Chuyện “cơm lành, canh ngọt” cho công nhân ngành than

Năng lượng Mới số 349

Từ một bữa cơm ngon

Ngành than là một trong những ngành lao động nặng nhọc. Do vậy, từ lâu việc tổ chức cho công nhân ăn định lượng được lãnh đạo Tập đoàn và các đơn vị dành sự quan tâm đặc biệt. Quan điểm của những người quản lý lao động là phải cho công nhân ăn không chỉ đủ mà phải ngon, đầy đủ dưỡng chất.

Tôi nhớ có lần về thăm Công ty CP Than Mông Dương, ông Ðặng Ngọc Tùng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, sau khi đi khảo sát tình hình đời sống người lao động ở đây, việc đầu tiên ông đề nghị được ăn bữa cơm trưa cùng thợ lò. Và ông thực sự ngạc nhiên khi bữa ăn của thợ mỏ Mông Dương sao lại “sang” và ngon đến vậy. Cũng thịt gà chặt, nem rán, tôm chiên, sườn xào chua ngọt… với tổng số món ông đếm được 24 món các loại, “menu” còn nhiều hơn một bữa đám cưới, ấy là chưa kể đến các món tráng miệng. Thợ mỏ ăn tự chọn trong tiếng nhạc du dương, không ồn ã, công nhân có thể ăn gì tùy theo ý mình, khi ăn xong họ chỉ việc mang đĩa của mình ra một vị trí để các chị phục vụ nhà ăn dọn dẹp sau đó…

Khi trao đổi về đơn giá cho mỗi khẩu phần ông cũng rất ngạc nhiên vì mỗi xuất ăn lên đến gần 50 nghìn đồng, đó là chưa tính các loại bồi dưỡng giữa ca như sữa, bánh mì, nước hoa quả v.v… lên đến khoảng 20 nghìn đồng nữa. Ăn xong bữa cơm, ông Tùng nhận xét: “Ðó là khẩu phần ăn đầy đủ theo đúng nghĩa. Nó gấp nhiều lần xuất ăn công nghiệp của các công ty may mặc xuất khẩu, các công ty liên doanh với nước ngoài mà tôi từng chứng kiến. Có nơi, mỗi xuất chưa nổi 15 ngàn đồng…”.

Ðối với nguyên Tổng giám đốc TKV Ðoàn Văn Kiển thì riêng chuyện chăm lo bữa cơm hằng ngày cho công nhân là một điều đặc biệt không ở đâu giống như ngành than. Những người phụ nữ hậu cần hằng ngày họ lo hàng vạn suất cơm cho công nhân mà đều cơm dẻo canh ngọt, chăm sóc cho thợ lò từ cái tăm đến đôi đũa, đến ngày tôi về hưu vẫn chưa thấy có vụ ngộ độc nào xảy ra. Ðơn giản họ là những người mẹ, người vợ, người chị, người em của thợ lò... họ nấu không chỉ vì đồng lương mà còn vì tình yêu thương, ruột rà, máu mủ thấm đẫm trong bữa cơm ấy.

Tất cả vì người lao động

Ðể đảm bảo quyền lợi cho trên 8 vạn thợ mỏ, những năm qua công đoàn các đơn vị đã phối hợp cùng chuyên môn rất chú trọng đến các chế độ chính sách và điều kiện làm việc, sức khỏe của người lao động giúp thợ lò an cư lạc nghiệp, gắn bó lâu dài với ngành than. Hiện nay, hầu hết các đơn vị, mỗi tháng đều chi xấp xỉ 3 tỉ đồng cho bữa ăn công nghiệp. Riêng Công ty Than Mạo Khê, theo thống kê năm 2013, tổng số tiền ăn định lượng cho công nhân khoảng 80 tỉ đồng. Thức ăn các đơn vị đều bố trí phong phú, ngon và luôn được kiểm tra kỹ về an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP). Ða phần thợ mỏ và công nhân trong công ty rất hài lòng với chất lượng bữa ăn ca. Thức ăn ở các bếp ăn công nghiệp của các đơn vị TKV thường xuyên có tới 18-22 món ăn như thịt gà, tôm kho, sườn rán chua ngọt, rau luộc, canh… để người ăn dễ lựa chọn. Bếp ăn công nghiệp các đơn vị nào cũng được xây dựng khang trang, rộng rãi, sạch sẽ, thoáng mát, gắn quạt trần và hệ thống điều hòa nhiệt độ, âm nhạc, một lúc có thể phục vụ cho hàng ngàn người ăn cùng lúc.

