Nhóm cứu hộ Sân nhà nhiều chó: “Hoạt động cứu hộ mà chỉ đi cứu thì như muối bỏ bể...”

Trạm cứu hộ Sân nhà nhiều chó tại xã Đỗ Động, Thanh Oai đang trong quá trình xây dựng

Chúng tôi ghé thăm trạm cứu hộ của anh Quang vào một ngày đầu tháng 4, địa điểm mới này đang trong quá trình xây dựng trên mảnh đất thuê tại xã Đỗ Động, Thanh Oai. Trong sân vẫn còn ngổn ngang và những chuyến xe hàng vẫn chở đến thêm vật liệu. Anh đã liên hệ với bên chính quyền địa phương và nhận được sự đồng ý, có lẽ lần này sẽ cố định ở đây lâu dài.

“Đôi khi các bạn nuôi một vài con đã gặp vấn đề với hàng xóm hơn nữa là nuôi vài trăm bạn, đương nhiên là phản ứng tiêu cực xung quanh rất nhiều. Nhất là vấn đề vệ sinh, thứ hai là tiếng ồn cho nên là việc chúng ta phải chuyển trạm gần như cơm bữa, mỗi lần chuyển trạm nó là một cái gì đó rất khủng khiếp. Từ tháng chín đến bây giờ đã phải chuyển hai lần. Xây dựng thì rất lâu có thể đến 6 tháng mới hoàn thành, nhưng có thể bị người ta đuổi vì là đất thuê mà", anh Quang chia sẻ.

Người đàn ông cao gầy, làn da rám nắng, mái tóc đã dài rối chưa kịp cắt tỉa lại gọn gàng. Có lẽ khoảng thời gian bận rộn, vừa đi làm, vừa lo xây dựng lại trạm cứu hộ trên địa điểm mới khiến anh không còn thời gian sửa soạn cho bản thân.

Tình yêu thương đối với chó mèo

Gia đình anh Quang không ai ăn thịt chó mèo và khi từ nhỏ anh đã có tình cảm với chó mèo. Đến khi anh đi làm rồi có điều kiện hơn, đi dọc đường thấy người ta buôn bán chó mèo, trông tội nghiệp thì bắt đầu chuộc vài con. Sau này, cá nhân anh và hai người nữa cứu chó, chuộc chó bị bán đến khi số lượng nhiều quá lên tới tầm 80 con thì mất kiểm soát.

Nhóm của anh ý thức được rằng, văn hóa cũng như quan niệm ở Việt Nam thì chó mèo chỉ nằm trong chuỗi thức ăn nên giết thịt nó. Cho nên việc đi cứu, một ngày dù cứu 10.000 con thì vẫn có nhiều con bị chết. Hoạt động cứu hộ mà chỉ đi cứu thì như muối bỏ bể, hiệu quả đem lại không cao về mặt tác động đến cộng đồng, nên đã thành lập nhóm cứu hộ mang tên Sân nhà nhiều chó để mức độ tiếp cận với cộng đồng và mức độ tuyên truyền tốt hơn.

Anh Quang cũng chia sẻ: “Về tên gọi Sân nhà nhiều chó mang một chút xíu kỷ niệm ở quê ngày xưa, chó mèo chơi ở sân nó cứ quanh quẩn bên mình đôi khi nó là kí ức của mình, mình cứ hình dung ra sân nhà ở quê cảm giác rất là bình yên, gần gũi”.

Bởi vì trạm quá nhiều chó mèo nên anh không thể đặt tên hết tất cả, nhưng anh vẫn nhớ hoàn cảnh các bạn được cứu về như thế nào, từ đâu, bạn nào đang bị bệnh gì. Anh dẫn chúng tôi đi chỉ vào từng lồng giới thiệu.

Chú chó được anh đặt tên là Be quanh quẩn bên anh Quang lúc anh ngồi trò chuyện, anh bảo bạn này nhát lắm, bị mấy bạn chó nhỏ dọa chạy, trông hiền hiền thế thôi nhưng lại hay rình cắn trộm người.

Anh Sự - Tình nguyện viên Trạm cứu hộ Sân nhà nhiều chó đang nhỏ thuốc điều trị cho những chó bị bệnh

Nhóm có 11 thành viên và sẽ chia ra các nhóm nhỏ, mỗi nhóm chịu trách nhiệm một mảng: nhóm A: trực fanpage, nhóm B: chăm sóc và trực hotline, nhóm C: tìm chủ cho các bạn chó mèo đã được chăm sóc khỏe mạnh rồi. Cứu về, chăm sóc khỏe mạnh, tìm chủ - với nhóm, chu trình này mới gọi là cứu hộ thành công, còn nếu đưa về trạm rồi lại nhốt vào lồng thì các bạn rất tội nghiệp.

Những chú chó được giải cứu về trạm được phân khu, chia chuồng tách riêng những con bị bệnh để điều trị, hay những giống nào dữ hơn sẽ nhốt riêng.

