Mỹ mập mờ để che giấu khủng bố ở Syria

Nga tố cáo Mỹ có ý định bao che cho khủng bố al-Nusra

Ngày 17/9, đại diện phái đoàn Mỹ tại Liên Hiệp Quốc đã giải thích lý do tại sao nước này từ chối tiết lộ chi tiết thỏa thuận ngừng bắn ở Aleppo-Syria đã đạt được với Nga hôm 9/9.

Theo vị đại diện, việc chỉ có Nga là sẵn sàng công khai, còn Mỹ bị tố cáo là “mập mờ” không công bố thỏa thuận này xuất phát từ việc Washington lo ngại các chi tiết cụ thể của nó có thể ảnh hưởng đến các biện pháp an toàn, trong việc cung cấp viện trợ nhân đạo cho Syria.

Đồng thời, đại diện Mỹ nhấn mạnh rằng, Washington đang chờ đợi cuộc thảo luận về vấn đề Syria vào tuần tới tại New York, trước phiên họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Hôm trước, Nga và Mỹ đã hủy bỏ phiên họp Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về Syria, được lên kế hoạch cho ngày 16/9. Lý do hoãn là do việc Mỹ từ chối tiết lộ chi tiết thỏa thuận ngừng bắn, khiến Nga cảm thấy Washington không thực lòng trong việc tìm kiếm hòa bình cho Syria.

Mặc dù thỏa thuận ngừng bắn Syria có hiệu lực từ ngày 12/9 nhưng tiếng súng vẫn nổ ở Aleppo

Đáp trả lại tuyên bố của phía Mỹ, đại diện thường trực của Nga tại Liên Hợp Quốc là ông Vitaly Churki tỏ ý nghi ngờ rằng, chưa có gì bảo đảm là Hội đồng Bảo an sẽ xem xét một nghị quyết về Syria, khi mà họ không hề biết nội dung chi tiết của nó.

Ông cũng nhấn mạnh rằng, Nga sẽ không yêu cầu các thành viên Hội đồng Bảo an thông qua “một cái gì đó” mà họ không hề biết về nội dung của nó, bởi Moscow không thích “sự mập mờ” trong những vấn đề mang tính then chốt, đối với tiến trình tìm kiếm hòa bình cho Syria.

Được biết, sau cuộc hội đàm kéo dài tới 15 giờ hôm 9/9, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và người đồng cấp Mỹ John Kery đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn ở Aleppo-Syria với 3 nội dung chính sau:

Một là: Các bên tham chiến ở Syria bao gồm quân chính phủ và các phe nhóm được Liên Hiệp Quốc công nhận là “đối lập ôn hòa” sẽ chính thức ngừng bắn ở khu vực Aleppo từ hôm 12/9.

Hai là: Quân đội Syria sẽ phải ngừng các chuyến bay trên các khu vực được công nhận là thuộc quyền kiểm soát của phe đối lập ôn hòa, tuy nhiên vẫn được phép thực hiện các chuyến bay tấn công các mục tiêu trong khu vực các nhóm khủng bố kiểm soát.

Ba là: Mỹ sẽ phải phân định ranh giới giữa các nhóm phiến quân đối lập và 2 tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) và al-Nusra (chi nhánh al-Qaeda), để nhóm thứ nhất (đối lập) không che giấu cho nhóm thứ hai (khủng bố), hoặc để “khủng bố trà trộn vào hàng ngũ đối lập”.

Nga và Mỹ cũng thống nhất sẽ trình thỏa thuận chi tiết lên Liên Hiệp Quốc phê chuẩn và xúc tiến đẩy nhanh cuộc đàm phán hòa bình Geneva giữa chính phủ và đối lập Syria, đồng thời giám sát các bên được mình hậu thuẫn, tuân thủ triệt để lệnh ngừng bắn.

Tuy nhiên, sau ngày 12/9, Nga đã tố cáo các nhóm đối lập liên tiếp vi phạm lệnh ngừng bắn, đồng thời Mỹ không có thiện chí khi trao bản danh sách khu vực đồn trú của phe đối lập cho Nga, nhưng trong đó không phân định rõ khu vực kiểm soát của đối lập và khủng bố.

Ngoài ra, Nga còn tố cáo Mỹ đang tìm cách bao che cho nhóm khủng bố al-Nusra (được cho là do Qatar và Saudi Arabia hỗ trợ), vừa tuyên bố li khai khỏi al-Qaeda và đổi tên thành “Jabhat Fatah al-Sham”, để được công nhận là một phe nhóm đối lập Syria, nhưng không được chấp thuận.

Các chuyên gia đánh giá rằng, cáo buộc của Nga hoàn toàn là có cơ sở khi trong bản đồ Mỹ trao cho Nga không thể hiện vị trí đóng quân của nhóm khủng bố, có mối liên hệ hết sức chặt chẽ với 2 nhóm phiến quân đối lập lớn nhất là Quân đội Syria Tự do (FSA) và Ahrar al-Sam.