Tăng giá điện, EVN vẫn khó cân bằng tài chính!

20:51 | 04/05/2023

171 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
(PetroTimes) - Với việc tăng giá điện 3%, doanh thu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong 8 tháng còn lại của năm 2023 dự kiến sẽ tăng khoảng 8.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, nếu nhìn lại bức tranh tài chính của EVN trong năm 2022 và quý I/2023 thì con số này lại rất khiêm tốn khi số lỗ được ghi nhận trong khoảng thời gian này ước tính vào khoảng 44.000 tỷ đồng.

EVN vừa có quyết định điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân là 1.920,3732 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng) từ ngày 4/5/2023. Mức điều chỉnh này tương đương mức tăng 3% so với giá điện bán lẻ bình quân hiện hành.

Tăng giá điện, EVN vẫn khó cân bằng tài chính!
Ảnh minh họa

Theo tính toán của EVN, việc tăng giá điện bán lẻ 3% sẽ không tác động nhiều đến chi phí tiền điện của các nhóm khách hàng sử dụng điện. Cụ thể, theo ông Võ Quang Lâm – Phó Tổng giám đốc EVN:

Với các hộ tiêu thụ 50 kWh/tháng, tiền điện tăng thêm sẽ là 2.500 đồng/hộ. Số hộ sử dụng dưới 50 kWh/tháng toàn EVN năm 2022 là 3,33 triệu hộ, chiếm 11,98% trong tổng số hộ sử dụng điện sinh hoạt.

Tương tự, với hộ tiêu thụ 100 kWh/tháng, tiền điện tăng thêm là 5.100 đồng/hộ. Số hộ sử dụng điện từ 51-100 kWh toàn EVN năm 2022 là 4,7 triệu hộ, chiếm 16,85% trong tổng số hộ sử dụng điện sinh hoạt.

Tiền điện tăng thêm của hộ tiêu thụ 200 kWh/tháng là 11.100 đồng/hộ. Ssố hộ sử dụng điện từ 101-200 kWh toàn EVN năm 2022 là 10,04 triệu hộ, chiếm 36,01% trong tổng số hộ sử dụng điện sinh hoạt, và đây là nhóm khách hàng đang chiếm tỷ trọng lớn nhất.

Trong khi đó, tiền điện tăng thêm của hộ tiêu thụ 300 kWh/tháng là 18.700 đồng/hộ. Số hộ sử dụng điện từ 201-300 kWh toàn EVN năm 2022 là 4,96 triệu hộ, chiếm 17,81% trong tổng số hộ sử dụng điện sinh hoạt.

Còn với những hộ tiêu thụ 400 kWh/tháng, tiền điện tăng thêm là 27.200 đồng/hộ. Số hộ sử dụng điện từ 301-400 kWh toàn EVN năm 2022 là 2,21 triệu hộ, chiếm 7,95% trong tổng số hộ sử dụng điện sinh hoạt.

Về tác động của việc tăng giá điện đến CPI, ông Nguyễn Xuân Nam – Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, theo tính toán sơ bộ thì tác động này là không lớn. Với kịch bản giá điện tăng 5% như đề xuất của EVN thì CPI dự kiến sẽ chỉ tăng 0,17%.

Cũng theo ông Nam, việc tăng giá điện 3% sẽ giúp doanh thu của Tập đoàn trong 8 tháng còn lại của năm 2023 tăng thêm khoảng 8.000 tỷ. Đây là con số hết sức ý nghĩa, giúp tình hình tài chính của EVN bớt khó khăn hơn. EVN đã trình phương án tăng giá điện cao hơn nhưng xét trên lợi ích tổng thể của nền kinh tế, cơ quan quản lý đã có ý kiến về mức tăng tối đa 3%.

Áp lực cân bằng tài chính của EVN như vậy vẫn rất lớn (theo dữ liệu được công bố mới đây, số lỗ được ghi nhận trong năm 2022 và quý I/2023 dự kiến vào khoảng 44.000 tỷ đồng) và tăng giá điện chỉ là một trong những giải pháp. Để phần nào giải quyết vấn đề này, theo ông Nam, về nội tại, EVN đang triển khai đồng bộ rất nhiều giải pháp nhằm tiết giảm tối đa chi phí. EVN đã thực hiện cắt giảm tới 30% chi thường xuyên; 40% sửa chữa lớn; chi phí nhân công, vận hành cũng được cắt giảm tối đa… Cùng với đó, EVN cũng ưu tiên huy động các nguồn điện giá thấp như thủy điện; đàm phán với các đối tác, nhà đầu tư nhằm giảm chi phí mua điện.

Để tiết giảm chi phí, EVN cũng đàm phán với các nhà cung ứng nguyên liệu để xem xét giảm giá bán; kiến nghị với Chính phủ để có thêm các cơ chế, chính sách hỗ trợ…

“Bức tranh tài chính của EVN hiện vẫn rất khó khăn. Tuy nhiên, với trách nhiệm của mình, tập thể lãnh đạo, người lao động toàn ngành Điện vẫn đang nỗ lực, “thắt lưng buộc bụng” để đảm bảo cung ứng đủ điện cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, cũng như đời sống sinh hoạt của nhân dân”, ông Nam bày tỏ.

