thuốc gây nghiện này đã len lỏi vào học đường từ năm học 2009-2010.

Bà Trần Thị Kim Thanh, Phó giám đốc Sở GD&ĐT TP HCM cho biết, trong năm học 2009-2010 lãnh đạo của nhiều trường như THCS Trần Quốc Tuấn (quận 7); THCS Quang Trung (quận 4); THCS Ngô Sĩ Liên (quận Tân Bình) đã phát hiện học sinh trong trường sử dụng thuốc Recotus. Năm 2011, Trường THCS Bình An (quận 2) phát hiện một nhóm học sinh có biểu hiện nôn ói. Khi điều tra thì nhóm học sinh này cho biết đã sử dụng thuốc ho Recotus do một học sinh khác mua và chia nhau cùng uống. Tiếp đó, Trường THCS Khánh Hội A (quận 4) cũng phát hiện nhiều học sinh ngủ gật trong lớp. Điều tra sơ bộ của nhà trường cho thấy có khoảng 50 học sinh đã mua thuốc ho Recotus, thậm chí có em còn uống 6-7 viên/lần.

Recotus xuất hiện dễ dàng và nhan nhản tại các trường học

Thế nhưng có một điều kỳ lạ là tất cả những vụ việc đó dường như không được chú ý cho đến năm học này (2013), mọi việc mới bắt đầu thực sự được các cơ quan chức năng lưu tâm khi xuất hiện hàng loạt những học sinh lơ mơ, gà gật và nôn ói. Chỉ trong hai tháng 9, 10 liên tiếp có hàng chục học sinh của các trường THCS Tăng Bạt Hổ (quận 4), THCS Lữ Gia (quận 11), THCS Lê Quý Đôn (quận 11) mua, tàng trữ và sử dụng thuốc Recotus, trong đó có cả các học sinh nữ.

Đây mới là những con số được báo cáo chính thức với Sở GD&ĐT, nhưng trong thực tế, vẫn còn khá nhiều trường khác có học sinh sử dụng Recotus nhưng vẫn chưa được phát hiện hoặc nhà trường biết nhưng cố tình… ỉm đi vì sợ mất thành tích.

Uống vì áp lực học tập

Lý do mà tất cả các học sinh sử dụng thuốc Recotus là vì “nghe nói” uống thuốc sẽ có cảm giác lạ, gây hưng phấn, không sợ bài vở, không sợ giáo viên…

Em L.T.H Trường THCS Trần Quốc Tuấn cho biết: “Bạn nào không thuộc bài sẽ bị thầy cô lấy roi đánh, có bạn còn bị tát thẳng vào mặt nên chúng em rất sợ bị trả bài. Nghe các bạn trong trường rủ nhau uống thuốc ho (Recotus) để gây buồn ngủ, mệt mỏi... rồi lấy cớ xuống phòng y tế nằm”.

N.D.T lại tìm đến thuốc vì một lý do khác. Là con trai duy nhất trong gia đình nên bố mẹ rất kỳ vọng vào việc học tập của em. Lịch học của em luôn kín đặc từ sáng đến tận tối muộn và không bao giờ có ngày nghỉ, chính vì thế T luôn lên lớp trong trạng thái bơ phờ, mệt mỏi. Để giúp bạn hưng phấn hơn, một bạn học cùng lớp đã rỉ tai T uống một loại thuốc được giới học sinh coi là “thần dược”, thuốc ho Recotus để quên đi mọi lo âu, mệt mỏi. Lúc đầu mới dùng, T cũng thấy tươi tỉnh hơn, em tăng dần liều dùng từ 2-3 viên lên 6-7 viên/lần. Sau vài lần dùng thuốc, T rơi vào trạng thái lơ mơ, tinh thần sa sút, luôn thấy thèm và nhớ cảm giác “phê” của thuốc.

Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Thu Hiền, nếu cách đối xử của giáo viên khiến học sinh thấy lo lắng, sợ sệt... sẽ khiến các em thui chột tinh thần học tập, khó tiếp thu được bài vở. Khi học sinh đã phải dùng thuốc để đối phó với việc học tập là đã có dấu hiệu rối loạn về mặt tâm lý, tâm thần. Ban đầu trẻ có thể sử dụng thuốc để giả bệnh, trốn học vì sợ áp lực học hành. Nhưng lâu dần, trẻ sẽ nghiện, chính giai đoạn lơ mơ, nửa tỉnh nửa mê do “phê” thuốc quá liều, người nghiện dễ có những hành vi thiếu kiểm soát.

Nguy cơ tử vong cao

Ông Bùi Đức Phong, Phó chánh thanh tra Bộ Y tế thừa nhận: Bộ Y tế đã có thông tư hướng dẫn các hoạt động liên quan đến thuốc gây nghiện nhưng về việc lạm dụng thuốc trong học sinh thì đúng là ngành y tế chưa đề cập đến. Trong thuốc Recotus có hai hoạt chất chính là dextromethorphan, dẫn xuất của morphin và diprophyllin HCl là dẫn xuất của theophyllin kết hợp có thể tạo nên trạng thái lâng lâng cho người sử dụng. Chất này tuy ít gây nghiện hơn hêrôin, morphin, ma túy tổng hợp nhưng lạm dụng có thể gây hậu quả lâu dài dẫn đến lệ thuộc vào thuốc.

Dù chất này không gây nên tình trạng nghiện vật vã như ma túy, nhưng chúng khiến người uống bị lệ thuộc, tinh thần lơ mơ, giảm ý thức. Nếu dùng recotus quá liều có thể bị ngộ độc với các triệu chứng buồn nôn, ngủ gật, rung giật nhãn cầu và giảm thị lực, lơ mơ, ảo giác, có thể dẫn đến suy hô hấp, co giật và thậm chí là tử vong.

Nguy hiểm như vậy nhưng hiện nay Recotus vẫn là loại thuốc được bán tự do và không cần kê đơn, giá mỗi vỉ thuốc 10 viên chỉ 7.000-8.000 đồng.

Mặc dù các nhà trường cũng đã cố gắng tự tìm biện pháp để ngăn ngừa như tuyên truyền về tác hại của thuốc cho học sinh, nhắc nhở phụ huynh theo dõi con sát sao, yêu cầu các nhà thuốc quanh trường không được bán thuốc cho học sinh… nhưng theo như bà Trần Thị Kim Thanh, Bộ Y tế phải hết sức nghiêm túc và khoa học trong việc ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể về việc sử dụng thuốc như thế nào cho đúng. Phải có văn bản ban hành các nhà thuốc chỉ bán khi có đơn của bác sĩ, không bán cho trẻ dưới 18 tuổi, phải có biện pháp đồng bộ chứ ngành giáo dục không thể cấm các nhà thuốc không được bán. Đồng thời cũng đề xuất Bộ Y tế cần đưa Recotus vào danh mục thuốc gây nghiện và chỉ được bán khi có đơn của bác sĩ.

Bạch Dương