Hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn lép vế

Theo báo cáo của Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), hiện nay tính theo quy mô lao động, có tới 97,7% doanh nghiệp (DN) Việt có quy mô nhỏ và vừa. Xét về quy mô vốn, những DN này cũng chiếm đến 94,8%. Đáng lưu ý, DN nhỏ và siêu nhỏ chiếm tỷ lệ lớn; số DN quy mô vừa chỉ chiếm 1,6%. Chính quy mô vốn hạn chế là một trong các trở ngại lớn khiến các DN nhỏ và vừa không có đủ năng lực tài chính để đầu tư vào, máy móc, công nghệ để giảm chi phí.

Nhiều DNNVV đang mở rộng quy mô sản xuất

Mặc dù vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc mở rộng cũng như phát triển, nhưng doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đã đóng góp khoảng 45% GDP, 31% tổng số thu ngân sách, giải quyết việc làm cho khoảng 5 triệu lao động mỗi năm.

Theo GS.TS Nguyễn Quang Thái - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Kinh tế Việt Nam, Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 28-04-2016 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia 2 năm 2016-2017, định hướng đến năm 2020 và Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16-5-2016 về hỗ trợ và phát triển DN đến năm 2020 là “cú hích” quan trọng nhằm tháo bỏ rào cản đang cản trở DN phát triển.

Mặc dù vậy, DNNVV vẫn còn đang gặp rất nhiều khó khăn. Trong đó, phải kể tới các thủ tục hành chính còn rườm rà; DN gặp khó trong tiếp cận đất đai do thủ tục giải phóng mặt bằng, cho thuê đất; DN khó tiếp cận vốn ngân hàng, lãi suất vay vốn cao và DN phải trả nhiều loại chi phí; quá trình thanh kiểm tra còn chồng chéo.

Cho vay không thế chấp

Bà Nguyễn Quỳnh Nga

Theo ông Đỗ Kim Lang - Phó cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), việc hỗ trợ tài chính cho các DNNVV trong những năm gần đây cũng là những đề án và chủ trương được Chính phủ đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, vấn đề tiếp cận nguồn vốn ngân hàng cũng như xu hướng phát triển hiện đại của những DN này vẫn còn gặp nhiều vướng mắc.

Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Quỳnh Nga - Phó giám đốc Khối SME Ngân hàng Thương mại CP Phương Đông Việt Nam cho biết, số lượng DNNVV đang chiếm hơn 90% tổng số DN Việt Nam. Tuy nhiên, trên thực tế chỉ có 3% số lượng DNNVV tiếp cận vốn vay ngân hàng. Một phần do năng lực tài chính của các DN thấp dẫn tới nhiều rủi ro trong các khoản vay đối với ngân hàng. Đặc biệt, việc các DN không có tài sản thế chấp, phương án kinh doanh không khả thi cũng là điểm yếu khiến các ngân hàng dè dặt cho vay.

Do đó, để giải quyết được tình trạng này ngân hàng cũng cần thay đổi tiêu chí thẩm định một DNNVV thông qua các báo cáo tài chính, đồng thời sử dụng những sản phẩm dành riêng cho các DNNVV, cũng như cần phải xây dựng nền tảng quản trị rủi ro tổng danh mục. Bên cạnh đó, ngân hàng yêu cầu khách hàng cam kết sử dụng vốn đúng mục đích, đặc biệt tập trung thẩm định thực địa và phương án kinh doanh cũng như dòng tiền của những DNNVV. Đồng thời, DN cũng cần thay đổi để đáp ứng những yêu cầu từ phía ngân hàng, cụ thể như DN phải kinh doanh thật, phải có dòng tiền về và phương án kinh doanh khả thi.

“Chính vì vậy, ngoài việc giải quyết tốt nhất vấn đề vướng mắc hiện nay do cơ chế vay vốn thì môi trường làm việc, những chính sách thuế và thị trường cũng cần mở rộng để DNNVV có thể cạnh tranh bình đẳng trong nền kinh tế” - bà Nga cho hay.