EVNHCMC - Tiên phong xây dựng lưới điện thông minh, đồng hành cùng sự phát triển của TP HCM

EVNHCMC - Tiên phong xây dựng lưới điện thông minh, đồng hành cùng sự phát triển của TP HCM

Bứt phá bằng công nghệ - Hiện đại hóa lưới điện

Trước năm 2010, hệ thống điện TP HCM vẫn vận hành chủ yếu theo phương thức thủ công, phụ thuộc nhiều vào nhân lực và điều kiện thời tiết. Việc xử lý sự cố đòi hỏi công nhân phải di chuyển đến hiện trường, kiểm tra bằng mắt và thao tác thủ công trên thiết bị. Mỗi sự cố có thể khiến hàng nghìn khách hàng bị mất điện trong thời gian trung bình khoảng 120 phút. Các trạm biến áp 110 kV thời điểm đó đều vận hành theo mô hình truyền thống “có người trực”, cần tới hàng trăm điều hành viên làm việc theo chế độ 3 ca 4 kíp. Trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa nhanh, nhu cầu phụ tải tăng mạnh, mô hình vận hành cũ đã bộc lộ nhiều hạn chế, không còn đáp ứng yêu cầu phát triển của một đô thị lớn năng động như TP HCM.

Nhận thức rõ thách thức đó, EVNHCMC đã chủ động lựa chọn con đường đổi mới công nghệ toàn diện, từng bước chuyển đổi từ hệ thống vận hành thủ công sang lưới điện thông minh theo chuẩn quốc tế. Đây là một quá trình dài hơi, mang tính chiến lược, được thực hiện bài bản qua nhiều giai đoạn: Giai đoạn 2010-2013: tự nghiên cứu, thử nghiệm công nghệ tự động hóa lưới điện, xây dựng chương trình quản lý mất điện OMS - nền tảng cho việc tính toán độ tin cậy lưới điện; Giai đoạn 2014-2015: thí điểm các cấu phần của lưới điện thông minh như SCADA, DAS trên quy mô nhỏ để làm chủ công nghệ; Giai đoạn 2016-2020: triển khai đại trà tự động hóa trung thế, quản lý số hóa dữ liệu, chuyển đổi mô hình trạm 110 kV sang điều khiển từ xa; Giai đoạn 2021-2025: tập trung phát triển lưới điện thông minh theo chiều sâu, chuẩn hóa toàn hệ thống theo mô hình quốc tế, tích hợp các giải pháp chuyển đổi số, năng lượng phân tán và an ninh mạng tiên tiến.

Đến nay, EVNHCMC đã xây dựng được một hệ thống điện hiện đại, vận hành theo mô hình tự động hóa toàn diện. 100% lưới điện trung thế được trang bị các thiết bị đóng cắt thông minh, có khả năng tự phát hiện, cô lập và tái lập điện trong thời gian dưới 1 phút ở khu vực không bị ảnh hưởng sự cố. 57/57 trạm biến áp 110 kV đã được chuyển đổi sang mô hình “không người trực”, toàn bộ thao tác vận hành được điều khiển từ xa qua hai trung tâm điều khiển độc lập đặt ở hai khu vực khác nhau nhằm bảo đảm độ tin cậy và khả năng dự phòng. Hệ thống điều khiển - giám sát (SCADA/DMS) được xây dựng theo chuẩn quốc tế, giúp điều hành lưới điện theo thời gian thực với mức độ tự động hóa tương đương các đô thị hiện đại trên thế giới.

Việc hiện đại hóa đồng bộ này đã giúp EVNHCMC giảm hơn 400 nhân sự vận hành trạm, tối ưu chi phí, nâng cao năng suất lao động, đồng thời đảm bảo khả năng cung cấp điện liên tục, ổn định ngay cả trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát - khi phần lớn lực lượng lao động phải làm việc từ xa. Đây là một bước ngoặt quan trọng, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành điện TP HCM từ một đơn vị vận hành theo phương thức truyền thống sang doanh nghiệp năng lượng số tiên phong trong khu vực.

