Những khoảng cách cần rút ngắn

Điều này đã gây khó khăn cho doanh nghiệp (DN), cản trở năng lực cạnh tranh trong hội nhập.

Khi ấy, thời gian nộp thuế của DN ở Indonesia là 259 giờ, Thái Lan 264 giờ, Philippines 193 giờ, Malaysia 133 giờ, Brunei 96 giờ, Singapore 82 giờ. Bình quân tại 6 nước ASEAN này, DN chỉ mất 171 giờ/năm cho thủ tục về thuế.

Ngay sau đó, Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ đã yêu cầu trong năm 2015 phải giảm số giờ kê khai, nộp thuế của Việt Nam ngang bằng các nước ASEAN 6 là 171 giờ.

Cứ ngỡ đây là một khoảng cách khó lòng rút ngắn, thế nhưng chỉ sau đó 2 năm, mục tiêu ấy đã trở thành hiện thực, thậm chí còn phấn đấu mục tiêu dưới 120 giờ.

FLC Quy Nhơn

Lại chuyện mới đây khi Thanh tra Bộ Xây dựng có kết luận về những sai trái của Tập đoàn FLC tại Bình Định, trong đó có những vi phạm Luật Xây dựng như việc phê duyệt tỷ lệ 1/500 đồ án quy hoạch chi tiết không phù hợp với đồ án 1/2.000 và không phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch 1/500; nhiều công trình đã hoàn thành nhưng chưa có giấy phép xây dựng; chủ đầu tư không có hồ sơ lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch, hồ sơ tổ chức cắm mốc giới theo đồ án quy hoạch đã được duyệt…

Lẽ đương nhiên, khó mà bác bỏ kết luận của cơ quan thanh tra vì họ “nói có sách, mách có chứng”, sự việc này áp vào văn bản này, sự việc kia soi vào điều luật kia, không cựa vào đâu được.

Thế nhưng, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng đã đứng ra thẳng thắn thừa nhận đây là lỗi thuộc về chính quyền địa phương và ông sẵn sàng giải trình trước Thủ tướng Chính phủ. Trước các nhà báo, ông khảng khái nói: “Nếu vì những vi phạm vừa qua, dù có bị kỷ luật, tôi cũng vẫn mong chính quyền các cấp nên cố gắng tạo điều kiện cho DN, hỗ trợ DN”.

Khi lý giải nguyên nhân, ông phân tích rằng, những vi phạm ở dự án này xảy ra chủ yếu là do việc xin thủ tục hết sức khó khăn, có những tờ giấy “chạy” 2 năm vẫn chưa xong, dễ khiến các nhà đầu tư nản lòng. Cùng với đó là sự thiệt thòi của nền kinh tế địa phương.

Ta thử nghĩ xem, dự án trị giá 7.000 tỉ đồng, giả sử chậm mất một năm, nhà đầu tư sẽ thiệt hại bao nhiêu, Bình Định thiệt hại bao nhiêu, ai cũng có thể nhẩm tính được. Chính vì thế, Bình Định đã cho phép chủ đầu tư vừa thiết kế, thi công, vừa hoàn thiện thủ tục giấy tờ.

Khi tìm hiểu quy trình “xin” thủ tục giấy phép xây dựng của mỗi dự án mới thấy cũng khá phức tạp và tốn thời gian.

Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM Trần Trọng Tuấn cho biết, quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng hiện nay cơ bản phải qua 7 bước thuộc các lĩnh vực khác nhau tại nhiều cơ quan. Mỗi bước thủ tục thực hiện theo quy định pháp luật riêng. Chẳng hạn, bước đăng ký đầu tư thực hiện theo Luật Đầu tư; bước lựa chọn chủ đầu tư thực hiện theo Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản; bước phê duyệt quy hoạch thực hiện theo Luật Quy hoạch đô thị… Việc cấp phép xây dựng tại Sở Xây dựng thành phố là 2 bước cuối cùng trước khi triển khai thi công dự án. Đây là lý do tại sao để có được giấy phép xây dựng, DN có khi phải mất một vài năm.

Thì ra quanh vụ việc ở Bình Định đã xuất hiện những khoảng cách còn khá xa giữa chủ trương và chính sách, giữa Trung ương và địa phương, giữa những văn bản pháp lý khô cứng và cuộc sống luôn sáng tạo và biến đổi... Những khoảng cách này rất cần rút ngắn lại.

Để kết bài viết này, thiết nghĩ chúng ta cũng nên ghi nhận một câu nói mộc mạc nhưng đầy ý nghĩa của vị chủ tịch tỉnh vùng đất võ nổi tiếng này: “Nếu FLC không vào Bình Định thì sẽ ít người biết đến Bình Định. Từ khi có FLC, FLC Quy Nhơn hầu như ngày nào cũng trong tình trạng “cháy phòng”. Mỗi năm FLC bỏ ra hàng chục tỉ đồng để quảng cáo cho Quy Nhơn, Bình Định. Nhờ vậy, nếu như trước đây mỗi năm chúng tôi chỉ đón hơn 1 triệu lượt khách du lịch thì năm 2016 có 3,2 triệu lượt khách. Năm 2017 ước tính có hơn 4 triệu lượt khách tới đây. Doanh thu từ du lịch trước đây chỉ một vài trăm tỉ đồng thôi, nhưng giờ đã lên tới cả nghìn tỉ. Trước đây, hàng chục nghìn người ở Bình Định không có việc làm, giờ riêng FLC tạo công ăn việc làm cho gần 2.000 lao động, chưa kể tới những người được hưởng lợi từ dự án của FLC. Cán bộ, nhân dân tỉnh Bình Định biết ơn FLC. Dù báo chí có nói gì đi nữa tôi cũng thay mặt chính quyền tỉnh Bình Định cảm ơn FLC đã đầu tư vào tỉnh”...

“Chính phủ hiểu rằng, những kết quả sau một năm thực hiện Nghị quyết 35/NQ-CP của Chính phủ chỉ là những bước đi đầu tiên, kết quả khiêm tốn. Doanh nghiệp còn nhiều rào cản. Chính phủ cần nhận được sự hợp tác, góp ý của doanh nghiệp một cách thẳng thắn, chân thành, xây dựng”. “Cơ quan chính quyền các cấp hướng tới phong cách làm việc chuyên nghiệp, hiệu quả, hiện đại; chính sách có rồi thì thực thi thế nào để các cơ quan Nhà nước thực sự trở thành người đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp trên bước đường thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế xã hội của đất nước, trong đó có sự thành công của các doanh nghiệp”. (Trích phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp năm 2017)

“Nhà đầu tư đã chấp nhận rủi ro khi đầu tư vào những vùng kém phát triển như Bình Định thì đó là một sự dũng cảm, cần phải tạo động lực để họ làm. Nếu khiến họ nhụt ý chí, không làm nữa thì có tội với đất nước”. Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng