Xử lý nợ xấu: Tháo gỡ vướng mắc, trao thêm quyền năng

Báo cáo tại Hội nghị sơ kết 1 năm thực hiện Nghị quyết 42 và Quyết định 1058, ông Nguyễn Văn Du - Phó chánh Thanh tra NHNN cho hay, hiện nay, năng lực tài chính của các TCTD được củng cố, vốn điều lệ tăng nhanh dần qua các năm.

Tính đến 30/6/2018, vốn điều lệ của toàn hệ thống ngân hàng ước đạt 519,01 nghìn tỉ đồng, tăng 1,3% so với cuối năm 2017, tăng 6,3% so với cuối năm 2016. Vốn chủ sở hữu của toàn hệ thống ước đạt 720,43 nghìn tỉ đồng, tăng 9,1% so với cuối năm 2017, tăng 21,1% so với cuối năm 2016.

Cùng với đó, chất lượng tín dụng được cải thiện: Các giải pháp xử lý nợ xấu được triển khai đồng bộ cùng với các biện pháp kiểm soát, phòng ngừa nợ xấu mới phát sinh đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng tín dụng và giảm tỷ lệ nợ xấu của hệ thống các TCTD. Bên cạnh đó, Nghị quyết 42 bước đầu đã tạo điều kiện quan trọng góp phần xử lý nợ xấu tại các TCTD. Đến 30/6/2018, tỷ lệ nợ xấu so với so với tổng số nợ là 2,09%, giảm so với thời điểm 31/12/2016 (2,46%); hệ thống TCTD đã xử lý được 138,29 nghìn tỉ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42.

Nhờ được trao thêm nhiều quyền năng cho cả phía ngân hàng cũng như các cơ quan chức năng như công an, tòa án và chính quyền địa phương, lũy kế đến hết 15/8/2018, VAMC đã phối hợp với các TCTD xử lý số nợ xấu 98.976 tỉ đồng/ 309,711 tỉ đồng đối với các khoản nợ mua bằng trái phiếu đặc biệt (TPĐB). Đặc biệt sau khi có Nghị quyết 42, chỉ sau 1 năm, VAMC đã xử lý nợ tương đương tổng giá trị cả 4 năm trước đó cộng lại. Trong khi đó, Agribank đã hoàn thành vượt mức kế hoạch năm 2018. Từ ngày 15/8/2017 đến ngày 15/8/2018, Agribank đã xử lý được 60.105 tỉ đồng nợ xấu của 145.290 khách hàng.

Thông tin từ Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) cho biết, tính đến 31/7/2018, Techcombank cơ bản đã hoàn thành và vượt kế hoạch một số chỉ tiêu về tài chính so với kế hoạch năm 2018 đã đề ra, xử lý nhanh và dứt điểm nợ xấu. Đến hết ngày 14/8/2018, Techcombank đã xử lý được hàng nghìn tỉ đồng khi áp dụng các biện pháp xử lý nợ theo Nghị quyết 42, cụ thể, đã tiến hành 253 lượt xử lý tài sản bảo đảm là bất động sản, 34 xe ôtô để chuyển bán đấu giá...

Ở các địa phương, tác động của Nghị quyết số 42, Quyết định 1058 cũng thể hiện rất rõ. Đơn cử, theo bà Nguyễn Thị Thu Thu - Giám đốc NHNN chi nhánh Nghệ An từ 15/8/2017 đến 30/6/2018, việc xử lý nợ xấu của các TCTD đã đạt được những kết quả tích cực, xử lý được 752 tỉ đồng các khoản nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42.

Đánh giá về những số liệu xử lý nợ xấu, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhận định: Xử lý nợ xấu đã thực chất hơn, qua đó hệ thống ngân hàng đã được gia cố chắc chắn hơn.

Để có được những con số “biết nói” đó là nhờ những tháo gỡ của Nghị quyết 42 hướng đến mục tiêu pháp điển hóa những quy định cụ thể về xử lý nợ xấu, xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu của toàn hệ thống ngân hàng, nâng cao vai trò, năng lực của VAMC. Bên cạnh đó, Nghị quyết 42 hướng tới tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn liên quan đến hành lang pháp lý, tạo cơ chế đồng bộ, thống nhất, hiệu quả, khả thi, triệt để, kiểm soát chặt chẽ các khoản nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm các khoản nợ xấu của TCTC, để các TCTD tiếp tục phát huy tốt vai trò là kênh dẫn vốn chủ đạo và đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế.

Ông Nguyễn Tiến Đông - Chủ tịch Hội đồng Thành viên VAMC phấn khởi với những kết quả ban đầu khả quan. “Có những khoản nhiều năm không xử lý được đồng nào, nay giải quyết được trên 90%”, ông Đông nói. Trước hết, thông qua Nghị quyết 42, quyền chủ nợ của VAMC, TCTD được khẳng định và bảo vệ với các quy định rõ ràng về quyền xử lý tài sản; quyền ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ nợ khi xử lý tài sản bảo đảm của khách hàng, bên bảo đảm, quan hệ của chủ thể là đối tượng đi vay và người đi vay trở về đúng bản chất của giao dịch dân sự kinh tế, “có vay phải có trả”. Qua đó, VAMC và các TCTD đã tự tin hơn trong hoạt động xử lý nợ xấu, nợ xấu được xử lý nhanh chóng, thực chất và hiệu quả hơn.

Ông Đông cho biết: Kể từ khi có Nghị quyết 42, sự phối hợp giữa VAMC, các TCTD với các cấp các ngành, từ Trung ương đến địa phương trong xử lý nợ xấu có chiều hướng tích cực và hiệu quả hơn, đặc biệt trong công tác xử lý, chuyển nhượng tài sản bảo đảm; nâng cao ý thức của khách hàng trong việc trả nợ, ý thức chấp hành pháp luật và thái độ hợp tác của khách hàng với VAMC, các TCTD trong việc xử lý tài sản bảo đảm cũng tích cực hơn. Thực tế cho thấy, có nhiều khoản nợ trước đây khách hàng chây ỳ, không trả, VAMC đã áp dụng các biện pháp xử lý theo khung khổ pháp lý mới, khách hàng đã có động thái hợp tác trả nợ.

Cũng theo ông Nguyễn Tiến Đông, Nghị quyết 42 còn tạo động lực, khuyến khích các TCTD bán nợ xấu cho VAMC theo giá trị thị trường. Đối tượng và hoạt động mua, bán nợ xấu của VAMC cũng được mở rộng hơn, VAMC được bán nợ xấu cho các tổ chức, cá nhân bao gồm cả pháp nhân không có chức năng kinh doanh mua - bán nợ. Điều đó chứng tỏ quy định cho phép các tổ chức, cá nhân được mua khoản nợ xấu theo Nghị quyết 42 đã đi vào cuộc sống, thu hút rộng rãi nguồn lực xã hội tham gia xử lý nợ xấu.

Không chỉ đối với VAMC, ngay từ khi Nghị quyết 42 có hiệu lực, các TCTD cũng đã được “cởi trói” và xử lý nợ xấu hiệu quả. Agribank đã áp dụng nhiều quyền được trao trong Nghị quyết 42 như chuyển khoản nợ xấu đã bán bằng trái phiếu đặc biệt theo giá thị trường, xử lý tài sản là dự án bất động sản, thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản, quyền có thủ tục rút gọn tại tòa... Cùng với quá trình xử lý nợ xấu, Agribank đã chủ động sử dụng các biện pháp điều chỉnh lãi suất, miễn giảm lãi suất...

Có thể khẳng định, Nghị quyết 42 và Quyết định 1058 đã được triển khai nghiêm túc, đúng mục tiêu, định hướng và đạt được kết quả bước đầu rất khả quan trong việc tạo điều kiện thuận lợi cơ cấu lại và xử lý nợ xấu của các TCTD.

Thoa Lê

Phó Thủ tướng: Chính phủ không muốn “đẻ” thêm tồn đọng cho khoá sau

Nợ xấu vẫn là thách thức trong tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng

VAMC đấu giá hai khoản nợ xấu gần 300 tỷ đồng

Đến hết tháng 6/2018 đã xử lý 138,29 nghìn tỷ đồng nợ xấu

Xử lý nợ xấu: Cần tháo gỡ vướng mắc mới phát sinh