Hiệu quả thể hiện bằng con số

Trong giai đoạn 2018-2024, EVNHCMC đạt nhiều kết quả nổi bật: Sản lượng điện thương phẩm đạt hơn 186,4 tỷ kWh, tăng trưởng bình quân 3,5%/năm; Tổn thất điện năng giảm còn 3,05% năm 2024, thấp hơn mức bình quân chung của cả nước; Chỉ số độ tin cậy cung cấp điện được cải thiện vượt bậc: SAIDI giảm từ 124 phút (2018) xuống còn 25,7 phút (2024), SAIFI giảm từ 1,57 lần xuống 0,29 lần. Các chỉ số này hiện tương đương với nhiều thành phố tiên tiến tại châu Âu và châu Mỹ.

Song song đó, Tổng công ty đã hoàn tất lắp đặt công tơ đo xa cho 100% khách hàng, triển khai phân tích dữ liệu lớn phục vụ quản lý kỹ thuật, kinh doanh và vận hành theo thời gian thực. Người dân có thể theo dõi chỉ số điện năng tiêu thụ hằng ngày, thanh toán điện tử và sử dụng 100% dịch vụ trực tuyến mức độ 4, góp phần nâng cao tính minh bạch, thuận tiện trong giao dịch với ngành điện.

Chuyển đổi số toàn diện - Thúc đẩy năng lượng xanh

EVNHCMC là doanh nghiệp đầu tiên trong ngành điện Việt Nam đạt mức chuyển đổi số 4/5, được Bộ Thông tin và Truyền thông công nhận. Trung tâm giám sát an toàn thông tin (SOC) của đơn vị đạt chứng chỉ quốc tế ISO/IEC 27019 và ISO/IEC 27001, bảo đảm vận hành hạ tầng số an toàn, hiện đại.

Trên lĩnh vực phát triển năng lượng bền vững, EVNHCMC đã hỗ trợ triển khai hơn 14.000 hệ thống điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 350 MWp, góp phần cắt đỉnh phụ tải khoảng 200 MW vào giờ cao điểm trưa. Việc ứng dụng bản đồ GIS, phần mềm dự báo nguồn năng lượng tái tạo và xây dựng hệ thống quản lý nguồn phân tán (DERMS) thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược của Tổng công ty trong lộ trình hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Ghi dấu ấn trên bản đồ năng lượng quốc tế

Nhờ những nỗ lực không ngừng, EVNHCMC đã khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Năm 2022, chỉ số lưới điện thông minh (Smart Grid Index) của EVNHCMC đạt 71,4/100 điểm, xếp hạng 47/94 công ty điện lực toàn cầu - ngang bằng với Duke (Mỹ), Western Power (Úc) và Toronto Hydro (Canada).

Đặc biệt, Tổng công ty là đơn vị Việt Nam đầu tiên nhận Giải thưởng Smart Grid Project of the Year tại Enlit Asia 2023, đồng thời được tạp chí Power Magazine (Mỹ) vinh danh với Giải thưởng Smart Grid Award 2024. Nhiều năm liền, EVNHCMC cũng được Chính phủ, các Bộ, ngành và UBND TP HCM tặng bằng khen vì những đóng góp xuất sắc trong chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ và phát triển năng lượng bền vững.

Trách nhiệm xã hội song hành cùng phát triển

Bên cạnh nhiệm vụ chuyên môn, EVNHCMC luôn chú trọng công tác an sinh xã hội, chăm lo đời sống người lao động và cộng đồng. Giai đoạn 2018-2024, đơn vị đã đóng góp hơn 70 tỷ đồng cho các chương trình xã hội, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng, xây nhà tình nghĩa, hỗ trợ phòng chống thiên tai, dịch bệnh và chăm lo cho người dân có hoàn cảnh khó khăn.

Từ một đơn vị vận hành theo phương thức truyền thống, EVNHCMC đã vươn lên trở thành một trong những doanh nghiệp năng lượng tiên phong của khu vực, kiến tạo hệ thống lưới điện thông minh hiện đại, tin cậy và thân thiện với môi trường. Trong chặng đường sắp tới, EVNHCMC tiếp tục kiên định mục tiêu “Điện đi trước một bước”, không ngừng đổi mới, chủ động áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến để đáp ứng yêu cầu phát triển ngày càng cao của Thành phố. Tổng công ty cam kết đồng hành cùng thành phố trong việc xây dựng và phát triển Thành phố trở thành một “siêu đô thị” hiện đại, thông minh, có hạ tầng năng lượng xanh - bền vững, ngang tầm với các đô thị tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.