Nỗ lực duy trì sự sống và cho những bạn chó mèo một mái ấm

Sau 2 năm, số lượng chó mèo được cứu và đang được chăm sóc tại trạm đã lên tới hơn 300 bạn chó và 50 bạn mèo. Và để duy trì được hoạt động, cũng như đảm bảo chăm sóc cho chó mèo tại trạm được sống và ăn uống đầy đủ thì phải bỏ ra một lượng chi phí không hề nhỏ.

Anh Quang cho biết: “Chi phí an toàn tối thiếu để duy trì chăm sóc, chữa trị và triển khai một số ca hỗ trợ đối tượng không có tiền chữa trị. Tiền lương thực thực phẩm trung bình một ngày khoảng 70kg gạo 35kg thịt đây là số lượng chưa thực sự đầy đủ cho các bạn chó mèo, ngoài ra có một số bạn ăn hạt, chi phí thuốc men, vắc xin. Chi phí thú y cho các ca nặng, chi phí trả lương nhân lực vì không phải tình nguyện viên nào cũng sẵn sàng tình nguyện phục vụ, họ còn có nhiều công việc khác. Tổng chi phí những khoản ấy trên dưới 200 triệu một tháng, đây là mức chi phí tối thiểu để giữ cho các bạn an toàn và ăn uống đầy đủ, cũng như trả phí cho nhân lực”.

Đang lúc trò chuyện, điện thoại của anh vang lên thông báo cuộc gọi nhiều lần, nghe điện thoại xong anh chỉ cười trừ bảo người ta đòi nợ ấy mà, có những hôm sáng mở mắt đã thấy mấy chục cuộc từ bên thú y, bên vật liệu xây dựng, rồi gas nước. Cũng quen rồi, người ta gọi nhưng mình chưa có trả lại phải khất thôi.

Khó khăn về chi phí và nguồn lực, rồi từ chính cộng đồng khi có nhiều ý kiến trái chiều, tranh cãi về việc ăn thịt chó mèo và bảo vệ chó mèo cũng đã gây căng thẳng tâm lý cho các thành viên của nhóm.

Thời gian hoạt động là tình nguyện nhưng để duy trì được hoạt động và quản lý được thì cần rất nhiều thời gian và nghiễm nhiên thời gian dành cho gia đình ít đi. Bản thân anh Quang cũng phải chạy đi chạy về giữa trạm cứu hộ ở Thanh Oai và nhà ở tận Thanh Xuân. Chưa kể những đêm đi bắt chó bắt mèo không về, hay trích một phần tiền lương để chăm sóc chó mèo. Anh cũng chia sẻ với chúng tôi: “Cái việc cân bằng được là rất khó, chỉ có thể cố gắng thuyết phục và mong người thân gia đình thông cảm. Không phải chúng ta lựa chọn gia đình hay chó mèo, cái đấy không thể chọn lựa được mà cần mọi người hiểu và thông cảm, san sẻ thôi”.

Cứu hộ chó mèo là hoạt động tình nguyện, về mặt pháp luật Việt Nam cũng chưa có quy chuẩn nào để cấp giấy phép nên trong quá trình cứu trợ cũng gặp nhiều khó khăn và không ít lần anh bị nhầm là trộm chó hay là thành phần tệ nạn. Chuyện chó cắn, mèo cào là chuyện đương nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng mang đầy đủ bảo hộ, găng tay theo, nhất là các bạn chó lạc bên ngoài mang rất nhiều bệnh tật, cái nguy hiểm nhất là bệnh dại. Tuy chưa gặp trường hợp chó dại nào, nhưng các bạn về đây sẽ đc cách ly 2 đến 3 tuần để theo dõi xem có bị bệnh hay dại không.

“Anh tiêm gọi là nát hết cả người, huyết thanh các thứ đơ hết cả người”, anh Quang nói.

Đôi tay còn đầy vết sẹo chưa lành của anh Quang và tình nguyện viên Trạm cứu hộ Sân nhà nhiều chó.

Khi nói về dự định trong tương lai, anh Quang chia sẻ, nhóm sẽ hoạt động nhiều hơn về mặt tuyên truyền, ví dụ như xây dựng nhà lưu trú này thành một điểm đến cuối tuần mang tính giáo dục hơn, liên kết với các trường học, nhà trường có thể đưa các em đến đây hoạt động ngoại khóa. Giải thích cho các em tại sao nên bảo vệ các động vật nuôi, các em có ý thức hơn, trách nhiệm hơn.

Đối với nhiều người, động vật khác chỉ là thức ăn, nhưng đối với các thành viên của nhóm cứu hộ Sân nhà nhiều chó, đó cũng là một sinh mệnh. Có thể cứu một chú chó hay mèo sẽ không thể thay đổi thế giới nhưng lại khiến thế giới của chúng thay đổi hoàn toàn và góp phần làm cho cuộc sống chúng ta trở nên có ý nghĩa hơn.

Hà Nội dự kiến cấm bán thịt chó ở các quận từ 2021

Tổ chức động vật châu Á ủng hộ lời kêu gọi không ăn thịt chó

Công viên dành cho chó đầu tiên tại Hà Nội