25 năm chiến dịch "Bão táp sa mạc"

Ai Cập vốn là nước đứng đầu thế giới A rập từ thời Đại tá Nasser lên cầm quyền. Ai Cập có đội ngũ trí thức lớn, có quân đội hùng mạnh, được Liên Xô cung cấp nhiều vũ khí và kỹ thuật hiện đại… Nhưng do Ai Cập ký kết hiệp định hòa bình với Israel nên bị các nước A rập tẩy chay. Iraq với nền văn minh Lưỡng Hà lại có tiềm năng lớn về dầu khí, đảng Baath hùng mạnh chi phối cả nước láng giềng Syria.

Cuối thập kỷ 70, sau khi Saddam Hussein giành được quyền lãnh đạo đảng Baath và chính quyền Iraq, ông ta thi hành chế độ độc tài diệt hết những người đối lập, lập nội các toàn tướng lĩnh và phe cánh của mình, dùng thu nhập dầu khí trang bị quân đội đến tận răng bằng những vũ khí trang thiết bị rất hiện đại của Liên Xô.

Dùng tiền thu được từ nguồn xuất khẩu dầu khí mỗi năm nhiều tỷ USD chi cho an sinh xã hội và giáo dục nên đời sống nhân dân cả nước đều sung túc, bao cấp về y tế, giáo dục. Với giấc mộng bá vương đứng đầu thế giới A rập, vượt xa cả Iran, Iraq trở thành mối đe dọa đối với các nước xung quanh nhất là Arab Saudi và Iran.

Sau cuộc chiến tranh xâm lược Iran kéo dài 8 năm (1980-1988) thất bại, kinh tế Iraq phần nào sa sút, nợ Kuwait 26 tỷ USD tiền vay cho cuộc chiến với Iran. Những giếng dầu lớn của vương quốc Kuwait trở thành miếng mồi ngon đối với Iraq.

Sau khi cho rằng Kuwait khoan nghiêng các mũi khoan vào sâu các túi dầu mỏ của Iraq hút nhiều dầu mỏ  xuất khẩu kiếm lời, ngày 2/8/1990, Iraq xua quân xâm chiếm Kuwait một cách dễ dàng. Gia đình hoàng tộc Kuwait bỏ chạy sang Pháp, giới nhà giàu và giới công chức Kuwait cũng di tản sang các nước  xung quanh. Quân lính Iraq cướp phá các kho thực phẩm, thuốc men, của cải trong các cung vua chúa và  biệt thự của  nhà giàu Kuwaitđem về nước sử dụng hoặc cho vợ con đem bán ở nhiều dãy phố tại thủ đô Baghdad.

Hồi ấy tôi có dịp từ Syria đi công tác sang Iraq, được chứng kiến các dãy phố  bày bán đầy ắp hàng điện tử, điện lạnh, va li, túi xách toàn những thứ hàng hiệu với giá  rẻ. Anh em Việt Nam công tác và học tập tại Iraq dạo ấy tha hồ mua những chiếc va li Mỹ vừa đẹp, vừa nhẹ, vừa rẻ, những dàn âm thanh Nhật Bản như Sharp 555, Sharp 777, 999, những Tivi màu Sony 21 inch, những đầu đĩa đa năng bán rẻ với giá không thể tưởng tượng, những tủ lạnh Hitachi to nhỏ lớn bé. Đó là những thứ hàng hóa mà Việt Nam lúc đó chưa có bán chỉ trừ những cán bộ đi công tác nước ngoài xách tay về mới có.  

Quân Iraq bỏ tù hàng vạn người Kuwait, lập nên chính quyền tay sai do A.H.Ali đứng đầu. It lâu sau, Saddam Hussein tuyên bố sáp nhập Kuwait vào Iraq biến Kuwait thành một tỉnh của Iraq. Thời điểm đó, Liên hợp quốc được Mỹ yêu cầu ra nghị quyết lên án cuộc xâm lược của Iraqvà đòi rút quân ngay tức khắc. Ngày 3/8/1990, Liên đoàn A rập ra nghị quyết đòi Iraqrút quân.

Ngày 6/8/1990 Liên hợp quốc lại ra nghị quyết 661 trừng phạt kinh tế Iraq. Phương Tây lo sợ Iraq nhân đà này tấn công cả Arab Saudi vì nhiều đơn vị  quân Iraq đã áp sát biên giới Arab Saudi . Saddam Hussein đả kích Arab Saudi và tố cáo Mỹ chống lưng cho Arab Saudi , nước sản xuất dầu số một thế giới và là nguồn cung dầu hàng đầu của Mỹ. Saddam cho rằng Arab Saudi đã quản lí phi pháp các thành phố thiêng liêng của Hồi giáo như Mecca, Medina…

Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là G.M.Bush (Bush cha) tuyên bố Mỹ sẽ bảo vệ Arab Saudivà giải phóng Kuwait. Ngày 7/8/1990 Mỹ điều động hai tàu sân bay và các tàu chiến khác tới Vịnh Persic và những ngày sau đó đưa 48 máy bay chiến đấu tới các sân bay của Arab Saudi, các máy bay vận tải liên tục chuyển khoảng 50 vạn quân Mỹ tới Arab Saudi.

Ngày 29/11/1990 Liên Hợp Quốc ra nghị quyết 678 yêu cầu Iraq rút quân khỏi Kuwaitvà ra hạn cuối cùng là ngày 15/1/1991 Iraq phải hoàn thành việc rút quân. Mỹ tập hợp gần 30 nước phương Tây và A rập đưa số quân của Liên quân lên tới 66 vạn  người.

Mỹ cho rằng ngoài việc xâm lược Kuwait, Iraq đang phát triển vũ khí hạt nhân nên cần phải ngăn chặn. Iraq không chịu rút quân, ngoài ra còn đòi Ixraen phải rút quân khỏi Bờ Tây, Gaza cao nguyên Gô lan, nam Liban, đòi Syria rút quân khỏi Liban…

Ngày 12/1/1991 quốc hội Mỹ cho phép dùng sức mạnh quân sự dể đẩy Iraq ra khỏi Kuwait. Năm ngày sau Liên quân mở chiến địch “Bão táp sa mạc” với trên 1.000 lượt xuất kích của máy bay chiến đấu các loại trong ngày đầu tiên. Chỉ mấy giờ đồng hồ sau khi Liên quân mở màn chiến dịch, Saddam Husein lên đài phát thanh và truyền hình Baghdad  huyênh hoang tuyên bố”Cuộc chiến vĩ đại, cuộc chiến của mọi cuộc chiến đã bắt đầu. Bình minh chiến thắng đã rất gần khi cuộc thử thách cuối cùng đã tới…”.

Mỹ dùng bom thông minh, bom bầy và tên lửa hành trình đánh Iraq, Iraq giáng trả bằng tên lửa Skud. Mục tiêu của  Liên quân làm tê liệt hệ thống phòng không, không quân Iraqvà họ đã hoàn thành mục tiêu đó trong mấy ngày đầu tiên của chiến dịch. Các máy bay Mỹ từ các hàng không mẫu hạm và căn cứ ở vùng Vịnh tập trung đánh vào các sở chỉ huy thông tin liên lạc của Iraq.

Nhiều phi công Iraq lái máy bay xuất kích nhưng không tham chiến mà chuyển hướng bay sang Iran tị nạn. Người ta tính có tới gần 150 chiếc máy bay của Iraq chạy sang Iran. Iraq đổ hơn một triệu tấn dầu xuống vịnh Persic với ý đồ biến cả vùng vịnh này thành một biển lửa đốt cháy các tàu chiến Mỹ và liên quân.

Đợt tiến công tiếp theo của Liên quân là đánh vào các căn cứ quân sự của Iraq ở Kuwait và đánh vào Iraq, Các căn cứ tên lửa Skud , các kho vũ khí hủy diệt hàng loạt , các cơ quan nghiên cứu vũ khí, đạn dược, các nhà máy điện, lò phản ứng hạt nhân, hải cảng, nhà máy lọc dầu, đập nước, trạm bơm, đường sắt, cầu cống… Iraq chống trả bằng tên lửa skud  nã vào Arab Saudi và  Ixraen,dung xe tăng tiến công một thành phố biên giới Arab Saudi.

