Ý kiến trái chiều xung quanh đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ kinh doanh

Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế của hộ gia đình, cá nhân kinh doanh từ 100 triệu đồng/năm lên 150 triệu đồng/năm.

Theo dự thảo Luật Thuế Giá trị gia tăng (sửa đổi) đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến, mức doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng (VAT) tăng lên 150 triệu đồng/năm. Quy định này đồng nghĩa với việc cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu bán hàng trên 150 triệu đồng/năm mới phải đóng thuế VAT, tức tăng 50 triệu đồng so với quy định hiện hành.

Theo Bộ Tài chính, từ khi Luật Thuế Giá trị gia tăng sửa đổi năm 2013, bổ sung một số điều của Luật Thuế Giá trị gia tăng năm 2008 có hiệu lực cho đến nay, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng nhiều. Việc điều chỉnh mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ của cá nhân, hộ kinh doanh cho phù hợp với mức biến động của giá cả là cần thiết.

Bộ Tài chính cho hay, nếu căn cứ vào chỉ số lạm phát thì ngưỡng doanh thu tính thuế chỉ khoảng 130 triệu đồng. Tuy nhiên để hỗ trợ hộ cá nhân kinh doanh, cá nhân kinh doanh, Bộ Tài chính đã đề xuất nâng lên mức 150 triệu đồng.

Góp ý về đề xuất tăng ngưỡng doanh thu chịu thuế VAT đối với cá nhân, cơ sở kinh doanh được các chuyên gia, doanh nghiệp đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng cần nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế VAT để phù hợp với Luật Thuế thu nhập cá nhân và mức chuẩn nghèo.

Điển hình, tỉnh Quảng Ngãi đề nghị miễn thuế VAT cho hộ gia đình, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 300 triệu đồng/năm. Trong khi đó, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất con số 250 triệu đồng/năm, tương đương khoảng 10.000 USD/năm.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Việt Nam (VCCI) cho rằng, ngưỡng doanh thu chịu thuế 150 triệu đồng/năm vẫn tương đối thấp. So sánh giữa cá nhân kinh doanh và cá nhân làm công ăn lương sẽ thấy sự bất hợp lý. Hiện nay, cá nhân làm công ăn lương có mức giảm trừ gia cảnh đối với trường hợp không có người phụ thuộc là 132 triệu đồng/năm, nếu có một người phụ thuộc là 184,8 triệu đồng/năm và nếu có 2 người phụ thuộc là 237,6 triệu đồng/năm.

Với giả định trung bình mỗi người lao động có một người phụ thuộc, thì ngưỡng thu nhập chịu thuế đối với người làm công ăn lương hiện cao hơn ngưỡng doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng của cá nhân kinh doanh. Đó là chưa kể, để có doanh thu, cá nhân kinh doanh sẽ phải mất các chi phí đầu vào, trong khi thu nhập cá nhân thì không có những chi phí này.

“Đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc nâng mức doanh thu chịu thuế lên khoảng 180 - 200 triệu đồng/năm đối với hộ gia đình, cá nhân kinh doanh. Bên cạnh đó, ngưỡng tính thuế cần phân loại theo ngành nghề như ngành phân phối, cung cấp hàng hóa có ngưỡng cao hơn ngành dịch vụ, xây dựng”, VCCI kiến nghị.

Còn theo PGS-TS Đinh Trọng Thịnh, giảng viên cao cấp Học viện Tài chính, quy định mức doanh thu 100 triệu đồng/năm đối với cá nhân, hộ kinh doanh đến nay đã lạc hậu, trong bối cảnh các chỉ tiêu về kinh tế, nhất là chỉ số giá tiêu dùng, đã thay đổi nhiều. Chính vì vậy, để phù hợp với thực tiễn và bảo đảm công bằng cho các hộ kinh doanh, việc xem xét nâng mức doanh thu chịu thuế là việc cần thiết.

Tuy nhiên, theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, với mức 150 triệu đồng/năm như dự thảo đưa ra vẫn chưa phù hợp: "Thực tế ngưỡng chịu thuế này phản ánh chi phí thu nhập cũng như các vấn đề liên quan tới thu nhập của người tham gia vào hoạt động kinh doanh. Vì thế thông thường người ta lấy mức gần với ngưỡng thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân ở các biểu thuế chuyển sang. Chúng ta biết rằng với mức 150 triệu tương đối thấp so với mức hiện nay chúng ta đang định sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân. Vì thế quan điểm của chúng tôi là Bộ Tài chính cũng nên xem xét ngưỡng chịu thuế của các hộ gia đình và cá nhân kinh doanh ở mức phù hợp".

Trả lời về đề xuất tăng ngưỡng chịu thuế, Bộ Tài chính cho rằng việc nâng mức giảm thuế đối với hộ kinh doanh lên đến 300 triệu đồng sẽ ảnh hưởng đến số thu ngân sách nhà nước tại địa phương, nhất là các địa phương có số thu thấp.

Bên cạnh đó, quy định này sẽ không khuyến khích các hộ, cá nhân kinh doanh chuyển sang doanh nghiệp (vì doanh nghiệp cứ phát sinh doanh thu phải nộp thuế VAT). Do vậy, Bộ Tài chính đề nghị giữ như dự thảo luật.