Độc đáo lễ hội kén rể Đường Yên

Lễ hội kén rể làng Đường Yên – xã Xuân Nộn – Đông Anh diễn ra hàng năm để tưởng nhớ công lao của tướng bà Lê Thị Hoa đã theo Hai Bà Trưng khởi nghĩa. Ngày 2/2 âm lịch là ngày sinh của Đức Thánh Bà với đám rước trọng thể. Lễ hội gồm 2 phần: Phần lễ và phần hội. Phần lễ chính là đám rước long trọng được các bô lão trong làng chủ trì, đưa thành hoàng làng từ đền về đình tế lễ đan xen các màn mún kiếm, các câu sướng, điệu vè, tiếng chống, tiếng chiêng. Mọi công tác chuẩn bị đã được làm từ 3 tháng trước đấy. Đình làng Đường Yên là nơi nhân dân thờ cúng được bài trí vô cùng trang nghiêm và thành kính.

Phần hội lấy tiếng chống làm linh hồn, điều binh khiển tướng gồm nhiều trò vui, cuộc thi, đặc biệt là hội kén rể vô cùng độc đáo.

Hội kén rể với nhiều phần chơi như: múa rối, phỗng ngồi, thi cày, thi câu ếch, thi chõng chó, thi bắt trạch.

Trải qua những biến cố của lịch sử, lễ hội Đường Yên năm 2001 được phục dựng, sau 60 năm thất truyền và mai một. Lễ hội là sự quy tụ của hơn 100 nghệ nhân, diễn viên trong làng.

Ba vai chính là nữ tướng Lê Hoa, hai người con trai tham gia kén rể thay mặt cho bên Bắc và bên Hậu, tất cả đều được lựa chọn kĩ càng. Những tiêu chuẩn như: gia đình kinh tế khá giả, cha mẹ đầy đủ, không sinh con thứ 3, thực hiện các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước và chưa kết hôn. Đây là động lực phấn đấu của các gia đình, của các chàng trai cô gái Đường Yên đôi mươi.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thế Lộc – Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Nộn – Trưởng ban tổ chức cho biết: “Chỉ còn 5-6 cụ trong làng còn nhớ về những điền tích của lễ hội kén rể Đường Yên, nên việc khôi phục đã vô cùng khó khăn. Nhân dân Đường Yên chỉ có mong muốn Đảng và Nhà nước quan tâm, động viên, hỗ trợ để lễ hội kén rể Đường Yên tiếp tục được duy trì, giữ gìn cho con cháu”.

Lễ hội kén rể Đường Yên còn là ngày các gia đình mời bạn bè, người thân xứ khác đến chung vui bữa cơm đầu xuân và tham gia lễ hội như một niềm tự hào:

Ai về Đền Sái thăm quan
Dừng chân ghé lại thăm làng Kim Con (tên chữ làng Đường Yên)
Đường vào đất mịn màu son
Thắng quân Tô Định vẫn còn đâu đây
Hôm nay dưới mái đình này
Nhân dân diễn lại tích hay kén chồng…

Chàng trai Phe Bắc đang gắng sức thúc “trâu” mong thắng cuộc.

Phần thi câu ếch. Mỗi phe 2 người, sau 3 hồi trống nổi lên ai không câu được ếch coi như mất lượt, vừa câu, mỗi người sẽ đọc bài vè về thú câu ếch.

Một chú “ếch” vồ được mồi và nhảy về phía phe của mình.

Chõng chó là trò chơi dân gian lý thú, người chọc chó phải khéo léo lừa con chó kêu được bằng cọng riềng.

Sau 3 hồi trống ai chọc chó kêu to hơn người đấy thắng. Theo chia sẻ của BTC, có nhiều năm, không con chó nào kêu.

Bắt trạch trong chum. Phần trò chơi “mua” được nhiều tiếng cười nhất

Chum được đổ đầy nước, bắt trạch đã khó, mỗi chàng trai kén rể còn bị một “giai nhân” – nam đóng giả, quấy nhiễu, quyến rũ.

Nhân dân hào hứng đến xem

Một màn diễn tái dựng không khí ba quân thời nữ tướng Lê Hoa

Vũ Trang