Cơn sốt năng lượng địa nhiệt tại châu Âu

Vào năm 2021, Đức đã bổ sung một nhà máy năng lượng địa nhiệt vào bên cạnh nhà máy nhiệt điện khí xây từ thế kỷ 19 - biểu tượng của thủ đô nước Đức. Đó là một tòa nhà hình chữ nhật, với một mớ ống dẫn.

Việc xây dựng một trong những cơ sở lớn nhất ở châu Âu này đã bắt đầu từ năm 2016, rất lâu trước khi Nga mở chiến dịch quân sự vào Ukraine và trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng năng lượng.

Nhưng Đức chỉ mới đưa nhà máy vào vận hành ngay trước khi xảy ra chiến tranh, đúng ngay thời điểm thành phố Bavarian, cũng như toàn bộ nước Đức, phải đối mặt với vấn đề thay thế khí đốt của Nga.

“Kho báu”

Ông Christian Pletl – Giám đốc phụ trách mảng oạt động năng lượng địa nhiệt của công ty năng lượng Stadtwerke München (SWM – Đức), nhận xét: “Chúng ta đang ngồi trên một kho báu, với điều kiện địa chất lý tưởng. Từ nhiều thế kỷ nay, miền nam nước Đức nổi tiếng vì có nhiều suối nước nóng thiên nhiên, được làm nóng nhờ mạch nước ngầm.

Liên minh Châu Âu đang dần để mắt trở lại với năng lượng địa nhiệt từ mạch nước ngầm, như một giải pháp nhằm khử carbon khỏi hoạt động sưởi ấm.

Cuộc chiến Nga - Ukraine đã góp phần thúc đẩy động lực cho người châu Âu. Thật vậy, vì cuộc xung đột, EU đã mất nhiều nguồn cung khí đốt từ Nga, khiến giá thành tăng vọt, buộc người châu Âu phải tìm kiếm các giải pháp thay thế.

Gần đây, giá khí đốt đã giảm trên các thị trường ngắn hạn. Tuy vậy, vì cuộc khủng hoảng năng lượng, châu Âu đã nhìn ra được vị trí dễ bị tổn thương của bản thân, đối với ngành năng lượng.

Trao đổi với AFP, ông Christian Pletl cũng công nhận điều tương tự. Ngoài ra, theo ông, năng lượng địa nhiệt là sự kết hợp của hai ưu điểm: Xanh và không gián đoạn.

Vào cuối năm 2022, chính phủ Đức đã công bố một lộ trình mới, có tích hợp thêm mục tiêu sau: Từ nay cho đến năm 2030, phải sản xuất được 10 TWh năng lượng địa nhiệt mỗi năm, tức cao gấp mười lần so với hiện tại.

Để làm được điều này, Berlin lên kế hoạch khởi động “ít nhất 100 dự án địa nhiệt mới” tại quốc gia này – một đất nước cần 50% sản lượng khí đốt hàng năm chỉ để sưởi ấm.

Vào hôm 2/2, ở phía bên kia sông Rhine, chính phủ Pháp cũng đã trình bày một kế hoạch nhằm gia tăng số lượng dự án địa nhiệt mạch nước ngầm lên 40% so với hiện tại, kéo dài từ nay cho đến năm 2030.

Tại Hungary, vào tháng 10 năm 2022, chính phủ của Thủ tướng Victor Orban cũng đã ban hành nghị định mở rộng về việc sử dụng dòng năng lượng này. Ý cũng sẽ giới thiệu một gói viện trợ quốc gia mới “trong vài tuần tới”.

Còn ở Đan Mạch, nhà máy điện địa nhiệt lớn nhất của đất nước sẽ mở cửa vào năm 2030. Nhà máy nằm ở thành phố Aarhus (miền đông Đan Mạch), và có nhiệm vụ đáp ứng 20% nhu cầu sưởi ấm cho các quận trong thành phố.

“80.000 hộ gia đình”

Tại khu Sendling, một đường ống dài 3 km đã được lắp đặt dưới lòng đất, cùng với một máy bơm. Nhiệm vụ của hệ thống là khai thác nguồn nước nóng nằm dưới lòng đất, có nhiệt độ trên 110 độ C. Sau đó, nguồn nước sẽ được đưa vào mạng lưới hệ thống sưởi ấm, trước khi được làm mát và đưa trở lại vào lòng đất.

Hiện hệ thống chưa hoạt động với công suất tối đa. Tuy vậy, dự án lắp đặt này sẽ có khả năng sưởi ấm 80.000 hộ gia đình trong năm nay. Hệ thống được tự động hóa hoàn toàn, hoặc được quản lý từ xa, tại phòng điều khiển của nhà máy điện lâu đời.

Ông Thomas Gilg - giám đốc nhà máy, giải thích với AFP: “Chúng tôi rất vui vì đã đưa ra được quyết định này trước khi châu Âu đối mặt với một tương lai cạn kiệt khí đốt”.

Thành phố Munich, với 1,5 triệu dân, đang nhân rộng thể loại dự án này. Theo dự kiến, từ nay cho đến năm 2035, thành phố sẽ đầu tư 1 tỷ euro vào hoạt động phát triển công nghệ khai thác địa nhiệt, nhằm đáp ứng được 50% nhu cầu sưởi ấm cho toàn thành phố.

Khi được đặt câu hỏi “Năng lượng địa nhiệt có phải là một giải pháp kỳ diệu không?”, ông Gilg trả lời: “Đó chỉ là một giọt nước giữa đại dương, nhưng vẫn là một trong những giải pháp”.

Thật vậy, không phải vùng lãnh thổ nào cũng mạch nước nóng ngầm - điều kiện phù hợp để khai thác loại năng lượng này.

Năng lượng này cũng chỉ tiêu thụ được tại địa phương, vì quá trình vận chuyển rất phức tạp. Ông Gilg thừa nhận: “Chúng tôi không thể dùng nhà máy này để đáp ứng nhu cầu bên ngoài Munich”.

Cuối cùng, việc khoan vào lòng đất có nguy cơ gây động đất, nếu khoan vào những tầng đá không ổn định. Thật vậy, tại Strasbourg, nhà máy nhiệt điện được cho là nguyên nhân gây ra động đất với cường độ từ 2,1 đến 3,6 độ vào cuối năm 2020.

Tuy nhiên, ông Pletl khẳng định, tiềm năng địa nhiệt vẫn là “rất lớn”.

Theo Ủy ban châu Âu, xét theo trình độ công nghệ hiện tại, năng lượng địa nhiệt có thể đáp ứng tận “25% nhu cầu sưởi ấm” của dân số EU mà cần không phát thải carbon.

Khi nào năng lượng địa nhiệt sẽ trở thành xu thế chủ đạo?

Philippines và Nhật Bản đặt cược vào năng lượng địa nhiệt

Indonesia đấu thầu hai địa điểm khai thác địa nhiệt