Nguồn sáng dẫn đường cho người thợ mỏ

Bác Hồ thăm vùng than Đèo Nai (1959)

Vào ngày 15/11/1968, tại Phủ Chủ tịch, trong buổi gặp mặt đoàn đại biểu công nhân, cán bộ ngành than, Bác Hồ đã căn dặn: “Sản xuất than cũng như quân đội đánh giặc. Toàn thể công nhân và cán bộ phải có nhiệt tình cách mạng và tinh thần yêu nước rất cao, ý chí quyết tâm đánh thắng rất vững, phải đoàn kết nhất trí, phải có đầy đủ ý thức làm chủ nhà nước, làm chủ xí nghiệp, vượt mọi khó khăn, nhằm vào một mục đích chung là sản xuất thật nhiều than cho Tổ quốc”. Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua nhưng lời dạy của Bác vẫn còn nguyên đó những giá trị sâu sắc, tiếp tục dẫn đường cho lớp lớp thợ mỏ, khởi nguồn và thắp sáng cho phong trào “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ” trong ngành than tại Quảng Ninh và các đơn vị khoáng sản trên cả nước.

Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác, ngay từ khi còn ở nước ngoài cũng như những năm về nước, Bác Hồ luôn dành cho công nhân, cán bộ ngành than sự quan tâm sâu sắc. Từ năm 1921 đến năm 1945, Bác Hồ đã có những bài viết bênh vực người thợ mỏ. Khi nước nhà vừa giành được độc lập cũng như suốt những năm kháng chiến trường kỳ đến ngày khu mỏ được giải phóng (tháng 5/1955), trong 3 bức thư gửi đồng bào, công nhân, cán bộ, chiến sĩ tỉnh Quảng Ninh, có tới 2 lần Bác nói về công nhân mỏ và sản xuất than.

Đến ngày 30/3/1959, Bác Hồ đến thăm công trường khai thác than và nhà ăn trụ mỏ Đèo Nai, khi đó còn nằm trong tổ hợp mỏ Cẩm Phả. Bác đã nói chuyện thân mật cùng cán bộ, công nhân mỏ, tư liệu ghi lại lời của người rằng: “Than ở vùng mỏ vào loại tốt của thế giới, cảnh vùng mỏ vào loại kỳ quan của loài người... Các chú phải làm than cho tốt”.

Sau lần đón Bác về thăm ấy, phong trào sản xuất của cán bộ, công nhân ngành mỏ đặc biệt lên cao hơn bao giờ hết. Thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1961-1965), Đèo Nai năm nào cũng hoàn thành vượt mức kế hoạch. Vui lòng về thành tích sản xuất của vùng mỏ, Bác tặng ngành than Quảng Ninh “Cờ thưởng luân lưu thi đua khá nhất” và căn dặn thợ mỏ cùng toàn thể nhân dân tiếp tục phát huy thắng lợi trong sản xuất, công tác và sẵn sàng chiến đấu.

Tuy không đến được tất cả các công trường, hầm lò ở vùng mỏ nhưng phong trào thi đua sản xuất của ngành than luôn được Bác quan tâm, động viên. Lần cuối về thăm Quảng Ninh, trong những ngày Tết Ất Tỵ 1965, Bác đã đến thăm nhiều cơ sở sản xuất, đã gặp gỡ thân mật và chúc Tết đồng bào, chiến sĩ Quảng Ninh. Bác khen ngợi những thành tích to lớn trong sản xuất và chiến đấu của Quảng Ninh năm 1964. Bác nói: “Năm ngoái, tỉnh nhà đã giành được hai thắng lợi vẻ vang. Thắng lợi thứ nhất là ngày 5/8, quân và dân ta đã cho bọn đế quốc Mỹ một bài học đích đáng, đã bắn rơi 8 máy bay Mỹ và bắn bị thương một số chiếc khác. Thắng lợi thứ hai là Công ty Than Hòn Gai đã hoàn thành vượt mức kế hoạch 20 vạn tấn than...”.

