Xung quanh tấm vé tham quan phố cổ Hội An

Chính quyền TP Hội An đã có phương án “Tăng cường công tác quản lý hoạt động, hướng dẫn tham quan khu phố cổ Hội An”. Theo đó, từ ngày 15-5-2023, du khách trong nước và quốc tế đều phải mua vé tham quan tại các quầy vé trước khi vào khu phố cổ Hội An. Vé vẫn giữ nguyên mệnh giá hiện hành 120.000 đồng/vé dành cho khách quốc tế và 80.000 đồng/vé dành cho khách nội địa. Thời gian hoạt động bán vé tham quan khu phố cổ từ 7 giờ 30 đến 21 giờ 30 hằng ngày vào mùa hè và đến 21 giờ vào mùa đông.

Việc bán vé vào phố cổ Hội An tham quan đã khiến cộng đồng có nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều người lo ngại rằng việc bán vé sẽ khiến Hội An “đánh mất mình”, giảm lượng khách đến phố cổ trong thời gian tới. Trong đó, nhiều người cảm thấy “hụt hẫng” khi biết sẽ không còn được miễn phí tham quan nữa. Nhiều ý kiến cũng cho rằng, việc mua vé vào phố cổ tham quan là việc nên làm, bởi chí ít địa phương có nguồn thu để tiến hành các công tác trùng tu, bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể, những ngôi nhà cổ vài trăm năm tuổi, những con đường với vỉa hè lát đá xanh...

Du khách mua vé tham quan Khu phổ cổ Hội An tại các quầy bán vé

Thực tế, việc bán vé tham quan phố cổ Hội An đã được thực hiện từ nhiều năm trước. Do chỉ số giá tiêu dùng ngày càng tăng, từ ngày 1-11-2012, TP Hội An điều chỉnh giá vé khách nước ngoài từ 90.000 đồng lên 120.000 đồng/người; khách Việt Nam từ 45.000 đồng lên 80.000 đồng/người. Mỗi khách sẽ có một ô vé chung để tham quan cảnh quan không gian khu phố cổ, trải nghiệm lối sống của người Hội An với những sinh hoạt hằng ngày, những trò chơi dân gian, xem biểu diễn nghệ thuật cổ truyền trên mỗi góc phố suốt từ 7 giờ đến 22 giờ... và tự chọn cho mình điểm đến trong 22 điểm tham quan tiêu biểu. Đối với khách nước ngoài, ô vé tự chọn từ 5 điểm tham quan tăng lên 6 điểm, khách Việt Nam từ 2 điểm tăng lên 3 điểm. Một số ưu đãi “ngoại lệ” với khách có chương trình tham quan và lưu trú tại Hội An vài ba ngày, tấm vé tham quan sẽ không chỉ có giá trị trong 24 giờ mà có giá trị trong suốt thời gian khách lưu trú. Về bản chất, việc bán vé trọn gói và cơ cấu giá vé đã có từ lâu, đến nay vẫn không thay đổi. Vấn đề ở chỗ, vé tham quan Hội An thường có trong giá tour của các hãng lữ hành.

Theo UBND TP Hội An, việc áp dụng bắt buộc mua vé đối với tất cả du khách khi đến tham quan phố cổ Hội An là để bảo đảm công bằng đối với địa phương và tất cả du khách. Đặc biệt, sẽ có 2 lối đi riêng tại các đường chính vào khu phố cổ, gồm một lối đi dành cho người dân địa phương và một lối đi dành cho du khách. Trường hợp người dân và du khách ở lại Hội An lâu ngày thì sẽ có phương án để nhận diện riêng, có lối đi riêng. Bởi quyết định công nhận phố cổ Hội An là Di sản văn hóa thế giới thì toàn thể cảnh quan khu phố cổ là di sản chứ không phải chỉ riêng một di tích nào. Chủ trương “lấy di tích nuôi di tích”, “khai thác du lịch gắn liền với bảo tồn và phát huy giá trị di tích” trong mấy chục năm qua luôn được nhất quán. Ngay chính UNESCO châu Á - Thái Bình Dương cũng đã đánh giá cao cách làm này và cho đây là “mô hình mang nhiều ưu điểm” vì quản lý được nguồn vé, tránh những tiêu cực xảy ra tại các điểm di tích, nhất là kiểm soát được số lượng khách tham quan. Cùng với đó, sẽ hạn chế tình trạng dẫn khách tham quan “chui” làm thất thu vé tham quan - một nguồn ngân sách thực hiện bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, phát triển du lịch Hội An.

