Cần tạo điều kiện thu hút đầu tư tư nhân trong lĩnh vực năng lượng

Cần sự đồng bộ của hệ thống chính sách trong phát triển công nghệ và năng lượng

PVN đồng hành cùng Diễn đàn "Công nghệ và Năng lượng Việt Nam 2020”

Đáp án của bài toán công nghệ năng lượng mới

Tại diễn đàn, Phó cục trưởng Cục Điện lực và Năng lực tái tạo Nguyễn Tuấn Anh cho biết, thời gian qua đã có nhiều chính sách cho phát triển ngành năng lượng tái tạo như Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị; Quyết định số 2068/QĐ-TTg ngày 25/11/2015 phê duyệt Chiến lược phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050…, trong đó đặc biệt coi trọng sự tham gia của nhà đầu tư tư nhân.

Toàn cảnh diễn đàn

Theo Phó cục trưởng Nguyễn Tuấn Anh, đã có rất nhiều dự án nhà máy điện tại Việt Nam có sự tham gia của các nhà đầu tư tư nhân trong nước và nước ngoài. Tỷ lệ nguồn điện được đầu tư theo hình thức BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) và IPP (dự án điện độc lập) trong cơ cấu nguồn điện toàn quốc tăng lên đáng kể, từ 14,41% (tương đương 4.344 MW) vào năm 2010 đã tăng lên 27,29% (tương đương 15.591 MW) vào năm 2019 (chưa kể đến các dự án điện gió, điện mặt trời đã đưa vào vận hành và đang xây dựng năm 2020) do các nhà đầu tư tư nhân đầu tư. Điều đó chứng tỏ tỷ lệ tham gia đầu tư tư nhân trong lĩnh vực điện lực ngày càng tăng là do Đảng, Nhà nước đã có những chủ trương, chính sách, chiến lược đúng đắn để thúc đẩy phát triển đầu tư tư nhân.

Đối với nguồn điện năng lượng tái tạo, tính tới tháng 7/2020, trên hệ thống điện quốc gia có tổng cộng 99 nhà máy điện mặt trời vận hành với tổng công suất là 5.053 MW. Hiện cũng có 11 nhà máy điện gió đang hoạt động với tổng công suất là 430 MW và 325 MW điện sinh khối, gần 10 MW điện chất thải rắn. Như vậy, tổng công suất điện gió và mặt trời khoảng 5.500 MW, chiếm khoảng 9,5% tổng công suất nguồn đặt của hệ thống. Về điện mặt trời mái nhà, tính đến 8/2020 đã có trên 47.000 hệ thống được lắp đặt với tổng công suất hơn 1.100 MWp. Như vậy, nguồn điện năng lượng tái tạo đã đóng góp đáng kể để đảm bảo cung ứng điện cho phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó cục trưởng Cục điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương)

Phó cục trưởng Cục Điện lực và Năng lực tái tạo Nguyễn Tuấn Anh cho hay, thông thường đối với các dự án điện than, điện khí đầu tư theo hình thức BOT, hay các dự án điện khí hiện nay các địa phương đang đề nghị đầu tư thường yêu cầu các dự án có bảo lãnh Chính phủ để triển khai thực hiện dự án. Tuy nhiên, hiện nay các nguồn năng lượng tái tạo như dự án điện mặt trời, điện gió triển khai đầu tư hoàn toàn không có bảo lãnh Chính phủ. Trong bối cảnh hiện nay, việc các nhà đầu tư tư nhân trong và ngoài nước tham gia đầu tư phát triển nguồn điện mà không cần bảo lãnh Chính phủ chính là điểm tích cực trong thu hút đầu tư vào ngành điện.

Doanh nghiệp tư nhân không chỉ tham gia đầu tư mà còn tích cực tham gia vào công tác như: Tư vấn thiết kế, quản lý dự án; sản xuất thiết bị, cung cấp vật tư; xây dựng, lắp đặt và vận hành. Bên cạnh việc đầu tư nguồn điện, các doanh nghiệp tư nhân còn tích cực đầu tư các dự án lưới điện như: Các đường dây, trạm biến áp để kết nối từ các nguồn điện vào hệ thống điện quốc gia, ví dụ như trạm biến áp 500 kV và các đường dây đấu nối do Tập đoàn Trung Nam đầu tư.

Phó cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo Nguyễn Tuấn Anh chia sẻ, Bộ Công Thương cũng đã đánh giá hoạt động đầu tư tư nhân vào ngành năng lượng nói chung và ngành điện nói riêng là mũi nhọn hết sức quan trọng. Các chính sách thu hút đầu tư tư nhân trong lĩnh vực năng lượng đến nay có thể nói là phù hợp với chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước và đã đạt được những thành công bước đầu.

Tuy nhiên, trong thời gian tới cần chú trọng xây dựng khuôn khổ pháp lý để huy động từ các nguồn lực kinh tế tham gia đầu tư hạ tầng ngành năng lượng, chú trọng đến các nguồn năng lượng tái tạo, nguồn năng lượng sạch, xây dựng hệ thống truyền tải năng lượng đồng bộ để tạo lập và tăng cường sự chuyển dịch năng lượng theo hướng bền vững.

Nguyễn Hoan