Những năm sau này, dù bận nhiều công việc và tuổi cao, nhưng sự quan tâm của Bác với công nhân mỏ vẫn luôn thường trực. Ngày 15/11/1968, nhân dịp 32 năm ngày Miền mỏ bất khuất (nay là ngày Truyền thống công nhân Vùng mỏ - Truyền thống ngành than), Bác đã gặp mặt nói chuyện thân mật với đoàn đại biểu cán bộ, công nhân ngành than và tỉnh Quảng Ninh mà thành phần đoàn chủ yếu theo yêu cầu của Bác là công nhân trực tiếp sản xuất. Đây là một sự kiện lịch sử ghi dấu ấn không thể quên trong công nhân, cán bộ ngành than và cả giai cấp công nhân Quảng Ninh.

Nguồn sáng dẫn đường cho người thợ mỏ

Những lời căn dặn của Bác ngày ấy có những câu, thợ mỏ chỉ nghe một lần, rồi lan tỏa trong đội ngũ công nhân, cán bộ ngành than hết thế hệ này đến thế hệ khác đều thấy thấm thía và không bao giờ quên. Bởi đó là lời dạy bảo ân cần, là sự khích lệ động viên và tình cảm bao la Bác dành cho những người thợ mỏ. Đơn cử như Bác nói: “Người ta thường gọi than là “vàng đen”. Nó rất cần thiết cho công nghiệp, nông nghiệp, thương nghiệp, vận tải, quốc phòng và đời sống nhân dân”.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng vạn người con công nhân mỏ gia nhập Binh đoàn Than, cầm súng vào chiến trường để trực tiếp tham gia cuộc kháng chiến giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Tại vùng mỏ, những người công nhân trên tầng cao, trong đáy lò sâu hàng trăm mét hay bên xưởng máy đã hăng hái lao động quên mình cho dòng than luôn trôi chảy đến với các nhà máy điện, nhà máy thép… trên cả nước.

Đất nước thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội với mục tiêu xây dựng đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn. Thời kỳ đổi mới, công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, nhất là từ khi thành lập Tổng công ty Than Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam) là thời kỳ phát triển mạnh mẽ nhất của ngành than - khoáng sản Việt Nam. Đó là thời kỳ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ khai thác hiện đại để tăng năng suất lao động, tăng sản lượng khai thác và đặc biệt là tiết kiệm nguồn vàng đen của đất nước.

Ngày nay, với công nghệ khai thác hiện đại như hệ thống cơ giới hóa đồng bộ khai thác than hầm lò, ôtô chở đất đá tải trọng hàng trăm tấn ở các mỏ lộ thiên, hệ thống băng tải vận chuyển than, đất đá thay cho ôtô, các hệ thống khai thác giếng đứng sâu đến -500m... đã khẳng định vị trí vững vàng của ngành than Việt Nam, sẵn sàng đáp ứng đủ nguồn năng lượng cho sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

Trong những năm gần đây, Vinacomin đã có nhiều giải pháp chủ động, linh hoạt theo cơ chế thị trường để chỉ đạo, điều hành sản xuất - tiêu thụ phù hợp, ổn định tư tưởng, việc làm và thu nhập cho người lao động; luôn động viên và khơi dậy tinh thần làm chủ, sáng tạo, vượt khó của đội ngũ cán bộ, công nhân, phấn đấu vươn lên, liên tiếp hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu kế hoạch được Đảng, Nhà nước giao.

Và những lời căn dặn chí tình của Bác luôn là nguồn sáng dẫn đường và tiếp cho lớp lớp những người thợ mỏ Vinacomin một tinh thần chiến đấu ngoan cường, sự cống hiến không ngừng nghỉ để thực hiện mong ước của Người, góp phần xây dựng đất nước ta ngày càng giàu đẹp hơn.