Ngành Hải quan góp phần cải thiện môi trường kinh doanh

Hải quan Quảng Ninh kiểm tra dữ liệu hàng hoá.

Hội nhập kinh tế quốc tế đang đặt ra không ít thách thức cho không chỉ với cộng đồng doanh nghiệp mà với cả nền kinh tế. Làm sao cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế vì thế là nhiệm vụ xuyên suốt mà Chính phủ đặt ra cho các Bộ, ngành từ Trung ương tới địa phương. Quyết tâm này cũng được cụ thể hoá trong các Nghị quyết 19 năm 2014 và 2015 của Chính phủ, trong đó đặc biệt nhấn mạnh tới công tác cải cách của ngành Thuế và Hải quan.

Trên tinh thần Nghị quyết 19 và sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, tiếp nối những kết quả đạt được trong năm 2014, Tổng cục Hải quan đã triển khai một loạt các giải pháp nhằm hướng tới mục tiêu cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi nhất cho hoạt động của doanh nghiệp, qua đó góp phần thu hút đầu tư, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Theo thông tin từ Tổng cục Hải quan, một trong những nhiệm vụ thường xuyên, xuyên suốt của ngành là công tác cải cách thủ tục hành chính. Và để cụ thể hoá nhiệm vụ này, Bộ Tài chính, ngành Hải quan đã trình cấp có thẩm quyền ban hành, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hải quan. Những quy định tại các văn bản này đều được xây dựng theo hướng cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan, đơn giản hóa các thủ tục hải quan nhằm tạo thuận lợi tối đa cho tổ chức, cá nhân khi tham gia các hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh.

Ví như tại Luật Hải quan số 54/2014/QH13 được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 23/6/2014 và có hiệu lực thi hành từ 01/01/2015 chẳng hạn. Tại Điều 24 Luật Hải quan năm 2014 và Điều 16 Thông tư 38/2015/BTC thì chỉ có tờ khai hải quan là chứng từ bắt buộc phải có khi làm thủ tục hải quan. Đối với các chứng từ khác thuộc hồ sơ hải quan tùy từng trường hợp cụ thể người khai hải quan phải nộp hoặc xuất trình từ một cho đến đầy đủ các chứng từ phù hợp với quy định của pháp luật liên quan.

Thời gian cơ quan hải quan làm thủ tục hải quan cũng có sự thay đổi so với quy định trước đây. Điều 23 Luật Hải quan năm 2014 quy định thời gian làm thủ tục hải quan của cơ quan hải quan là “hoàn thành việc kiểm tra hồ sơ chậm nhất là 02 giờ làm việc kể từ thời điểm cơ quan hải quan tiếp nhận đầy đủ hồ sơ hải quan; Hoàn thành việc kiểm tra thực tế hàng hoá chậm nhất là 08 giờ làm việc kể từ thời điểm người khai hải quan xuất trình đầy đủ hàng hoá cho cơ quan hải quan”; trong khi trước đây thời gian làm thủ tục hải quan chậm nhất là 02 ngày làm việc đối với lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu áp dụng hình thức kiểm tra thực tế toàn bộ hàng hóa...

Bên cạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, thời gian qua, để tạo thuận lợi nhất cho hoạt động doanh nghiệp, phục vụ mục tiêu cải cách thủ tục hành chính, ngành Hải quan đã ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin trong quá trình quản lý nhà nước về Hải quan. Đáng chú ý là Hệ thống Thông quan tự động (VNACCS/VCIS). Hệ thống do Chính phủ Nhật Bản tài trợ đi vào hoạt động đã làm thay đổi hoàn toàn phương thức thực hiện thủ tục hải quan, từ thủ công truyền thống, bán điện tử sang thực hiện thông quan điện tử; cùng với việc triển khai, vận hành cơ chế một cửa quốc gia. Và chỉ trong một năm thực hiện (từ ngày 01/4/2014 đến ngày 31/03/2015) đã có 100% Cục Hải quan và Chi cục Hải quan thực hiện hệ thống, với tổng số 54.588 DN tham gia; Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 271,5 tỷ USD; Tổng số tờ khai là 6,74 triệu đã chứng minh tính hiệu quả và lợi ích của thủ tục hải quan điện tử.

Ngoài ra, Tổng cục Hải quan còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện giám sát hải quan điện tử; thực hiện tiếp nhận hồ sơ phương tiện vận tải đường biển điện tử (E-manifest); thực hiện cấp giấy phép điện tử; ứng dụng CNTT trong các lĩnh vực khác như quản lý rủi ro, kế toán thuế, kiểm tra sau thông quan…

Cũng trong thời gian qua, để góp phần tăng cường cải cách thủ tục hành chính hiện đại hóa thu nộp ngân sách nhà nước theo tinh thần Nghị quyết 19 NQ-CP của Chính phủ, giảm thời gian thông quan hàng hóa, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, bảo đảm tính thống nhất của thông tin, chứng từ nộp tiền, Tổng cục Hải quan đã đẩy mạnh thu ngân sách qua hệ thống ngân hàng. Và qua hơn 6 tháng triển khai thực hiện, theo Tổng cục Hải quan, thời gian thực hiện thu nộp thuế của doanh nghiệp đã được thực hiện rất nhanh chóng, diễn ra chỉ 15 phút, giảm thiểu tình trạng cưỡng thuế không chính xác, giảm thời gian thông quan của doanh nghiệp. Tính đến thời điểm hiện tại, ngành Hải quan đã ký thỏa thuận hợp tác thu thuế xuất nhập khẩu bằng phương thức điện tử với 19 ngân hàng với số thu chiếm hơn 59,7% số thu ngân sách của ngành Hải quan.

Không chỉ đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin... Bộ Tài chính mà cụ thể là Tổng cục hải quan đã phối hợp với các bộ, ngành triển khai thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia; Cải cách quản lý nhà nước về hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu; thiết lập quan hệ đối tác Hải quan – Doanh nghiệp; đẩy nhanh giải phóng hàng hoá...

Thanh Ngọc (Năng lượng Mới)