"Phim trường” đình cổ Tân An

Nằm bên dòng sông Sài Gòn, Tân An – một xã vùng ven của thị xã Thủ Dầu Một, cùng với ngôi đình cổ Tân An hay còn gọi là đình Bến Thế vẫn giữ được những nét thôn quê truyền thống của vùng Đông Nam Bộ, mặc cho quá trình đô thị hóa làm cho vùng đất Thủ thay đổi từng ngày.

Đi xuyên qua cánh đồng Suối Giữa thơm mát, qua những con đường cong cong uốn lượn là đã vào đến đình thần Tân An hay còn gọi là đình Bến Thế. Ở những xóm làng tựu xung quanh ngôi đình cổ xưa, không gian yên tĩnh đặc trưng của vùng quê truyền thống, không như chốn phố thị ồn ào. Tiếng ồn, khói bụi đường xa dường như không len lỏi vào đến nơi đây. Cuộc sống xô bồ gấp gáp chốn thị thành dường như không hiện diện. Chợt thấy như quay về với thuở xưa yêu dấu!

Tác giả đứng trước cổng đình với bộ rễ chằng chịt của cây đa trăm tuổi - bối cảnh của nhiều bộ phim

Các cụ cao niên kể rằng, đình thần Tân An đã ngót nghét 200 năm tuổi, được xây dựng vào năm 1812 để thờ Thành hoàng là Tiền quân Chưởng cơ Nguyễn Văn Thành, một vị tướng khai quốc công thần của vua Gia Long triều Nguyễn. Đến những năm kháng chiến chống Pháp, Mỹ, ngôi đình còn là địa điểm hoạt động cách mạng của quân và dân địa phương. Trải qua nhiều lần sửa chữa, đình thần vẫn giữ được những nét văn hóa nghệ thuật đặc sắc và trở nên vững chắc hơn. Hiện nay, ngoài thờ thần Thành hoàng, trong đình còn thờ cả ảnh Bác Hồ. Ngôi đình đã được công nhậân là di tích văn hóa lịch sử cấp tỉnh.

Ai một lần đến ngôi đình này hẳn sẽ lưu luyến mãi trước cổng đình với bộ rễ chằng chịt của cây đa trăm tuổi bao bọc trọn chiếc cổng rêu phong, cũ kỹ, tạo thành một lối ra vào có một không hai. Cái cổng ấy như đang oằn xuống vì đội trên đầu cây đa lớn. Đã có biết bao nhiêu đoàn làm phim “phải lòng” cái cổng này nên đã chọn làm bối cảnh cho cổng làng vùng quê xa xưa. Và vô số những tay quay phim cho các đám cưới cũng “mê đắm” chiếc cổng đầy chất cổ tích, thơ mộng này, đã đến đây để lấy cảnh nhằm tăng thêm phần hạnh phúc cho các đôi uyên ương.

Đi quanh những con đường làng nằm cạnh ngôi đình là những mái nhà cổ xưa của các ông cai tổng, hương cả ngày trước với nhiều hoành phi, câu đối, chạm trổ khá công phu… nằm yên bình, tĩnh lặng giữa thiên nhiên đầy cây xanh của vườn cây trái hay vườn cây cảnh. Những ngôi nhà này nằm rải rác trong các xóm Cầu Ván, xóm Đình, Bến Chành, Cầu Tre… cũng đã từng được nhiều đạo diễn đến thuê mượn để dựng những cảnh phim có gia đình điền chủ xưa.

Tất cả đã làm nên một không gian rất riêng, lôi cuốn những nhà làm phim về với “phim trường” Tân An. Bởi thế, ngôi đình cổ này cùng với những làng quê truyền thống đã trở thành nơi dựng cảnh lý tưởng của khá nhiều bộ phim cần có bối cảnh xưa hoặc cảnh thôn quê. Và từ lâu, người dân trong vùng đã quen với việc nơi này trở thành chốn “phim trường” tự nhiên. Vì nơi đây vừa có những cảnh quan tự nhiên để các nhà làm phim chọn làm cảnh quay, vừa có sẵn đội ngũ diễn viên nghiệp dư.

