Giá điện phải được điều chỉnh nhưng cần theo lộ trình

Bộ trưởng Vũ Đức Đam: Tăng giá điện là chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước.

Theo đó, Bộ trưởng khẳng định, chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước là để tiến tới kinh tế thị trường thì giá một loạt mặt hàng cũng phải tiến dần tới giá thị trường, trong đó có giá điện. Đầu vào giá điện là than, giá than bán cho điện hiện nay thấp hơn than bán cho xã hội và các ngành khác, xảy ra tình trạng thu lượm than bán cho nước ngoài.

Nhưng theo Bộ trưởng thì hệ lụy thứ 2 quan trọng hơn là nếu giá điện của Việt Nam thấp thì các dự án đầu tư sẽ không thiên về đầu tư công nghệ nhằm tiết kiệm điện và như vậy chúng ta sẽ có nền sản xuất lạc hậu. Ngân sách Nhà nước không thể đầu tư mãi vào điện nên cần phải kêu gọi đầu tư từ xã hội nhưng giá điện thấp quá thì đầu tư không có lãi sẽ không thu hút được đầu tư.

Cũng theo Bộ trưởng thì việc điều chỉnh giá điện có 2 vấn đề:

Thứ nhất, người dân Việt Nam có thu nhập thấp và cái gì cũng tính theo giá quốc tế thì sẽ rất khó khăn. Đúng là có yếu tố để làm ra điện, ngoài thủy điện thì các phần còn lại phải mua theo giá quốc tế như điện chạy bằng khí thì máy móc, giá khí cũng theo giá quốc tế, hay tới đây điện gió, điện năng lượng mặt trời thì giá máy móc cũng theo giá quốc tế.

“Chúng ta không có sự lựa chọn. Chúng ta nhằm vào việc thay vì hỗ trợ chung cho điện thì hỗ trợ cho người dân. Ví dụ, mỗi hộ dân, nhất là người nghèo được bao cấp một số điện nhất định. Chính phủ khẳng định sau này khi điều hành giá điện, sẽ có chính sách hỗ trợ người tiêu dùng có thu nhập thấp, người nghèo” – Bộ trưởng nói.

Vấn đề thứ 2 là nếu tăng ngay giá điện đầu vào thì dẫn đến sức cạnh tranh hao hụt.

Và cũng chính bởi 2 lý do trên mà từ nhiều năm nay, chúng ta không thể điều chỉnh giá điện ngay một lúc mà phải theo lộ trình. Bộ trưởng cũng chia sẻ: Chúng ta tiến tới cơ chế thị trường kèm theo điều kiện hỗ trợ cho người dân, nhất là người thu nhập thấp và người nghèo. Và khuyến khích các doanh nghiệp không chỉ bằng lời nói mà bằng cơ chế tài chính, chính sách thuế cho các doanh nghiệp đổi mới công nghệ, để đầu tư vào công nghệ hiện đại và tiết kiệm năng lượng hơn.

“Phương án lộ trình tăng giá điện đã được Chính phủ đã bàn nhiều năm nay. Còn lộ trình tăng cụ thể như thế nào phải căn cứ vào nhiều yếu tố. Khi nào có đổi mới căn bản về giá điện, rút kinh nghiệm lần trước, chúng tôi yêu cầu EVN phải có kế hoạch tuyên truyền để giải thích, lấy ý kiến phản hồi của cộng đồng để có điều chỉnh cần thiết về biện pháp cụ thể khi tăng giá điện” – Bộ trưởng Vũ Đức Đam nói.

Thanh Ngọc