Từ cuộc chiến biên giới Việt - Trung, ngẫm về… cách viết sử!

Giữ hòa khí, nhưng không được hèn!

Hằng năm cứ vào dịp này, nhiều người dân Việt Nam vẫn nhắc nhau nhớ về cuộc chiến chống quân Trung Quốc xâm lược năm 1979. Đến nay, đã 37 năm trôi qua nhưng cuộc chiến hào hùng và cũng nhiều đau thương này vẫn để lại trong lòng người dân Việt niềm trăn trở.

Trong cuộc chiến chống quân xâm lược ấy, biết bao người con đất Việt đã ngã xuống để bảo vệ mảnh đất phên dậu của Tổ quốc. Thế nhưng, những dòng sử ghi lại cuộc chiến này đã ít, lại có phần khô cứng.

Những người lính trong cuộc chiến tranh biên giới 1979

Cụ thể, cuộc chiến tranh chống quân xâm lược phương Bắc năm 1979 chỉ được nhắc tới trong hai cuốn Lịch Sử lớp 9 và lớp 12 một cách sơ sài.

Đáng buồn nhất là SGK lịch sử lớp 12, hòa bình dân tộc phải đánh đổi bằng bao xương máu của người lính và cả những người dân vô tội chỉ được ghi vỏn vẹn trong 11 dòng khô cứng như sau:

“Bảo vệ biên giới phía Bắc: Hành động thù địch chống Việt Nam của tập đoàn Pôn Pốt được một số nhà lãnh đạo Trung Quốc lúc đó đồng tình ủng hộ. Họ còn có những hành động làm tổn hại đến tình hữu nghị của nhân dân hai nước như: cho quân khiêu khích dọc biên giới, dựng lên sự kiện “nạn kiều”, cắt viện trợ, rút chuyên gia. Nghiêm trọng hơn, sáng 17-2-1979, quân đội Trung Quốc huy động 32 sư đoàn mở cuộc tiến công dọc biên giới nước ta từ Móng Cái (Quảng Ninh) đến Phong Thổ (Lai Châu).

Để bảo vệ lãnh thổ Tổ quốc, quân dân ta, trực tiếp là quân dân sáu tỉnh biên giới phía Bắc, đã đứng lên chiến đấu. Đến ngày 18-3-1979, quân Trung Quốc rút khỏi nước ta”.

(Trích: sách giáo khoa Lịch Sử 12, Nhà xuất bản Giáo dục, 2012, trang207)

Thử hỏi, các thế hệ học trò sau sẽ hiểu sự khốc liệt của cuộc chiến đến thế nào qua những câu chữ vô hồn này?

Bấy lâu nay chúng ta cứ than phiền rằng: Lớp trẻ chán đọc sử, học sử. Thế nhưng một trang sử hào hùng mà chỉ được chép vỏn vẹn bởi một đoạn thông tin không cảm xúc như trên thì làm gì lớp trẻ chẳng quay lưng với sử?

Điều này cũng khiến thầy giáo dạy sử Trần Trung Hiếu, Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An) băn khoăn.

Theo thầy Hiếu thì: SGK lớp 12, bố cục kiến thức lịch sử giai đoạn từ năm 1975 đến nay có 2 nội dung cơ bản: Xây dựng chủ nghĩa xã hội và phần bảo vệ Tổ quốc.

Trong khi phần kiến thức xây dựng XHCN được trình bày một cách chi tiết, tỉ mỉ thì nội dung kiến thức về bảo vệ Tổ quốc lại quá mờ nhạt.

Thầy Trần Trung Hiếu, Trường Chuyên Phan Bội Châu - Nghệ An

Giai đoạn này gắn liền với hai cuộc chiến là chiến tranh biên giới phía Tây - Nam (1978) và chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc (1979) được trình bày  quá sơ sài và giản đơn.

Trong khi đây là một sự kiện lớn, một biến cố lớn, không chỉ ở Việt Nam mà còn gây chấn động thế giới.

