'Nở rộ' những thủ đoạn cạnh tranh không lành mạnh

Luật sư Nguyễn Văn Hậu.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm trọng tài Thương mại Luật gia Việt Nam (VLCAC) đã dành cho Phóng viên Báo điện tử PetroTimes cuộc trao đổi xung quanh vấn đề này.

PV: Xin luật sư cho biết, các doanh nghiệp cạnh tranh với nhau trên thương trường thường dùng những hình thức như thế nào?

Luật sư Nguyễn Văn Hậu: Trong đời sống kinh doanh hiện nay, có thể thấy hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh đang diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau. Từ trốn thuế, gian lận đấu thầu, làm nhái, làm giả sản phẩm, giả thương hiệu của doanh nghiệp khác…

Trong các loại hình cạnh tranh không lành mạnh còn xuất hiện hình thức bán hàng không hóa đơn GTGT của một số doanh nghiệp kinh doanh hàng hiệu, hàng chính hãng như mỹ phẩm, giày dép, quần áo, túi xách, đồng hồ, mắt kính… đã diễn ra trong nhiều năm nay nhưng giường như việc kiểm tra của các cơ quan chức năng kiểm soát về giá cả, thuế và quản lý thị trường đã bỏ sót.

Điều này gây thiệt hại rất lớn cho các doanh nghiệp đang tuân thủ pháp luật kinh doanh và có trách nhiệm nghĩa vụ nộp thuế đầy đủ cho ngân sách nhà nước.

PV: Luật sư có thể nói cụ thể một số cách thức cạnh tranh không lành mạnh?

Luật sư Nguyễn Văn Hậu: Bằng hình thức lách luật khôn khéo như khai thấp giá sản phẩm ngay tại cửa khẩu hải quan, nhờ người quen xách tay hàng hóa, khai giảm số lượng… Các doanh nghiệp làm ăn kiểu gian lận này đã bỏ túi hàng trăm triệu đồng trên một sản phẩm hàng hiệu.

Đến khi bán ra cho người tiêu dùng, cửa hàng chỉ có hóa đơn bán lẻ chứ không có hóa đơn GTGT, nếu như khách hàng là người cần hoàn thuế yêu cầu xuất hóa đơn GTGT thì sẽ được cửa hàng hứa hẹn ngày khác đến lấy và xin phụ thu thêm phần trăm trên hóa đơn.

Hoặc gặp được những khách hàng không quan tâm về việc hóa đơn GTGT chỉ quan tâm đến giá của sản phẩm cùng thương hiệu và chất lượng bảo hành toàn cầu như nhau nhưng giá lại thấp hơn cửa hàng khác thì xem như lợi nhuận của doanh nghiệp này tăng vùn vụt vì không phải đóng thuế đầu vào và đầu ra cho ngân sách nhà nước.

PV: Luật pháp Việt Nam đã quy định xử lý những trường hợp cạnh tranh không lành mạnh chưa?

Luật sư Nguyễn Văn Hậu: Theo định nghĩa tại khoản 4, Điều 3, Luật Cạnh tranh 2004 thì “Hành vi cạnh tranh không lành mạnh là hành vi cạnh tranh của doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh trái với các chuẩn mực thông thường về đạo đức kinh doanh, gây thiệt hại hoặc có thể gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp khác hoặc người tiêu dùng”.

Mặc dù, Luật đã có chế tài xử phạt, nhưng những doanh nghiệp này vẫn ngang nhiên bằng hình thức tác động trực tiếp hoặc gián tiếp tới hoạt động kinh doanh của đối thủ cạnh tranh, nhưng họ vẫn không bị xử lý. Nếu để tình trạng này tiếp diễn sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sự nghiêm minh của pháp luật và các doanh nghiệp làm ăn chân chính vẫn tiếp tục kêu rằng: “Chờ được vạ thì má đã sưng”…

PV: Quan điểm của luật sư về việc cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường như thế nào?

Luật sư Nguyễn Văn Hậu: Trong kinh tế học, bản chất của cạnh tranh là tìm kiếm lợi nhuận cao hơn mức lợi nhuận trung bình mà doanh nghiệp đang có. Kết quả quá trình cạnh tranh là giá cả có thể giảm đi, doanh số tăng lên, nhưng trên cơ sở phải là lành mạnh, cạnh tranh theo đúng quy định của pháp luật, đạo đức xã hội, đạo đức kinh doanh, Cạnh tranh có tính chất thi đua, thông qua đó mỗi chủ thể nâng cao năng lực của chính mình mà không dùng thủ đoạn triệt hạ đối thủ.

Phương châm của cạnh tranh lành mạnh là “không cần thổi tắt ngọn nến của người khác để mình tỏa sáng”… Thế nhưng, hiện trượng cạnh tranh thiếu lành mạnh vẫn diễn ra hằng ngày. Để ngăn ngừa điều đó, các cơ quan chức năng nên có biện pháp để bảo vệ cho các doanh nghiệp làm ăn chân chính.

Xin cám ơn Luật sư!