Nghị quyết 68 và kỳ vọng về một kỷ nguyên bứt phá của doanh nghiệp niêm yết

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang bước vào chu kỳ chuyển dịch mạnh mẽ sau đại dịch và áp lực tái cấu trúc nội lực trong nước ngày một gia tăng, hội thảo “Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân: Cơ hội nào cho các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng?” ngày 6/6, do Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) phối hợp cùng Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC) tổ chức đã trở thành điểm sáng quan trọng, mở ra không gian thảo luận thiết thực và sâu sắc giữa các nhà làm chính sách, chuyên gia kinh tế, và đại diện doanh nghiệp đầu ngành.

Niềm tin “tài sản vô giá” của doanh nghiệp niêm yết

Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là một văn bản chính trị. Với những doanh nghiệp niêm yết như Tập đoàn PAN, đây là sự “vỡ òa” của niềm tin, là dấu mốc khẳng định vai trò và vị thế ngày càng lớn mạnh của khu vực tư nhân trong nền kinh tế quốc gia, một điều tưởng chừng không thể xảy ra cách đây vài thập niên.

“Không chỉ là chính sách, với chúng tôi, đây là sự khẳng định niềm tin của Đảng và Nhà nước đối với khu vực kinh tế tư nhân, điều mà cách đây 30 năm là không tưởng", bà Nguyễn Thị Trà My, Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn PAN nhận định.

Bà Nguyễn Thị Trà My, Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn PAN (Ảnh: Minh Đức).

Phát biểu đầy cảm xúc của bà Nguyễn Thị Trà My tại Hội thảo “Nghị quyết 68-NQ/TW: Cơ hội nào cho các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng?” đã phần nào phản ánh tâm thế mới, kỳ vọng mới và khát vọng vươn lên mạnh mẽ của khối kinh tế tư nhân sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68.

Theo bà My, năm 1995, khi Việt Nam mới chập chững hội nhập, các doanh nghiệp tư nhân nội địa gần như “vô hình” trước dòng vốn FDI ào ạt đổ vào. Trong khi nhà đầu tư nước ngoài được miễn thuế, cấp đất, hỗ trợ tối đa, thì doanh nghiệp nội hầu như không có ưu đãi nào đáng kể. Những khoảng cách bất bình đẳng ấy từng khiến thế hệ doanh nhân Việt phải vật lộn, cầm cự trong một sân chơi không cân sức.

Ba thập kỷ sau, Nghị quyết 68 ra đời trong một bối cảnh rất khác khi kinh tế tư nhân đã chiếm khoảng 40% GDP, đóng góp lớn vào ngân sách và tạo ra hàng triệu việc làm. Nhưng quan trọng hơn, Nghị quyết này không chỉ là sự “thừa nhận” mà còn là một lời cam kết mang tính chính trị ở cấp cao nhất là đặt khu vực tư nhân vào vị trí trung tâm của chiến lược phát triển đất nước.

Tại phiên tọa đàm chuyên đề “Nghị quyết 68 - Cơ hội nào cho các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng?”, các diễn giả tập trung phân tích làm sao để doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán chuyển hóa cơ hội từ cải cách thể chế thành chiến lược phát triển cụ thể (Ảnh: Minh Đức).

"Quan trọng nhất là niềm tin - niềm tin Nhà nước dành cho doanh nghiệp tư nhân, để họ được đối xử công bằng, bình đẳng và có cơ hội đóng góp lâu dài, bền vững", bà Nguyễn Thị Trà My nhận định.

Tuy nhiên, bà Trà My cũng không quên nhấn mạnh những tồn tại thể chế đang cản trở sự phát triển. "Các giấy phép con vẫn đang là rào cản rất lớn. Việc triển khai một nhà máy chế biến nông sản đòi hỏi quá nhiều thủ tục qua nhiều tầng nấc quản lý. Chúng tôi rất mong có những cải cách mạnh mẽ hơn, đặc biệt là cho phép tích tụ đất đai phục vụ sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp", bà nói.

