Iraq đủ dầu để bán trong hàng trăm năm nữa

09:11 | 02/06/2023

95 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
(PetroTimes) - Với nguồn dự trữ khổng lồ của mình và tốc độ bán như hiện nay, Iraq có thể tiếp tục bán vàng đen trong hàng trăm năm. Nhưng trong một thế giới hậu dầu mỏ, Baghdad còn lâu mới có những biến động lớn cần thiết để đa dạng hóa nền kinh tế.
Iraq đủ dầu để bán trong hàng trăm năm nữa

Nhà khoa học chính trị Iraq Ammar al-Azzawi cho biết: “Hiện nay, toàn bộ nền kinh tế [của Iraq] phụ thuộc vào dầu và giá dầu. Nếu giá giảm, nền kinh tế sẽ lâm nguy”.

Iraq có cách nào để “cứu chữa”? Phát triển công nghiệp, nông nghiệp và du lịch, thêm vào đó là tận dụng kho tàng khảo cổ học để phát triển những ngành có tiềm năng cao.

Tuy nhiên, đây có thể chỉ là giấc mơ hảo. Quốc gia này đã khai thác vàng đen từ những năm 1920, và vẫn tiếp tục như vậy, trong một thế giới hiện đang nỗ lực hướng đến trung hòa carbon.

Vào giữa tháng 4, các nước G7 đã cam kết “đẩy nhanh” tiến trình “thoát khỏi” nhiên liệu hóa thạch, hướng tới mục tiêu đạt trung hòa carbon “trễ nhất” là vào năm 2050.

Và vào tháng 3, Liên minh Châu Âu đã phê chuẩn chính sách để đạt được cam kết như trên. Theo đó, từ năm 2035, động cơ nhiệt cho dòng ô tô mới sẽ không còn khả năng thải ra một chút khí CO2 nào.

Chuyên gia Ali al-Saffar của Quỹ Rockefeller nhận định, xét theo quy mô toàn cầu, có “một quá trình chuyển dịch năng lượng đang diễn ra, nhưng chưa đạt tốc độ hoặc quy mô mà các nhà khoa học cho là cần thiết để tránh những hậu quả tồi tệ nhất của tình trạng biến đổi khí hậu”.

Theo Liên Hợp Quốc, 42 triệu người Iraq đã cảm nhận được những tác động của biến đổi khí hậu: Bị nhấn chìm trong hạn hán và bão cát, đất nước của họ là một trong năm quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ hiện tượng biến đổi khí hậu trên toàn thế giới.

Nói đến những mối nguy hiểm của việc phụ thuộc vào dầu mỏ, Iraq đã nếm mùi này. Vào năm 2020, trong thời kỳ đại dịch COVID-19, nhu cầu đã sụt giảm. Ông Saffar nhớ lại: “Tỷ lệ nghèo đói đã tăng gấp đôi, gần như chỉ sau một đêm”. Vì 90% thu nhập của Iraq đến từ dầu mỏ.

Đa dạng hóa nền kinh tế?

“Vào năm 2021, 60% đầu tư công của Iraq đi vào dầu mỏ, so với mức dưới 17% của năm 2010.” – Trích dẫn một báo cáo tháng 3 của Ngân hàng Thế giới (WB).

WB giải thích thêm: “Trong lịch sử, việc dễ dàng tạo ra doanh thu từ dầu mỏ và phân phối lại để duy trì vị thế này, sẽ làm suy yếu ý chí muốn cải cách kinh tế để thúc đẩy tăng trưởng”.

Cũng theo WB, thực tế này đã “hạn chế khả năng Iraq bắt đầu quá trình chuyển dịch và giảm lượng khí thải CO2”.

Tuy nhiên, ông Muzhar Saleh - cố vấn kinh tế của Thủ tướng Iraq, hứa hẹn Iraq sẽ có biện pháp “đa dạng hóa nền kinh tế” trong 10 năm tới.

Chính phủ đặt cược vào những dự án lớn đang được thực hiện, nhất là những dự án theo quan hệ đối tác công - tư.

Vào hôm 27/5, Thủ tướng Iraq Mohamed Chia al-Soudani đã công bố một dự án xây dựng – thông qua hợp tác với những quốc gia trong khu vực, một tuyến đường bộ và đường sắt nối Vùng Vịnh với biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, thực hiện trong vòng 3 - 5 năm.

Theo ông Saleh, nông nghiệp cũng là một điểm cần được ưu tiên. Ông nói, Iraq canh tác chưa đầy 1 triệu ha trong tổng số 2,7 triệu ha đất canh tác. Với việc áp dụng những công nghệ tưới tiêu hiện đại, ông Saleh hy vọng con số này sẽ tăng lên thành 1,5 triệu ha.

Ông nói: “50 năm nữa, chúng ta sẽ không phụ thuộc vào dầu mỏ như hiện nay”.

“Tăng trưởng xanh”

Theo Ngân hàng Thế giới, với trữ lượng dầu của mình, Baghdad có thể tiếp tục khai thác dầu với tần suất hiện nay trong 96 năm nữa. Nhưng để bắt đầu “tăng trưởng xanh”, ước tính chi phí cho những cải cách cần thiết là 233 tỷ USD, trải đều cho đến năm 2040.

Trong số những biện pháp được xác định, Iraq có: “Củng cố sự tham gia của khu vực tư nhân trong nền kinh tế”; vực dậy ngành điện đang trên đà thất bại, cũng như “loại bỏ hoạt động đốt bỏ khí đốt và sử dụng chúng trong sản xuất điện”.

Một số dự án đang được tiến hành để giảm thiểu hoạt động gây ô nhiễm này và thu giữ khí thoát ra từ quá trình khai thác dầu thô.

Chính phủ Iraq đặt mục tiêu: Vào năm 2030, năng lượng tái tạo chiếm 1/3 cơ cấu điện sản xuất trong nước.

Và trong khi EU muốn lắp đặt trạm sạc xe điện trên những tuyến đường cao tốc lớn vào năm 2026 và nhiều trạm tiếp nhiên liệu hydrogen trước năm 2031, thì Iraq hầu như không chạm đến những loại xe động cơ hybrid.

Ông Hassanein Makkié - Giám đốc thương mại xe hybrid của Axian Group tại Iraq, hy vọng: “ Bước tiếp theo sẽ là ô tô điện”.

Tuy nhiên, tại một đất nước có ngành điện lực bị đè bẹp vì xung đột và tham nhũng, Iraq phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Họ nói: “Cần có một cơ sở hạ tầng nhất định để sản xuất điện với số lượng lớn, chúng tôi chưa sẵn sàng”.

Và nếu một ngày nào đó, một nửa số xe ô tô ở Iraq chạy bằng điện, thì “chúng tôi cần bao nhiêu điện để đáp ứng tiêu thụ?”

Iraq - Iran tăng cường hợp tác, phớt lờ các lệnh trừng phạt của MỹIraq - Iran tăng cường hợp tác, phớt lờ các lệnh trừng phạt của Mỹ
Qatar quan tâm đến các dự án dầu khí tại IraqQatar quan tâm đến các dự án dầu khí tại Iraq
Iraq tìm cách hồi sinh đường ống dẫn dầu với ba nước Ả RậpIraq tìm cách hồi sinh đường ống dẫn dầu với ba nước Ả Rập

Ngọc Duyên

AFP