Văn Miếu - Quốc Tử Giám sẽ có diện mạo mới

Trước đó, Sở Văn hóa và Thể thao (VHTT) Hà Nội đã có Văn bản số 3825/SVHTT-VMQTG đề nghị UBND TP Hà Nội cho phép lập quy hoạch tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị Khu di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Cụ thể, Sở VHTT Hà Nội đề nghị lập quy hoạch với các nội dung chính như: Nghiên cứu và đề xuất các giải pháp mới cho việc phát triển các sản phẩm văn hóa, du lịch; quy hoạch lộ trình, tuyến tham quan; đánh giá ảnh hưởng từ hoạt động tham quan của khách du lịch đối với di tích, tác động môi trường, giải pháp kiểm soát ô nhiễm; nghiên cứu, đánh giá và đề ra các phương án bảo tồn, tu bổ các công trình cổ, các giá trị cảnh quan của di tích…

Sở VHTT Hà Nội đề xuất Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám là đơn vị lập quy hoạch, thời gian thực hiện là năm 2017 với nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước.

Về dự kiến quy hoạch, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Lê Xuân Kiêu khẳng định: “Quy hoạch không chỉ là xây dựng mà còn có cả các không gian hoạt động văn hóa. Vấn đề chính là khai thác và kết nối 2 không gian hồ Văn và Văn Miếu”.

Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Gần đây nhất, trong báo cáo đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp cho Văn Miếu do một đơn vị tư vấn thực hiện, có 4 vấn đề được cho là quan trọng nhất. Đó là nghiên cứu để quy hoạch và phát triển các hoạt động văn hóa - dịch vụ phục vụ cho du khách tại khu vực nội tự, vườn Giám và hồ Văn; khảo sát đánh giá quy hoạch hệ thống biển chỉ dẫn và tham quan trong khu vực Văn Miếu và kết nối với các điểm như Bảo tàng Mỹ thuật, Hoàng thành Thăng Long và làng khoa bảng Đông Ngạc (Từ Liêm); quy hoạch giao thông và bãi đỗ xe cho Văn Miếu và nghiên cứu khảo sát để bảo tồn các hạng mục trong di tích đang có dấu hiệu xuống cấp.

Một trong những vấn đề nóng nhất của Văn Miếu hiện nay là giao thông, hầu hết các tư vấn đều khẳng định Văn Miếu cần sớm xây dựng hệ thống bãi đỗ xe, thậm chí là bãi đỗ xe ngầm nếu khả thi. Ngoài ra, nhiều chuyên gia còn đề xuất ý tưởng xây dựng bảo tàng ngầm tại khu vực Văn Miếu. Ý tưởng này góp phần hiện thực hóa phương án phát huy giá trị Văn Miếu gắn với các hoạt động văn hóa khoa học và giáo dục liên quan, trong đó có ý tưởng khôi phục và mô phỏng các khoa thi cử thời xưa.

Với khu vực hồ Văn, một số chuyên gia dự kiến địa điểm này sẽ giữ một vai trò quan trọng trong hoạt động của cụm Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Cụ thể, vào tháng 2 vừa qua, ngành quản lý văn hóa cũng đã cho phép các cơ quan chức năng nghiên cứu phương án phục dựng gò Kim Châu ở giữa hồ và tòa Phương đình trên gò - tương truyền là kiến trúc gắn với hoạt động bình văn, bình thơ của các sĩ tử trong quá khứ. Nhiều ý kiến cũng đề xuất mở rộng không gian này để tìm hướng kết nối với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam ở phía đường Nguyễn Thái Học.

Bên cạnh đó, hiện tại, một số hạng mục tại quần thể này như Khuê Văn Các, Tam quan, điện Đại Thành, hệ thống tường gạch vồ xung quanh Văn Miếu, hồ Văn... đang có dấu hiệu xuống cấp. Đối với các hạng mục này, đại diện Trung tâm khẳng định sẽ thực hiện theo quy trình và lấy ý kiến các nhà chuyên môn.

Hiện nay, diện mạo Văn Miếu đã có một số cải thiện so với trước kia như loại bỏ toàn bộ hoa giả, 12 con giáp bằng cây xanh, ghế đá và thùng rác kiểu công viên được thay thế bằng loại thiết kế riêng, phù hợp không gian. Khuê Văn Các và cổng chính được chiếu sáng lung linh hơn về đêm. Vỉa hè cũng được chỉnh trang để tạo hình ảnh thông thoáng, sạch sẽ hơn trong mắt du khách.