GS. Trần Đình Bút: “Vào TPP đáng lo nhất là phía Nhà nước”

Theo GS. Trần Đình Bút “TPP tạo ra một môi trường kinh doanh mới cao cấp hơn, thuận lợi hơn, nhưng đồng thời thách thức cũng lớn hơn. Sau kết thúc đàm phán TPP, trước mắt đối hệ thống 12 nước tham gia và bản thân đất nước ta còn là cả một cuộc đấu tranh gian khổ để được phê chuẩn và thực hiện.

Với Việt Nam, đáng lo nhất là về phía Nhà nước, bởi hệ thống pháp luật của nước ta còn quá xa so với yêu cầu của TPP. Hệ thống pháp quy của Nhà nước ta hiện thời chỉ là hệ thống pháp quy của những người buôn bán nhỏ, trong phạm vi “luỹ tre làng”. Bây giờ, hội nhập quốc tế với trình độ cao hơn, với những chế tài chặt chẽ hơn, giám sát cẩn thận hơn thì cơ chế vĩ mô cần phải sửa đổi để theo kịp với yêu cầu của TPP.

Lo về phía Nhà nước còn ở bệnh quan liêu và tham nhũng ở một bộ phận cán bộ công chức. Bởi tệ quan liêu và tham nhũng đang hành các doanh nghiệp. Doanh nghiệp nào biết “bôi trơn” thì có điều kiện thuận lợi để cạnh tranh, doanh nghiệp nào làm ăn thẳng thắn, không biết “chiều ý” các cơ quan cấp trên thì khó khăn lắm! Trong khi đó, doanh nghiệp là đối tượng trực tiếp cạnh tranh với nước ngoài lại bị những cơ chế quan liêu và nạn tham nhũng làm trì trệ sức cạnh tranh, níu kéo sự phát triển.

Cho nên, tôi nghĩ rằng vấn đề là phải đổi mới với yêu cầu cao hơn, phải thay đổi cơ chế chứ không chỉ là đổi mới. Nếu không thay đổi tư duy của bộ máy quản lý thực sự là phục vụ dân chứ không phải hành dân, thật sự là phục vụ doanh nghiệp chứ không phải là hành doanh nghiệp thì chúng ta đừng nói đến khả năng cạnh tranh mà sẽ ngày càng tụt hậu xa hơn với các nước trong khu vực. TPP chỉ là cơ hội, là điều kiện, còn quyết định vẫn là ở chúng ta có tổ chức, có nhận thức đúng sự đấu tranh sống còn để tận dụng các cơ hội do TPP mang lại hay không?

Hiện nay, theo tôi cần sớm phổ biến nội dung tạm thời thoả thuận TPP một cách rộng rãi để cho mọi doanh nghiệp biết và chuẩn bị về tư tưởng, tổ chức, phương pháp làm việc để đón lấy TPP. Nếu không thì Nhà nước bị động đã đành, doanh nghiệp cũng bị động và chúng ta sẽ bỏ lỡ thời cơ.

Với doanh nghiệp, hiện nay nhận thức của chúng ta về vai trò của doanh nghiệp đã thay đổi, doanh nhân, doanh nghiệp được xem là chiến sĩ, là những người tiên phong trong lĩnh vực xây dựng, nghiên cứu, đưa đất nước phát triển đi lên. Từ phổ biến sớm TPP, tôi hy vọng chúng ta sẽ thúc đẩy sự khởi nghiệp của doanh nghiệp mạnh hơn nữa bằng cách tuyên truyền rất rõ TPP đặt ra yêu cầu cao hơn về độ minh bạch, công khai và trình độ quản lý để tạo lòng tin cho mỗi người muốn khởi nghiệp. Hy vọng rằng không phải như hiện nay tính bình quân 200 đầu người mới có một doanh nghiệp, mà như nhiều nước phát triển cứ 10 – 20 người dân là có một doanh nghiệp.

Cuối cùng, quan trọng nhất vẫn là hệ thống, cơ chế quản lý của chúng ta phải nhanh chóng đổi mới cho phù hợp với TPP”.

  Mai Phương (ghi)