Ngày 22/2/1991, Iraq chấp nhận ngừng bắn theo đề xuất của Liên Xô. Thỏa thuận ngừng bắn này kêu gọi Iraq rút quân khỏi Kuwait trong vòng 3 tuần lễ. Nhưng Mỹ và Liên quân chỉ đồng ý cho Iraq rút quân trong vòng 24 giờ.

Ngày 24/2 Liên quân tiến hành chiến dịch trên bộ cho lính Mỹ và đồng minh tiến vào Kuwait. Phát hiện thấy binh sĩ Iraq mất tinh thần nên Liên quân tiến đánh cấp tập trong 4 ngày, giải phóng Kuwait. Các sư đoàn và quân đoàn Liên quân mở các gọng kìm  tiếp tục truy kích quân Iraq vào sâu trong lãnh thổ nước này, tiêu diệt một phần lực lượng vệ binh cộng hòa trên đường tháo chạy.

Ngày 26/2/1991, Iraq rút quân khỏi Kuwait. Trước đó Iraq đốt cháy hàng trăm giếng dầu, cả nước Kuwait như một lò lửa lớn bùng cháy khói bốc lên nghi ngút cả vùng Vịnh và phải mất hàng tháng trời người ta mới có thể dập tắt các đám cháy đó. Trên đường rút lui theo xa lộ quân Iraq bị tiến công liên tục, bị chặn đầu khoá đuôi, biến xa lộ này thành xa lộ tử thần đầy chết chóc.

Ngày 27/2/1991 sau hơn 100 giờ tiến công, Mỹ tuyên bố ngừng bắn, giải phóng hoàn toàn Kuwait.

Hội nghị hòa bình do liên quân tổ chức trên đất Iraq, cho phép Iraqdùng máy bay lên thẳng rút quân vào sâu trong đất liền. Nhà vua Kuwait trở về nước nắm quyền trở lại, việc đầu tiên là trục xuất hàng chục vạn người Palestin khỏi Kuwait vì Mặt trận PLO của ông Y.Arafat ủng hộ Iraq chiếm đóng Kuwait. Liên quân đã không tiến đánh tới tận Baghdad vì cho rằng chế độ của Saddam sẽ sớm sụp đổ sau cuộc chiến tranh này.

Ngày 10/3/1991 chiến dịch Bão táp sa mạc kết thúc, liên quân rút khỏi vùng Vịnh.Trước khi mở chiến dịch người ta dự tính liên quân sẽ bị thương vong khoảng 3-4 vạn người, nhưng trong thực tế họ chỉ tổn thất có 800 người, trong đó có 470 người Mỹ. Phía Iraq thiệt hại chừng 300.000 quân. Toàn bộ chiến dịch này Mỹ chi phí tới 61 tỷ USD, Kuwait chi 36 tỷ USD, Arab Saudi và các nước vùng Vịnh chi 16 tỷ USD.

Sau chiến dịch này Iraq bị trừng phạt kinh tế nhiều năm khiến nền kinh tế xã hội nước này suy sụp. Sau đó thấy dân Iraq đói rách quá, LHQ mới cho phép chương trình đổi dầu lấy lương thực để giải quyết lương thực cho người dân nước này.

Sau chiến dịch Bão Táp Sa Mạc, Saddam vẫn không từ bỏ ý đồ đưa Iraq trở lại thành một nước hùng mạnh với vũ khí hủy diệt hàng loạt. Ông ta thẳng tay dùng vũ khí hóa học đàn áp các cuộc nổi dậy của bộ tộc người Kurd ở phía Bắc và người Shiite ở phía Nam, và trở thành cái gai trong con mắt của Mỹ và phương Tây vì vậy năm 2003 nước Mỹ dưới quyền của Bush (con) đã mở cuộc tiến công lớn vào Iraq, bắt sống Saddam đem treo cổ và lập nên chính quyền tay sai cho Phương Tây.

Đến tận bây giờ Iraq vẫn đang còn rối ren, khu vực phía Bắc nước này trở thành căn cứ của IS và đất nước này vẫn đang bị chìm trong khủng bố và đói nghèo.