Kết thúc 4.700 truy lùng trùm ma túy

Năng lượng Mới số 304

Sinaloa Cartel đặt căn cứ chính tại tiểu bang Sinaloa (tây bắc Mexico) và hoạt động mạnh nhất tại các bang Jalisco, Chihuahua và Baj Califiornia. Tuy nhiên, băng đảng này phát triển ra nhiều nơi khác bằng sự hợp tác hay tranh đoạt địa bàn hoạt động của các băng đảng khác. Vào thời gian chính quyền Mexico khởi đầu cuộc chiến chống ma túy, ở Mexico có tới 10 băng đảng hoạt động trên khắp các tiểu bang toàn quốc. Qua các cuộc xung đột đẫm máu giữa các băng đảng ma túy, Sinaloa Cartel dần dần là băng lớn mạnh nhất sau khi Osiel Cardenas, tên trùm băng đảng Gulf Cartel, đối nghịch với Sinaloa, bị bắt năm 2003. Một phần nguyên nhân cũng là do trong cuộc chiến tranh diệt trừ ma túy của chính quyền Mexico, nhiều băng đảng ma túy khác đã bị dẹp tan hay suy yếu trong khi băng Sinaloa tránh né được hầu hết các tổn thất ấy.

Năm 2013, Ủy hội Tội phạm Chicago liệt Guzman vào hàng “Kẻ thù số 1 của công chúng”, trước đây chỉ Al Capone có “danh vị” này vào năm 1930. Không có bằng chứng nào cho thấy Guzman đã từng đến Chicago, nhưng mạng lưới hoạt động của Sinaloa Cartel đã đưa vào Mỹ một lượng ma túy lớn hơn tất cả mọi băng đảng ma túy nào khác từ trước đến nay. Theo Bộ Tư pháp Mỹ, từ 1990 đến 2008, Sinaloa Cartel đã đưa vào và phân phối ở Mỹ 200 tấn cocaine và một số lượng lớn heroin.

Trùm ma túy nguy hiểm nhất thế giới Joaquin Guzman bị bắt ngày 22/2

Đứng đầu cả một đế chế, gã đàn ông 56 tuổi này được Tạp chí Forbes xem như là tên tội phạm quyền lực nhất hành tinh và là người giàu có đứng hàng thứ 10 ở Mexico và thứ 1.140 trên thế giới với tổng tài sản ước tính lên đến 1 tỉ USD. Guzman luôn sẵn sàng chi ra những khoản tiền lớn để trốn khỏi sự truy đuổi của giới cảnh sát. Bị săn lùng ráo riết từ 13 năm nay, chính quyền Mexico treo giải thưởng 30 triệu pesos (2.25 triệu USD) và Mỹ treo 5 triệu USD cho những ai cung cấp tin tức để bắt được Guzman.

Xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo ở tiểu bang Sinaloa, Mexico. Guzman bỏ học từ lớp 3 và làm việc cho bố và khi lớn lên ông bố giới thiệu với Pedro Aviles Peres, một tay tổ chuyên đưa ma túy từ vùng nông thôn Sinaloa về các thành phố và là người đầu tiên dùng máy bay chuyển ma túy qua Mỹ. Sự nghiệp của Guzman trong giới buôn lậu ma túy tăng tiến nhanh chóng từ đó. Trong thập niên 80 của thế kỷ trước, Guzman gia nhập băng Sinaloa Cartel và khi thủ lĩnh Felix Gallardo của băng này bị bắt năm 1995, “El Chapo” trở thành người cầm đầu băng Sinaloa.

Năm 1993, một lần Guzman bị chính quyền Guatemala bắt giữ, cho dẫn độ về Mexico và lãnh án tù 20 năm. Ngày 19/1/2001, Guzman vượt ngục bằng cách hối lộ rất tinh vi tất cả nhân viên nhà tù cũng như cảnh sát thành phố, để bảo đảm rằng ít nhất trong 24 giờ không bị truy lùng và đủ thời gian thoát ra khỏi Jalisco. Cuộc điều tra của nhà cầm quyền Mexico sau này cho biết 78 người dính dáng vào âm mưu này. Viên giám ngục mở phòng giam bằng khóa điện tử, cho đặt Guzman vào xe chứa đồ giặt, đẩy qua tất cả các cổng có canh gác ra ngoài, rồi đưa vào thùng của một chiếc xe do đồng bọn lái đi ra khỏi thành phố.

Từ đó, Guzman đã chế giễu giới cảnh sát Mexico và Mỹ trong suốt 13 năm qua. Cách thức tên trùm này lẩn trốn có một không hai trong thế giới tội phạm. Sinaloa Cartel sử dụng nhiều căn nhà ngay ở Culiacan, thủ phủ tiểu bang, làm nơi trú ẩn cho Guzman. Những căn nhà này đều giống nhau, bên ngoài không có gì khác lạ, nhưng tất cả đều có đường hầm bí mật, đặt dưới bồn tắm có cửa thép bảo vệ, dẫn vào hệ thống cống thoát nước của thành phố.

