Gia tăng năng lượng tái tạo: Nhiều khó khăn cho công tác truyền tải

Công nhân Công ty Truyền tải điện 3 hỗ trợ đấu nối kỹ thuật các Nhà máy điện gió trên địa bàn tỉnh Gia Lai.

Việt Nam có tiềm năng rất lớn để phát triển năng lượng tái tạo và việc Quy hoạch điện VIII – một trong những văn bản quan trọng nhất, liên quan mật thiết đến sự phát triển ngành điện trong một giai đoạn dài được điều chỉnh với mục tiêu tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo trong hệ thống điện cho thấy dư địa phát triển năng lượng tái tạo ở Việt Nam là rất dồi dào. Tuy nhiên, việc triển khai các dự án năng lượng tái tạo hiện nay đang phải đối mặt với những thách thức mới như: hạ tầng lưới điện và kỹ thuật điều độ hệ thống điện do phải tối ưu hóa nguồn điện mới vào hệ thống...

Thông tin về điều này, ông Đinh Văn Cường, Phó giám đốc Công ty Truyền tải điện 3, Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia cho biết, đơn vị đang quản lý vận hành lưới điện với quy mô hơn 5.300 km đường dây; 21 trạm biến áp trải dài trên 9 tỉnh Nam miền Trung, Tây Nguyên, chủ yếu đi qua miền núi cao, địa hình phức tạp, đèo núi quanh co nên việc quản lý vận hành gặp rất nhiều khó khăn. Thời gian qua, việc gia tăng nhanh chóng nguồn năng lượng tái tạo, nhất là điện mặt trời đã khiến cho công tác vận hành gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, tính đến hết năm 2021, tổng công suất nguồn năng lượng tái tạo đấu nối vào lưới điện truyền tải do công ty quản lý là 4.664MW, chiếm 35% tổng công suất đặt của khu vực. Theo thỏa thuận đấu nối, có 23 nhà máy điện gió (tổng 2.200MW), 34 nhà máy điện mặt trời (tổng khoảng 3.600MW). “Do tốc độ phát triển nhanh của các nguồn điện mặt trời trong thời gian ngắn đã làm cho một số đường dây 220kV, máy biến áp 220kV các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Đồng, Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định, Gia Lai vận hành đầy tải. Hiện nay, Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện miền Trung, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện miền Nam đang áp dụng biện pháp thay đổi kết dây, tách thanh cái, mở vòng lưới điện để điều hòa công suất, tận dụng tối đa khả năng tải của các đường dây 220kV còn non tải” – ông Cường cho biết.

Thông tin thêm về công tác điều độ hệ thống điện, ông Vũ Xuân Khu, Phó giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia cho biết, thời gian qua tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên, các nhà máy năng lượng tái tạo được nghiệm thu, đóng điện và đưa vào vận hành trong thời gian ngắn nhưng vẫn bảo đảm an toàn, ổn định, không có sự cố nào xảy ra. Để tránh phải cắt điện các nhà máy điện mặt trời, ngành điện đã phải chuyển sang làm vào chiều tối, đêm, khi nguồn điện mặt trời đã giảm, ngừng phát. Điều này ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, thời gian làm việc và độ an toàn của người làm công tác truyền tải. Thời gian tới, khi các nguồn điện gió tham gia nhiều hơn vào lưới điện cả ngày và đêm, việc xử lý bảo dưỡng, sửa chữa lưới điện sẽ càng gặp khó khăn hơn.

Cũng theo ông Khu, tính đến ngày 31-12-2021, tổng nguồn năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) trong hệ thống điện Việt Nam là trên 20.000MW. Điều này khiến công tác điều độ phải thay đổi nhiều phương thức trong vận hành. Điển hình như, trong ngày, có thời điểm nguồn điện mặt trời đạt từ 16.000-17.000MW, nhưng khi tắt nắng (sau 17h) thì không còn, do đó phải cân đối nguồn điện truyền thống cho dự phòng.

Theo đánh giá chung, để hỗ trợ nhanh chóng các nguồn năng lượng tái tạo, nhất là nhà máy điện mặt trời đi vào vận hành, những người thợ làm công tác truyền tải đã phải nỗ lực rất nhiều. Bởi các nhà máy điện mặt trời, điện gió thường nằm ở xa, nơi địa hình hành lang tuyến phức tạp, sẽ tiềm ẩn rất cao nguy cơ xảy tai nạn lao động, đặc biệt là làm việc trên cao. Việc triển khai đấu nối vào ban đêm còn phải tăng số nhân lực để bù lại hiệu suất công việc giảm; chất lượng công việc giảm vì không đủ ánh sáng để thực hiện bố trí sơ đồ, lắp đặt dụng cụ, di chuyển trên cao, khó quan sát, khó kiểm soát và khó phát hiện kịp thời khi có bất thường xảy ra… Tuy nhiên, với sự nỗ lực cho công tác vận hành, đến nay, mọi việc đều diễn ra suôn sẻ.

Nhận xét về điều này, ông Nguyễn Minh Hiếu, đại diện Nhà máy điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam cho biết, trong suốt quá trình vận hành hệ thống lưới điện, đội ngũ truyền tải Công ty Truyền tải điện 3 luôn có sự phối hợp nhịp nhàng với nhà máy năng lượng mặt trời để tránh ảnh hưởng đến quá trình vận hành bình thường của nhà máy. Việc bảo dưỡng sửa chữa được truyền tải luôn thông báo trước kế hoạch, bố trí thực hiện vào ban đêm và trả lưới đúng giờ. Đơn vị truyền tải điện khi thực hiện sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống truyền tải đều tính toán đến việc vận hành của các nhà máy để giảm thiểu tổn thất cho nhà máy ở mức thấp nhất.

Còn theo ông Trần Văn Thực, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Xuân Thiện, đại diện Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện – Ea Súp và Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện Ninh Thuận thì trong quá trình nghiệm thu điểm đấu nối, nghiệm thu tuyến đường dây, và các trạm biến áp 220 kV, 500 kV, Công ty Truyền tải điện 3 và các Truyền tải điện Đắk Lắk, Truyền tải điện Ninh Thuận đã tạo điều kiện phối hợp và cử cán bộ kỹ thuật nghiệm thu các hạng mục của dự án, cũng như hỗ trợ, góp ý cho chủ đầu tư khắc phục các tồn tại trong quá trình thi công để chất lượng công trình, đáp ứng đúng kỹ thuật và an toàn theo quy định của ngành điện.

“Hàng tháng đơn vị đã kiểm tra định kỳ tuyến đường dây, kiến nghị các giải pháp để nhà máy tiến hành khắc phục các lỗi, khiếm khuyết tồn tại trong quá trình thi công, bảo đảm không ảnh hướng đến quá trình vận hành. Chúng tôi mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ và phối hợp từ phía ngành điện để bảo đảm vận hành lưới điện một cách hiệu quả", ông Thực nói thêm.

Có thể thấy, nỗ lực của ngành Điện đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Theo ông Cường, trong năm 2021, nhờ sự phối hợp tốt giữa các nhà máy năng lượng tái tạo, Công ty Truyền tải điện 3 và các đơn vị điều độ, nên đã hạn chế được tình trạng quá tải. Thời gian tới, để lưới điện vận hành ổn định, cần nhiều sự chia sẻ từ phía các nhà đầu tư, phối hợp nhịp nhàng trong công tác bảo dưỡng, sửa chữa. Các chủ đầu tư dự án năng lượng tái tạo cần tăng cường nghiên cứu, phổ biến các thông tư, hướng dẫn về công tác điều độ hệ thống điện để vận hành các nhà máy năng lượng tái tạo thông suốt, bài bản.

Thanh Hải (Icon.com.vn)

Thanh tra toàn diện các dự án điện phát triển giai đoạn 2011-2021

Tại sao châu Âu lại quá phụ thuộc Nga về khí đốt?

EVNNPT đối thoại với 40 chủ đầu tư nhà máy điện năng lượng tái tạo khu vực miền Trung, Tây Nguyên

Đấu nối nguồn năng lượng tái tạo vào lưới điện truyền tải: Kinh nghiệm từ Truyền tải điện Gia Lai

Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Xê-út: Nếu chỉ tập trung vào năng lượng tái tạo là một “sai lầm chết người”