Viết về một trận chiến, ít nhất phải thông tin được đầy đủ để tránh những luận điệu xuyên tạc, sai trái về cuộc chiến. Đồng thời vạch rõ được âm mưu, thủ đoạn của quân xâm lược thế nào? Để giành thắng lợi, liệu quân và dân ta không gặp phải khó khăn, tổn thất nào hay sao? Dù với bất kỳ lý do gì, thì đó là một thiếu sót lớn.

“Tôi thiết nghĩ, nhắc lại những biến cố đau thương đó không phải khơi sâu mối thù dân tộc mà cao cả hơn, thiêng liêng hơn là giúp thế hệ trẻ hiểu sâu được giá trị của hòa bình và giúp họ biết tôn trọng những thành quả mà cha ông đã gây dựng, tri ân đến những người đã ngã xuống vì Tổ quốc. Ba mươi bảy năm qua, thời gian quá dài, quá đủ để chúng ta cần nhìn nhận lại một cách sòng phẳng, khách quan, trung thực những sự thật lịch sử liên quan đến sự kiện này. Để một khoảng trắng trong lịch sử về sự kiện này là không chấp nhận được”- Thầy Hiếu khẳng định.

Theo thầy Hiếu thì: Đây không phải lỗi của những người viết sách, không phải  không biết mà vì nhiều lý do “tế nhị”, “nhạy cảm” trong một thời gian dài khi nhắc đến âm mưu, thủ đoạn của Trung Quốc đối với Việt Nam, người ta thường cố tình né tránh, lấp liếm nhiều sự thật lịch sử. Họ sợ ảnh hưởng đến mối quan hệ Việt -Trung, ảnh hưởng đến đại cục quốc gia chăng ?

Hai cuốn sách giáo khoa nhắc đến cuộc chiến tranh chống quân xâm lược năm 1979 của dân tộc ta

Mặt khác, theo tìm hiểu của PV thì những năm gần đây, Bộ GD&ĐT còn chủ trương biên soạn Phân phối chương trình giảm tải, không đưa bài về cuộc chiến tranh biên giới này vào trong phân phối chương trình giảng dạy môn Lịch Sử bậc học phổ thông.

Một sự kiện quan trọng nhưng được lưu lại với lượng kiến thức ít ỏi, thầy không phải dạy, trò cũng không phải học, thậm chí còn không cần thiết thì về sau thế hệ trẻ sẽ còn biết gì về cuộc chiến này, nỗi đau này?

Không hiểu được quá khứ đau thương và hào hùng thì không thể nhận thức được hiện tại và định hướng được tương lai.

Khẳng định đây là thiếu sót của Bộ GD&ĐT không chỉ là có lỗi với lịch sử mà còn có lỗi với những người đã ngã xuống trong cuộc chiến này, thầy Trần Trung Hiếu nói: "Tôi mong rằng, trong chương trình sách giáo khoa mới vào năm 2018 sẽ được đề cập đầy đủ hơn, toàn diện hơn và trung thực hơn về sự kiện này cùng với việc đưa vấn đề chủ quyền biển đảo Hoàng Sa, Trường Sa.

Để học sinh hiểu được giá trị của độc lập tự do, hiểu được giá trị cốt lõi của lịch sử, để các em hiểu rằng lịch sử không chỉ là đường thẳng, cũng có lúc quanh co, chứ không phải lúc nào cũng ta đúng, địch sai, ta thắng, địch thua. Dù bất luận trong hoàn cảnh nào, với lý do gì thì độc lập và chủ quyền quốc gia lãnh thổ của dân tộc luôn là tối thượng.

Xin những người viết sử và biên soạn sách giáo khoa mới đừng né tránh sự thật mà hãy trân trọng tính trung thực của lịch sử và hãy tái hiện lại quá khứ với bộ mặt vốn có của nó".

	Những bài học cay đắng của quân đội TQ trong Chiến tranh biên giới 1979
	Chiến tranh biên giới Việt - Trung 1979: 'Đã đến lúc phải đưa lịch sử về đúng giá trị của nó'
	Tội ác của lính Trung Quốc ở biên giới Việt - Trung năm 1979