Phát hiện sớm trẻ mắc chứng tự kỷ

Mới đây, các bác sĩ của Viện Sức khỏe tâm thần (SKTT), Bệnh viện Bạch Mai đã điều trị cho một cháu bé 2 tuổi ở Cầu Giấy, Hà Nội. Rất may mắn bố mẹ cháu đều là người hiểu biết nên đã đưa con đến khám sớm khi thấy con có biểu hiện khác thường: Ở nhà chỉ chơi một mình, không tương tác với bố mẹ. Con cũng rất hứng thú với Ipad, smart phone hay tivi… Khi đi học, cô giáo xếp con vào dạng “ngoan” vì con chỉ ngồi yên một góc, ít chơi cùng các bạn… Đặc biệt sự phát triển ngôn ngữ của con rất chậm, đã 2 tuổi nhưng con vẫn chưa nói được...

Một lớp học dành cho trẻ tự kỷ

Qua khám lâm sàng và trắc nghiệm tâm lý, cháu được chẩn đoán mắc chứng tự kỷ ở mức độ vừa. Các bác sĩ cho biết, do trẻ được phát hiện sớm, chưa có rối loạn tâm lý kèm theo nên không phải sử dụng thuốc mà chỉ kết hợp biện pháp tâm lý và giáo dục đặc biệt. Việc kết hợp hai biện pháp này đóng vai trò vô cùng quan trọng, nhưng bên cạnh đó vẫn phải có sẻ chia, giúp đỡ từ gia đình và cộng đồng để giúp trẻ tự kỷ phát triển các giá trị bản thân, hòa nhập cuộc sống.

Bác sĩ Lê Công Thiện, Viện SKTT phân tích: “Rối loạn tự kỷ (từng được gọi là tự kỷ sớm ở trẻ nhỏ, tự kỷ ở trẻ em hoặc là tự kỷ Kanner) được đặc trưng bởi các triệu chứng từ 3 nhóm: những bất thường ở chất lượng tương tác xã hội, bất thường trong việc giao tiếp, các mô hình hành vi hoặc các mối quan tâm bị thu hẹp, rập khuôn và lặp lại”. Người mắc chứng tự kỷ thường có những biểu hiện như: Những bất thường về tiếp xúc bằng mắt, biểu hiện nét mặt, sử dụng tư thế hoặc dáng điệu của cơ thể để điều hòa các tương tác; không có khả năng thiết lập các mối quan hệ với những bạn bè; không tự tìm cách chia sẻ những thú vui, các mối quan tâm hoặc những thành công với người khác; thiếu sự tương hỗ về mặt tình cảm - xã hội; chậm trễ hoặc mất hoàn toàn khả năng phát triển ngôn ngữ nói…

Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, hiện nay hội chứng tự kỷ ảnh hưởng tới khoảng 70 triệu người trên toàn thế giới, trung bình cứ 160 người thì có 1 người tự kỷ. Việt Nam có khoảng hơn 200.000 người tự kỷ và có khoảng 80% số người tự kỷ trưởng thành không có việc làm, phải sống phụ thuộc do chưa được phát hiện và hỗ trợ sớm.

Bác sĩ Lê Công Thiện khuyến cáo: Để phát hiện sớm trẻ mắc chứng tự kỷ cần dựa vào 5 dấu hiệu sau: Không bi bô, không biết dùng cử chỉ, ra dấu vào khoảng 12 tháng; không biết nói từ đơn khi 16 tháng; không biết đáp lại khi được gọi tên; không tự nói được câu có 2 từ khi 24 tháng; mất kỹ năng ngôn ngữ hoặc xã hội ở bất kỳ độ tuổi nào.

Nhận biết trẻ mắc chứng tự kỷ không khó, quan trọng là phải phát hiện sớm để điều trị hiệu quả.