Chuyển hóa niềm tin thành cải cách thể chế

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị được ban hành trong bối cảnh Việt Nam đang cần một lực đẩy mới để phục hồi và phát triển kinh tế sau nhiều năm chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố toàn cầu. Điểm nhấn quan trọng của nghị quyết là khẳng định khu vực kinh tế tư nhân là động lực tăng trưởng chủ đạo của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (Ảnh: Minh Đức).

Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, bà Vũ Thị Chân Phương nhấn mạnh: “Nghị quyết 68 không chỉ thổi luồng sinh khí mới cho khu vực kinh tế tư nhân, mà còn mở ra cơ hội nâng cao năng lực quản trị, tiếp cận vốn và thúc đẩy minh bạch cho các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng”. Đây chính là điều kiện cần để thị trường chứng khoán vận hành lành mạnh, ổn định và từng bước hội nhập quốc tế.

Chỉ trong vòng hai tuần sau khi ban hành Nghị quyết 68, hàng loạt văn bản hướng dẫn, cơ chế chính sách đi kèm đã được triển khai khẩn trương, cho thấy sự quyết tâm hành động của các bộ, ngành. Theo bà Vũ Thị Chân Phương, việc Chính phủ, Quốc hội và các cơ quan ban ngành nhanh chóng hiện thực hóa các nội dung của Nghị quyết 68 thành các quy định cụ thể là một bước tiến rất đáng ghi nhận.

Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam có hơn 1.000 doanh nghiệp niêm yết và gần 1.740 công ty đại chúng đăng ký giao dịch. Sự vận hành ổn định của hệ thống giao dịch mới cùng với nỗ lực từ các bên liên quan đang từng bước giúp thị trường hướng tới chuẩn mực quốc tế. Tuy nhiên, Chủ tịch UBCKNN cũng thẳng thắn nhìn nhận còn một số vướng mắc cần tháo gỡ, đặc biệt là phản ánh của nhà đầu tư nước ngoài liên quan đến thủ tục sinh trắc học khi mở tài khoản giao dịch. "UBCKNN đang phối hợp với các bên để nghiên cứu giải pháp phù hợp, vừa đảm bảo an toàn thị trường vừa tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư", bà nói.

Ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội (Ảnh: Minh Đức).

Từ góc nhìn lập pháp, ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, Nghị quyết 68 ra đời trong bối cảnh Việt Nam cần một đòn bẩy mới để tăng trưởng. "Từ năm 2025, cải cách thể chế được xác định là giải pháp số một để khắc phục các điểm nghẽn cố hữu. Thay vì quản lý bằng cơ chế tiền kiểm nặng tính hành chính, chúng ta đang chuyển sang hậu kiểm, tăng quyền chủ động cho doanh nghiệp", ông Hiếu nhấn mạnh.

Theo ông, hai văn kiện là Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội là hai trụ cột then chốt hiện nay. Nếu Nghị quyết 68 mang tính chủ trương và định hướng chiến lược, thì Nghị quyết 198 sẽ là công cụ để chuyển hóa tinh thần đó thành luật pháp cụ thể, giúp doanh nghiệp tư nhân có cơ hội bứt phá thật sự.

Bên cạnh các cải cách về đầu tư, thuế và đấu thầu, ông Hiếu nhấn mạnh tinh thần đổi mới còn thể hiện ở các quy định đang được Quốc hội xem xét như miễn thuế cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, tách bạch trách nhiệm hình sự cá nhân với pháp nhân doanh nghiệp để tránh ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh… "Tinh thần cốt lõi của Nghị quyết 68-NQ/TW là phải xây dựng được cơ chế thực thi phù hợp, khả thi và đưa được nghị quyết vào cuộc sống. Vì vậy, đối với các doanh nghiệp, quá trình thực hiện Nghị quyết và cải cách thể chế chắc chắn sẽ tạo ra áp lực cạnh tranh lớn, thậm chí dẫn đến sự đào thải mạnh mẽ. Tuy nhiên, chính trong thách thức đó cũng mở ra nhiều cơ hội để doanh nghiệp bứt phá, tái cấu trúc và phát triển bền vững hơn”.