Khủng hoảng khí hậu: Nhân loại trước “cánh cửa địa ngục”

Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres hôm thứ Tư cảnh báo rằng việc nhân loại nghiện nhiên liệu hóa thạch đã "mở ra cánh cổng địa ngục"

Tuy nhiên, đề cập đến “mức nóng khủng khiếp” và “các vụ cháy lịch sử” trong năm nay do khí thải nhà kính gây ra, ông nhấn mạnh rằng vẫn chưa quá muộn “để hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức 1,5°C”.

Ông cảnh báo: “Tương lai không được viết sẵn. Việc viết ra nó là tùy thuộc vào các bạn, những người lãnh đạo”.

Ông nói thêm: “Chúng ta vẫn có thể xây dựng một thế giới với không khí sạch, việc làm xanh, năng lượng sạch và giá cả phải chăng cho tất cả mọi người”.

Bất chấp sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan, lượng phát thải khí nhà kính gây ra hiện tượng nóng lên vẫn tiếp tục gia tăng và ngành nhiên liệu hóa thạch đang thu được lợi nhuận kỷ lục.

Vì vậy, Antonio Guterres đã triệu tập hội nghị thượng đỉnh này, nơi các nhà lãnh đạo được mời phải công bố những hành động cụ thể để đạt được những cam kết đã đưa ra theo thỏa thuận Paris 2015.

Không tránh né

Phí vào cửa sẽ rất cao. Tổng thư ký đã nói rất rõ ràng, chỉ những người có tham vọng nhất, đặc biệt là về mục tiêu trung hòa carbon, mới có quyền thể hiện mình.

Ông cảnh báo khi công bố cuộc họp này vào cuối tháng 12: “Sẽ không có chỗ cho việc rút lui, tẩy xanh, trốn tránh trách nhiệm hoặc che đậy các thông báo từ những năm trước”.

Hôm thứ Ba, ông nhấn mạnh trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc rằng ông chỉ có ý định chào đón “những người đứng đầu có khả năng tạo ra sức ảnh hưởng”.

Sau khi nhận được hơn một trăm phản hồi từ các quốc gia biện minh cho hành động của họ, Liên Hợp Quốc cuối cùng đã công bố danh sách những người may mắn vào tối thứ Ba.

Bên cạnh đó cũng có một số sự vắng mặt đáng chú ý, đặc biệt là hai quốc gia phát thải khí nhà kính lớn nhất: Mỹ, Tổng thống Joe Biden vẫn sẽ ở New York, và Trung Quốc, nơi Chủ tịch của nước này chưa tham dự Đại hội đồng thường niên.

Vương quốc Anh cũng không nằm trong chương trình nghị sự, với việc Thủ tướng Rishi Sunak gợi ý hôm thứ Ba rằng ông có thể quay trở lại mục tiêu đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2050.

Mặt khác, Liên minh Châu Âu được mời trình bày các chính sách khí hậu của mình, như Brazil, Canada và Nam Phi. Cùng với Pháp và nhiều quốc gia ở tuyến đầu chống lại tác động của hiện tượng nóng lên toàn cầu, như Barbados, Samoa hay Tuvalu.

Tổng thư ký cũng mời các nhân vật ngoài nhà nước, như Thống đốc bang California và Thị trưởng London.

Điều chỉnh

Catherine Abreu, thuộc tổ chức phi chính phủ Destination Zero, nhận xét: “Có lẽ là tin tốt khi Biden không có chỗ để phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh”, đồng thời chỉ ra kế hoạch phát triển nhiên liệu hóa thạch ở Mỹ.

Bà nói thêm: “Đây là sự điều chỉnh so với các hội nghị thượng đỉnh trước đây, nơi các nhà lãnh đạo có cơ hội ghi nhận vai trò lãnh đạo về khí hậu trên trường quốc tế, khi họ theo đuổi kế hoạch mở rộng nhiên liệu hóa thạch gây ra cuộc khủng hoảng khí hậu ở trong nước”.

Hội nghị thượng đỉnh là cuộc họp về khí hậu quan trọng nhất ở Mỹ kể từ năm 2019, khi nhà hoạt động người Thụy Điển Greta Thunberg đưa ra câu hỏi nổi tiếng “Sao bạn dám?” với các nhà lãnh đạo thế giới.

Sự tức giận đang gia tăng trong cộng đồng các nhà hoạt động khí hậu, đặc biệt là những người trẻ tuổi, những người cuối tuần trước một lần nữa lại xuống đường ở New York với hàng nghìn người trong cuộc tuần hành chống lại nhiên liệu hóa thạch.

Các nhà quan sát đang nóng lòng chờ xem các nhà lãnh đạo Canada và Liên minh châu Âu sẽ nói gì vào thứ Tư, đặc biệt là về tham vọng của chính họ cũng như về các cam kết tài chính của họ nhằm giúp các quốc gia dễ bị tổn thương nhất đối phó với sự nóng lên toàn cầu.

Việc các nước giàu không tôn trọng cam kết viện trợ của họ đối với các nước đang phát triển là một điểm đặc biệt nhạy cảm trong các cuộc đàm phán quốc tế về khí hậu.

Một cuộc tranh cãi chắc chắn sẽ lại xuất hiện tại COP28 sau vài tuần nữa.

Tin vui là Colombia, quốc gia sẽ tham gia hội nghị thượng đỉnh vào thứ Tư và Panama, đã gia nhập liên minh các quốc gia cam kết loại bỏ than đá vào thứ Ba.

Phát động cuộc thi viết thư quốc tế UPU lần thứ 51: Hành động trước khủng hoảng khí hậu

Trung Quốc: Nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch tăng, đi ngược với cam kết môi trường

Tham vọng khí hậu của các tập đoàn dầu khí đang ở đâu?

Mổ xẻ chiến lược năng lượng-khí hậu của Pháp