Tuy nhiên, tên này lại có cuộc sống khác xa người ẩn dật. Ví dụ như hắn đã kết hôn với một siêu mẫu ở Sinaloa - một điều thường thấy ở các tên tội phạm buôn bán ma túy. Hắn di chuyển gần như khắp các quận của Culiacan mà không hề bị bắt giữ. Tên tội phạm này còn xây dựng riêng cho mình một đội ngũ bảo vệ, thậm chí có thể viện đến sự giúp đỡ của các quan chức cấp cao khi cần thiết. Hắn đi du lịch bất kể khi nào hắn muốn. Hắn còn có máy bay phản lực riêng và gần như là một doanh nhân thực sự. Hắn đi nhiều nơi không chỉ để nói chuyện về việc buôn bán ma túy mà còn quan tâm đến dòng chảy tiền tệ và thị trường.

Tuy nhiên, cuộc lẩn trốn cuối cùng cũng kết thúc vào hôm 22/2 tại một khu nghỉ mát bên bờ biển Mazatlan, cách căn cứ của Sinaloa không xa. Sáng sớm ngày hôm đó, một đơn vị thủy quân lục chiến Mexico và các điệp viên Mỹ đến bao vây căn nhà. Guzman bị bắt không kháng cự. Để bắt được tên trùm này, cả Mexico và Mỹ đã phải huy động gần như tất cả các lực lượng, điều tra theo dõi trong nhiều năm liền. Tất cả là nhờ vào sức mạnh công nghệ. Có một phương pháp thường được sử dụng trong truy bắt tội phạm là khai thác thông tin từ các cuộc nghe lén điện thoại. Tuy nhiên, Guzman đã chuẩn bị các thiết bị tối tân nhất để thoát khỏi cánh cảnh sát. Khi bắt được Guzman, cảnh sát tìm thấy nhiều thiết bị, thậm chí không có sẵn cho người tiêu dùng bình thường. Các điều tra viên cũng phải ngạc nhiên vì độ tinh tế của các thiết bị này. Ví dụ như người ta tìm thấy một máy dò tìm sóng nghe lén. Thiết bị công nghệ này giúp hắn chạy trốn khỏi sự truy lùng.

Những ngày truy bắt hắn đã được lên kế hoạch từ lâu. Vào tháng 11/2013, Ismael “El Mayo” Zambada, một thuộc hạ của Guzman, đã bị bắt tại Arizona khi hắn đang cố gắng vượt biên sang Mỹ. Và điện thoại của hắn đã phản bội y. Các điều tra viên đã xác minh chủ nhân tất cả các số điện thoại có trong điện thoại của hắn. Việc bắt giữ đã đem lại nhiều thông tin quý báu về các thành viên cấp cao trong băng đảng Sinaloa. Bằng cách xâu chuỗi các thông tin có được, các nhà chức trách Mỹ đã làm sáng tỏ mọi việc nhờ vào một cách thức đơn giản là nghe lén các cuộc điện thoại. Và cuộc truy bắt cũng bắt đầu từ đó. Cuối cùng, vào tháng 2/2014, các điều tra viên Mỹ đã chia sẻ các thông tin của họ với lực lượng cảnh sát Mexico. Rất nhiều tay chân của Guzman đã không tránh khỏi các cuộc truy đuổi liên tiếp của cánh cảnh sát ở Culiacan. Nhiều địa điểm lẩn trốn bị phát hiện mỗi ngày.

Giữa tháng 2, Guzman đã trốn thoát được khi suýt bị bắt. Hắn đã quyết định bỏ trốn cùng với người vợ cũ bằng cánh cửa sập nằm bên dưới bồn tắm. Tại đây, y có cả một hệ thống đường hầm dưới lòng đất kết nối với 7 ngôi nhà bằng hệ thống cống rãnh của thành phố. Tên phụ tá của hắn, Mario Lopez Osorio đã đón hắn ở lối ra. Nhưng sau đó các điều tra viên đã bắt được hắn ở Mazatlan. Trong cuộc trốn chạy của mình, Guzman cuối cùng cũng phạm sai lầm. Khi hắn hạ cánh ở khách sạn Miramar, hắn đã sử dụng điện thoại vệ tinh và các điệp viên Mỹ đã xác định vị trí của y. Tòa nhà bị phong tỏa. Cuộc tấn công bắt đầu vào 6 giờ 40 phút sáng. 8 phút sau đó, Guzman đã bị còng tay. Bật dậy đầy ngạc nhiên, hắn không kịp nắm lấy khẩu súng bên cạnh mình.

Cuộc chiến chống ma túy ở Mexico đã gây nhiều tổn thất và cũng bị phê phán trên nhiều khía cạnh từ xã hội đến nhân quyền, nhưng kết quả vẫn không thể nào là dứt điểm khi ma túy vẫn là một nguồn lợi tức quá lớn lao so với những lĩnh vực kinh doanh khác. Công tác ngăn chặn gắt gao và biện pháp trừng trị càng mạnh mẽ thì đồng thời lại dẫn tới hiệu quả phụ ngoài ý muốn là giá cả ma túy gia tăng và buôn lậu có lời lớn hơn. Do đó ma túy không chỉ là vấn đề của một quốc gia mà là của toàn thể nhân loại và có lẽ giống như nhiều tệ nạn khác, sẽ không bao giờ chấm dứt. Việc truy bắt không kết thúc hoàn toàn băng đảng Sinaloa. Sự sụp đổ của Guzman đã kích thích tham vọng của các tổ chức buôn bán ma túy khác. Và một Guzman bị diệt sẽ có nhiều Guzman khác thế chỗ.

 S.Phương (tổng hợp)