Thế trận mới tại Syria

Một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo rút hết quân khỏi Syria, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ mới lên tiếng phản ứng. Ngày 21/12/2018, ông Erdogan hứa Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục truy đuổi “hai mối đe dọa khủng bố”: lực lượng dân quân Kurdistan, luôn bị Thổ Nhĩ Kỳ liệt vào danh sách khủng bố, và những thành viên thánh chiến cuối cùng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

“Nếu quyết định rút hết quân Mỹ khỏi Syria được áp dụng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ xóa sổ quân thánh chiến của tổ chức IS cũng như lực lượng bảo vệ Nhân dân Kurdistan (YPG)”, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ phát biểu hôm 21/12.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm 21/12 hứa sẽ tiếp tục truy đuổi nốt những kẻ khủng bố ở Syria

Theo ông Erdogan, mọi chuyện đã diễn ra đúng như những gì được thống nhất trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ ngày 14/12. Sau khi hội đàm với đồng nhiệm Mỹ, ông Erdogan có lẽ đã chấp nhận tạm lùi chiến dịch quân sự của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, lúc đó sắp được tiến hành, nhắm vào lực lượng người Kurdistan ở phía Đông dòng sông Euphrate và để Washington có thời gian rút hết quân nhân Mỹ.

Tóm lại, sau thông báo của ông Donald Trump, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ tự cho là chủ luật chơi. Theo ông Erdogan, từ giờ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thảo chiến lược để loại bỏ những khu vực cuối cùng vẫn do thánh chiến Hồi giáo kiểm soát. Thậm chí, ông Erdogan còn gây sức ép với Hoa Kỳ: Ông muốn hoãn cuộc tấn công nhắm vào vào lực lượng dân quân Kurdistan nhưng quyết định tạm hoãn này không phải là vô hạn.

Nga và Iran, đã cứu vãn Tổng thống Bachar al-Assad, từ nay sẽ “nhàn hơn”. Bộ Ngoại giao Nga nói: “Việc Mỹ rút khỏi Syria mở ra triển vọng thực sự cho giải pháp chính trị tại quốc gia này”. Bộ Ngoại giao Nga lưu ý rằng sự hiện diện quân đội Mỹ ở Syria là bất hợp pháp, không có lời mời chính thức từ chính phủ nước Cộng hòa Syria và không có bất kỳ nghị quyết nào của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Mặc dù Mỹ rút đi như hai đồng minh của họ là Pháp, Anh vẫn có mặt trên trận địa với sự hỗ trợ của Đức.

Đồng minh của Mỹ tại Syria, lực lượng dân quân Kurdistan thì nay phải đơn độc trước Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo các nhà quan sát, ông Trump là người thực dụng. Ông đứng về phía Thổ Nhĩ Kỳ hơn là người Kurdistan: việc mua tên lửa Patriot rõ ràng là một “vụ đàm phán” giữa Washington với Ankara.

Tuy nhiên, nhà khoa học chính trị Musa Ozuğurlu, thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược Trung Đông (ORSAM) của Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng, số phận của các đơn vị tự vệ người Kurdistan phụ thuộc vào lập trường của các quốc gia trong khu vực, vào những thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ về vấn đề người Kurdistan.

Số phận của các đơn vị tự vệ người Kurdistan trực tiếp phụ thuộc vào những thỏa thuận giữa chính quyền Syria, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran. Syria sẽ không cho phép người Kurdistan giành quyền tự trị về mặt chính trị hoặc thành lập khu tự trị. Trong một thời gian dài, Hoa Kỳ đã cản trở quá trình đàm phán giữa người Kurdistan và Damascus. Kết quả là người Kurdistan đã tin tưởng vào Hoa Kỳ và từ chối tất cả các đề xuất của chính quyền Syria. Bây giờ, nếu người Kurdistan đồng ý tổ chức một cuộc đối thoại với Damascus, thì chính phủ Syria có thể ngăn chặn chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ.

Đồng thời, Thổ Nhĩ Kỳ có thể sớm bắt đầu chiến dịch trước khi người Kurdistan và Damascus đạt được thỏa thuận. Điều này có thể gây ra sự đối đầu nghiêm trọng giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Trong tình huống này, Nga có thể đóng một vai trò quan trọng -vai trò "trung gian, hòa giải" trong quá trình giải quyết vấn đề giữa chính quyền Syria và Ankara.

Chúng ta không biết diễn biến sự kiện sẽ phát triển như thế nào, nhưng, rõ ràng là, việc Mỹ rút khỏi Syria, nếu nó thực sự xảy ra, sẽ là một đòn nặng nề đối với lực lượng người Kurdistan, ông Ozuğurlu kết luận.

Sau Syria, Mỹ cân nhắc rút nốt quân khỏi Afghanistan

Tổng thống Trump chỉ cần lắng nghe “bản năng của mình”

Anh tiếp tục chống IS sau khi Mỹ rút quân khỏi Syria

Nga nói gì trước việc Mỹ rút quân khỏi Syria?