Trước đó, trong thông báo phát đi cùng ngày, Bộ Công Thương cho biết, giá bán lẻ điện bình quân hiện hành thực hiện theo Quyết định số 648/QĐ-BCT ngày 20/3/2019. Việc điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân được tính toán dựa trên các yếu tố gồm phát điện, truyền tải, phân phối, bán lẻ… trong đó chi phí phát điện chiếm tỉ trọng lớn nhất - theo tính toán khoảng hơn 83%, trong tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện của EVN, các khâu còn lại chiếm tỷ trọng gần 17% (theo kết quả kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2022 của EVN).

Thông số đầu vào tính toán giá bán lẻ điện bình quân trong 04 năm vừa qua đã có nhiều biến động so với thông số đầu vào để xác định giá bán lẻ điện bình quân tại thời điểm 20/3/2019.

Trước tác động của các biến động trên thế giới và các yếu tố cung - cầu trên thị trường, giá các loại nhiên liệu cung ứng cho sản xuất điện như là than, xăng dầu, khí đều tăng rất cao so với trước, dẫn đến giá điện ở nhiều nước tăng khá cao. Chi phí nhiên liệu mà chúng ta phải nhập khẩu để sản xuất điện cũng tăng theo giá thế giới, do đó đã làm cho chi phí phát điện tăng theo.

Cụ thể, giá than pha trộn năm 2022 tăng bình quân trong khoảng từ 34,7% đến 46,4% so với giá than pha trộn bình quân từng loại than năm 2021; giá than nhập khẩu năm 2022 cũng tăng mạnh so với năm 2021, (theo chỉ số giá than nhập NEWC Index năm 2022 tăng 163% so với bình quân năm 2021, đặc biệt có thời điểm tăng 411% so với bình quân năm 2021). Giá than tăng cao dẫn đến chi phí mua điện từ các nhà máy sử dụng than cũng tăng cao. Giá khí thị trường bình quân năm 2022 tăng 27,4% so với bình quân năm 2021; làm tăng chi phí mua điện từ các nhà máy tuabin khí.

Giá nhiên liệu thế giới tăng và tỷ giá biến động làm chi phí mua điện của EVN tăng cao. Giá đầu vào cho sản xuất điện, tỷ giá tăng là một trong những nguyên nhân cơ bản, khách quan tác động vào chi phí sản xuất điện.

Cơ cấu chi phí mua điện năm 2022, chi phí mua điện từ các nhà máy nhiệt điện than chiếm tỷ trọng 47,9%, từ thủy điện chiếm 20,9%, từ nhiệt điện khí chiếm 12,7%, từ năng lượng tái tạo chiếm 17,1% và phần còn lại từ nhập khẩu và nhiệt điện dầu chiếm 1,4%. Cơ cấu nguồn điện phát từ nhiệt điện (than, khí) chiếm tỉ trọng cao dẫn đến chi phí mua điện cao hơn so với thông số tính toán giá điện bình quân hiện hành.

Giá điện đã được Chính phủ, Bộ, ngành và EVN nỗ lực giữ trong 04 năm. Ngoài ra, EVN đã thực hiện 5 đợt hỗ trợ giảm tiền điện với tổng số tiền khoảng 15.234 tỷ đồng cho các khách hàng sử dụng điện bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhằm giảm áp lực cho người dân, doanh nghiệp bởi ảnh hưởng của Covid-19 và khó khăn của nền kinh tế.

Tuy vậy, khi chi phí sản xuất kinh doanh điện tăng, trong khi giá bán điện bình quân hiện hành giữ nguyên từ năm 2019 cho đến nay đã làm cho giá không bù đắp được chi phí sản xuất kinh doanh, dẫn đến ngành Điện gặp khá nhiều khó khăn. Sản xuất kinh doanh bị lỗ là điều không tránh khỏi.

Mặt khác, EVN có nhiệm vụ thực hiện chính sách công ích của Nhà nước đối với vùng sâu, vùng xa, hộ gia đình chính sách, hộ nghèo... Ngành điện cũng đã đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng để kéo điện tới các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo…giúp cho 100% xã và 99,25% số hộ dân nông thôn cả nước được sử dụng lưới điện quốc gia. Tập đoàn cũng đã tiếp nhận, quản lý vận hành và bán điện cho 11/12 huyện đảo của cả nước, hàng năm bù lỗ nhiều trăm tỷ đồng cho việc bán điện dưới giá thành tại các huyện đảo.

Được biết, để có thể “gánh” phần chi phí đó, EVN đã phải thực hiện rất nhiều biện pháp “thắt lưng buộc bụng”, tiết giảm chi phí, tối ưu quá trình huy động điện để không rơi vào tình trạng nỗ nặng hơn. Cụ thể, EVN đã thực hiện tiết kiệm 10% các chi phí thường xuyên, cắt giảm 20-30% chi phí sửa chữa lớn, chi lương cho CBCNV chỉ bằng 80-90% mức lương bình quân năm 2020..., tổng chi phí tiết giảm hơn 9.700 tỉ đồng. Thực hiện các giải pháp tối ưu hóa dòng tiền từ hoạt động tài chính và lãi tiền gửi của Công ty mẹ - EVN và các đơn vị thành viên là hơn 7.900 tỉ đồng. Sản lượng thủy điện cao hơn kế hoạch khoảng 12,5 tỉ kWh giúp giảm chi phí mua điện của EVN khoảng 15.845 tỉ đồng.

Thanh Ngọc