Khó đạt được tiến độ cổ phần hóa theo mục tiêu

Tại hội thảo “DNNN- thành công và những bài học đắt giá” được tổ chức tại TP HCM ngày 30/6, các chuyên gia kinh tế nhận định, Chính phủ đặt ra mục tiêu cổ phần 432 doanh nghiệp trong giai đoạn 2014 – 2015 là rất quyết tâm, vì giai đoạn 2011 – 2013 chỉ có 99 doanh nghiệp được cổ phần hóa và 81 doanh nghiệp được sắp xếp theo các hình thức khác. Để đạt được theo mục tiêu đề ra thì bình quân mỗi ngày hai Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội và TP HCM phải đưa ra bán đấu giá hơn 1 doanh nghiệp, rất khó đạt được.

Hội thảo “DNNN - thành công và những bài học đắt giá”

Theo TS. Nguyễn Thị Mỹ Dung, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Tài chính – Marketing, những năm gần đây, thị trường chứng khoán không thuận lợi và điều kiện thoái vốn khó khăn khiến số doanh nghiệp được cổ phần hóa bị thu hẹp lại. Tính từ tháng 8/2013 đến tháng 3/2014, dù thị trường chứng khoán trong nước đã tăng và đẩy chỉ số giá cổ phiếu tăng 30% nhưng tổng mức vốn hóa của thị trường chứng khoán vẫn còn khá nhỏ so với lượng vốn cần thiết để đảm bảo sự thành công của chương trình cổ phần hóa theo mục tiêu đề ra.

Bên cạnh đó, còn nhiều nguyên nhân làm tiến độ cổ phần hóa bị chậm lại như: một số lãnh đạo DNNN lo ngại mình sẽ bị mất hoặc giảm quyền khi doanh nghiệp chuyền thành công ty cổ phần; lạm phát năm cao, năm thấp làm cho giá cả không phản ánh đúng thực chất tài sản của DNNN, còn lúng túng trong việc xác định giá trị doanh nghiệp; xây dựng chính sách giải quyết cho hàng ngàn lao động dôi dư khi cổ phần hóa cũng là một thách thức lớn...

Trong những năm qua, hoạt động của các DNNN tồn tại nhiều vấn đề như: hiệu quả kinh doanh thấp, vay nợ nhiều, đầu tư dàn trải, năng lực cạnh tranh yếu... Các DNNN đang sử dụng 60% vốn tín dụng của cả nước nhưng chỉ đóng góp 30% GDP. Chính vì vậy, việc tái cơ cấu DNNN, trong đó đẩy mạnh tiến trình cổ phần hóa là một chủ trương đúng đắn.

Để đẩy nhanh tiến trình này, các chuyên gia cho rằng: Cần xác định cụ thể giá trị quyền sử dụng đất của doanh nghiệp và đối chiếu toàn bộ công nợ khi xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần; xác định rõ ngành nào nhà nước cần nắm 100% vốn, ngành nào cần nắm cổ phần chi phối; những ngành nào tư nhân làm tốt thì nên để tư nhân làm; kiên quyết sắp xếp, giải thể các doanh nghiệp nhà nước hoạt động không hiệu quả, làm ăn thua lỗ kéo dài. Đồng thời, Nhà nước cũng cần kiên quyết không ưu đãi, hỗ trợ các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước dưới dạng bao cấp hoặc bảo hộ mà cần tập trung hoàn thiện chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, kinh doanh, đảm bảo minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp sau khi cổ phần hóa.