Khuôn viên đình Tân An - "phim trường" của cả trăm bộ phim Việt

Các đạo diễn đến “phim trường” Tân An đều có chung nhận xét: “Hiếm có nơi nào sở hữu được không gian rộng, với mái đình đẹp, lại cổ xưa như đình Tân An. Xung quanh đình là những xóm làng lại có một vẻ đẹp thanh bình với nhiều ngôi nhà cổ, cảnh làng quê truyền thống. Đình Tân An cách trung tâm TP HCM không xa, rất tiện cho việc đi lại. Hơn nữa, người dân ở đây chân chất, nhiệt tình, mến khách, lại thích đóng phim. Nhiều khi cần vai diễn quần chúng, đoàn làm phim có thể huy động hàng trăm người địa phương tham gia”.

Cách đây hơn 20 năm, những hình ảnh nông thôn truyền thống, cổ kính ấy của xóm làng đình Tân An đã được các đạo diễn nổi tiếng như Lý Huỳnh, Hồng Sến, Lê Cung Bắc, Lê Văn Duy, Xuân Cường, Khương Mễ, Bùi Sơn Duân… cùng ê-kíp làm phim đã lần lượt tìm về để chọn làm bối cảnh cho biết bao nhiêu là bộ phim của mình. Riêng đạo diễn Lý Huỳnh và những người con của ông như đạo diễn Lý Sơn, diễn viên Lý Hùng, Lý Hương đã có những năm tháng cùng ăn cùng sống ở đây để làm một loạt bộ phim cổ trang và bản thân ông Huỳnh cũng nhận một cụ già ở địa phương làm mẹ nuôi. Nhà văn Sơn Nam – bậc thầy nghiên cứu văn hóa cổ xưa ở miền Nam, cũng từng được nhiều đoàn làm phim mời về “phim trường” Tân An để cố vấn nghệ thuật. Các tài tử gạo cội về “phim trường” Tân An để đóng phim trong hàng chục năm qua thì nhiều vô kể, từ lớp kỳ cựu như Thương Tín, Nguyễn Chánh Tín, Đơn Dương, Thúy An, Hà Xuyên, Hồ Kiểng, Thế Anh… cho đến các lớp diễn viên thời phim “mì ăn liền” như Lý Hùng, Diễm Hương, Việt Trinh, Lê Tuấn Anh, Lê Công Tuấn Anh… Ngoài ra, còn khá nhiều các nghệ sĩ cải lương, danh hài nổi tiếng cũng đã từng đặt chân đến ngôi đình này để quay video cải lương, clip hài, như: Minh Vượng, Minh Phụng, Lệ Thủy, Vũ Linh, Bảo Quốc, Mạc Can, Duy Phương, Bảo Chung, Hồng Tơ… Thậm chí một số ca sĩ, nghệ sĩ hài hải ngoại cũng về đây quay phim như Phi Nhung, Mạnh Quỳnh, Vân Sơn, Bảo Liêm…

Có thể kể một vài đoàn làm phim cổ trang như “Thăng Long đệ nhất kiếm”, “Võ sĩ bất đắc dĩ”, “Lục Vân Tiên” hoặc chùm phim cổ tích dành cho thiếu nhi, họ đã đến mượn khuôn viên của đình Tân An hàng tháng trời để quay phim. Các phim về đề tài chiến tranh như “Hòn Đất”, “Ông Hai cũ”, “Ván bài lật ngửa”, “Đất Phương Nam”… và một loạt phim phỏng theo tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh như “Khóc thầm”, “Ngọn cỏ gió đùa”, “Con nhà nghèo”… cũng chọn ngôi đình này cùng những ngôi nhà cổ làm bối cảnh xưa.

Từ đó đến giờ, những hình ảnh ấy đã được ghi lại trong không biết bao nhiêu bộ phim, bao nhiêu video cải lương. Các đài truyền hình VTV, HTV, Bình Dương, Đồng Nai, Long An… cũng đã nhiều lần lấy đình Tân An làm bối cảnh để dựng phim hoặc những vở kịch cổ tích cho thiếu nhi.

Chính vì thế, người dân xã Tân An rất tự hào khi vùng quê của mình được báo chí gọi là “làng Hollywood” của Bình Dương. Chỉ mong rằng vùng quê này tiếp tục bảo tồn được những nét đẹp nông thôn truyền thống, mặc cho sự phát triển mạnh mẽ của đô thị hóa, để giữ gìn những gì còn lại của nét duyên làng quê Việt, là chốn lui về của những đoàn làm phim!

Thế Vinh