Du khách tham quan tại phố cổ Hội An

Theo lãnh đạo TP Hội An, nguồn thu từ việc bán vé tham quan sẽ phục vụ cho việc trùng tu di sản, cải tạo hạ tầng trong khu phố cổ, tổ chức các sự kiện du lịch, hỗ trợ người dân trong việc trùng tu cải tạo nhà... Tất cả kinh phí triển khai đều lấy từ nguồn thu vé tham quan. Vì vậy, tất cả du khách khi đến tham quan Hội An phải có trách nhiệm mua vé. Ông Nguyễn Văn Lanh - Phó Chủ tịch UBND TP Hội An - cho biết, gần 85% tiền thu được từ vé tham quan dành cho việc đầu tư trùng tu các di tích, chi trả cho các chủ di tích tập thể và tư nhân, duy tu, bảo dưỡng các công trình công cộng phục vụ khách tham quan.

Không gian đô thị cổ Hội An có tới 1.107 di tích kiến trúc, trong đó có 932 di tích (84,18%) thuộc sở hữu tư nhân và tập thể, có 175 di tích (15,80%) thuộc sở hữu Nhà nước. Trước sự khắc nghiệt của thiên tai và tác động của con người, những di tích đã và đang xuống cấp, có nhiều di tích đã xuống cấp nghiêm trọng cần bảo tồn, tu bổ ngay lập tức, nhưng nguồn kinh phí để bảo tồn, sửa chữa hạn hẹp. Đơn cử, di tích chùa Cầu mặc dù đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng hằng ngày vẫn phải “gồng gánh” trên mình hàng nghìn du khách. Mới đây, vào cuối tháng 12-2022, di tích đặc biệt hiếm thấy này mới được tạm “nghỉ ngơi” để trùng tu với nguồn kinh phí 20,2 tỉ đồng, chủ yếu là vốn từ ngân sách tỉnh Quảng Nam và UBND TP Hội An.

Từ việc chấn chỉnh những hoạt động du lịch để ổn định nguồn thu từ vé tham quan, Hội An sẽ có đủ năng lực tài chính để thực hiện các dự án “Đêm phố cổ”, “Phố cổ không có tiếng động cơ”, “Phố dành cho người đi bộ và xe thô sơ”..., các sự kiện văn hóa - du lịch, chăm lo môi trường vệ sinh, cảnh quan, trật tự và hàng loạt những vấn đề dân sinh của cư dân phố cổ. Nếu chỉ phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước sẽ không đủ và di sản văn hóa sẽ có nguy cơ “chết mòn”. Việc triển khai các biện pháp chống thất thu, siết chặt việc bán và kiểm soát vé, quyết liệt xử lý đối với những trường hợp cố tình đưa khách đi “chui” được triển khai song hành với nhiều giải pháp khác để làm sao “vui lòng khách đến, vừa lòng khách đi”, không thể để hình ảnh Hội An xấu đi trong mắt du khách chỉ vì một tấm vé tham quan.

Nếu di sản không nuôi được di sản, đó có lẽ là điều đáng tiếc nhất, bởi hòn ngọc quý trong tay đã suy giảm giá trị cũng như chính bản thân mình vậy. Đây có lẽ là bài toán mà chính quyền TP Hội An cần có lời giải đúng.

Độc đáo nghề làm lồng đèn hơn 400 tuổi ở Hội An

Check-in các con phố đèn lồng nổi tiếng ở ba miền

Hội An ngày trở về