Chuẩn bị bữa ăn trưa tại Công ty Than Mông Dương

Các bếp ăn nơi đây thường xuyên được Phòng Y tế của công ty kiểm tra ATVSTP theo 3 bước: Khi mua, khi chế biến và ra bàn ăn. Phòng còn phối hợp với Chi cục ATVSTP tỉnh tập huấn ATVSTP cho nhân viên nhà ăn. Nhờ đó đến nay, công ty chưa để xảy ra bất kỳ một vụ ngộ độc thực phẩm nào. Phòng Y tế của công ty còn làm chè giải nhiệt chống nóng và phát cao xoa chống lạnh cho công nhân mỗi khi chuyển mùa. Cũng thật đáng mừng là hiện nay những nhà ăn tự chọn như thế giờ đây đã là phổ biến tại hầu như tất cả các công ty than vùng Quảng Ninh, sau khi nhà ăn tự chọn của Công ty CP Than Mông Dương áp dụng lần đầu tiên.

Trao đổi với phóng viên, theo ông Nguyễn Văn Hồng, Chánh văn phòng Công ty Than Mông Dương thì việc ăn tự chọn đã thành nếp, công nhân, cán bộ công ty rất vui mừng vì được phục vụ bữa ăn chu đáo, đảm bảo đủ dinh dưỡng theo sở thích, đảm bảo sức khỏe tái sản xuất sức lao động. Thợ mỏ cần được chăm sóc chu đáo, đầy đủ vì họ lao động thực sự trong một ca lao động khá vất vả. Ở theo nhu cầu, ăn tự chọn. Hiện thợ lò có mức ăn ca là 50.000 đồng và bữa ăn giữa ca dưới lò 20.000 đồng gồm bánh mì, sữa. Bữa ăn ca của thợ lò được tổ chức theo kiểu ăn tự chọn với trên 10 món, kể cả hoa quả tráng miệng. Ðây là nhà ăn tự chọn đầu tiên của Tập đoàn được học tập theo mô hình nhà ăn tự chọn của các đơn vị sản xuất than vùng Quảng Ninh. Ðược biết hiện nhiều đơn vị trong ngành đều tổ chức ăn ca cho thợ lò theo hình thức này như Hòn Gai, Núi Béo, Vàng Danh… Ăn giữa ca bằng bánh mì và sữa, hoặc cơm. Nếu ăn giữa ca bằng cơm, mỗi suất ăn được đựng trong hộp hoặc cặp lồng, trong đó có từng ngăn đựng các món ăn. Hằng ca, nhân viên nhà ăn chuẩn bị từng suất ăn cho vào hộp, hoặc cặp lồng, chuyển ra xe ôtô đưa tới tận nơi làm việc cho thợ lò. 

Có thể thấy rằng, mặc dù TKV còn gặp không ít những khó khăn nhưng quan điểm xuyên suốt của lãnh đạo Tập đoàn thì không phải kinh tế khó mà việc chăm lo đời sống người lao động trì trệ, mà ngược lại, phải không ngừng quan tâm, chăm lo hơn tới đời sống người lao động. Ðơn giản chỉ là chuyện bữa ăn thôi nhưng có thể giúp họ yên tâm gắn bó với nghề, với ngành.

Nguyễn Kiên