Những cách phòng ngừa hiệu quả bệnh ung thư tái phát

Hiện nay, có nhiều phương pháp để điều trị bệnh ung thư như hóa trị, xạ trị, phẫu thuật, điều trị bằng hormon... Nhưng những phương pháp này thường cho kết quả trước mắt. Nguy cơ tái phát, di căn rất khó tránh do chỉ giải quyết phần thể hiện bệnh ung thư (là u bướu) mà chưa chặn đứng triệt để sự phát sinh của bệnh tật nói chung và bệnh ung thư nói riêng. Mỗi năm, Pháp có 50.000 phụ nữ được chẩn đoán là mắc ung thư vú. Sau khi được chữa trị, họ vẫn sống với nỗi lo sợ ung thư sẽ tái phát, vì vậy, họ luôn tìm kiếm những lời khuyên được cho là bổ ích.

80% bệnh nhân ung thư vú được phát hiện sớm vẫn sống được hàng chục năm. Giai đoạn đầu là ung thư tại chỗ, chưa có di căn hạch. Phải mất từ 8 đến 10 năm, một tế bào ung thư vú đầu tiên mới trở thành một khối u có đường kính 1cm để có thể sờ thấy.

Một nhóm chuyên gia tại Trung tâm Khoa học Y tế Sunnybrook ở Toronto (Canada) đã tiến hành 10 năm nghiên cứu về những cách giúp bệnh nhân phục hồi và ngăn ngừa tái phát ung thư vú. Những kết luận này đã được công bố trên Tạp chí Canadian Medical Association Journal số ra tháng 3-2017.

Hoạt động thể chất giúp giảm 40% nguy cơ tử vong vì ung thư vú

Tập thể thao mang lại hiệu quả tốt nhất

Hoạt động thể chất giúp giảm 40% tỷ lệ tử vong do ung thư vú. Đặc biệt, thể thao còn giúp ngăn ngừa ung thu tái phát, nhất là phụ nữ sau mãn kinh.

Tuy nhiên, theo một nghiên cứu được thực hiện tại Mỹ, chỉ có 13% trong số 856 bệnh nhân ung thư vú tham gia tập thể thao khoảng 150 phút/tuần như khuyến cáo, song tỷ lệ này lại có xu hướng giảm dần theo thời gian.

Những bệnh nhân điều trị bằng hóa trị và xạ trị thì lại càng ít có thời gian luyện tập hơn. Nhưng ngày càng có nhiều trung tâm y tế áp dụng các bài tập thể chất trong phác đồ chữa bệnh ung thư. Và phương pháp này cần được nhân rộng trong thời gian tới. Phụ nữ bị ung thư vú muốn không bị tái phát ngay sau thời gian điều trị, theo các bác sĩ, là họ nên có thói quen tập luyện thể thao trong phần đời còn lại.

Tránh tăng cân

Bệnh nhân béo phì hoặc thừa cân khi phát hiện bị ung thư ít có cơ hội được chữa khỏi, nhưng trường hợp bệnh nhân sụt cân cũng không có nghĩa là họ có khả năng khỏi bệnh cao hơn. Việc tăng cân trong hoặc sau điều trị (khoảng 10% cân nặng ban đầu) thường làm tăng nguy cơ ung thư tái phát.

May mắn là ít có bệnh nhân bị tăng hơn 10%, thông thường cân nặng của họ đều giảm từ 2,5-5kg trong khi chữa trị vì bị căng thẳng, lo âu, ít vận động do mệt mỏi hay tác dụng phụ của thuốc…

Bỏ hút thuốc và hạn chế đồ uống có cồn

Nghiên cứu của các nhà khoa học Canada đã chỉ ra rằng, nguy cơ tử vong cao hơn đối với người hút thuốc hoặc đã từng hút thuốc và nguy cơ tái phát sau khi người bệnh bỏ thuốc là không chắc chắn. Tuy nhiên, có nhiều lý do để khuyến khích việc bỏ thuốc lá vì không chỉ riêng ung thư, hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Tương tự với rượu bia, vẫn chưa có kết quả chính xác liên quan đến tỷ lệ tử vong và nguy cơ tái phát ung thư vú nhưng hạn chế bia rượu mỗi ngày cũng tốt hơn cho sức khỏe.

Bổ sung vitamin một cách cẩn thận

- Vitamin C và E: Bệnh nhân hóa trị hoặc xạ trị thường được khuyên là nên tránh dùng vì sẽ gây ảnh hưởng đến kết quả điều trị. Nhưng một phân tích gần đây đã cho thấy vitamin C giúp giảm nguy cơ tử vong và tái phát bệnh. Tuy nhiên, hiện kết quả vẫn cần xác minh lại. Về phần vitamin E và vitamin tổng hợp, đến nay vẫn chưa có bằng chứng về lợi ích của chúng.

- Vitamin D: Nhiều nghiên cứu cho thấy vitamin D giúp giảm tỷ lệ tử vong. Đặc biệt, nó giúp làm chắc khỏe xương và làm tăng mật độ xương. Bởi lẽ một số liệu pháp điều trị ung thư làm giảm mật độ xương ở người bệnh.

Chế độ ăn “chống ung thư” và tránh sử dụng đậu nành là hoàn toàn không có cơ sở

Các nhà nghiên cứu cho biết, chế độ ăn không ảnh hưởng tới việc giảm nguy cơ tái phát bệnh ung thư. Kết quả tái phát bệnh là như nhau đối với nhóm chuyên ăn trái cây và rau quả, ngũ cốc, thịt gia cầm và nhóm chuyên ăn các loại ngũ cốc, thịt đã qua chế biến và thịt đỏ. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải (trái cây và rau quả, chất béo không bão hòa, cá, ngũ cốc nguyên hạt), nhưng điều này vẫn đang được xem xét lại.

Đối với đậu nành, nó có thực sự là kẻ thù của căn bệnh ung thư vú như đa số lời khuyên mà bệnh nhân nhận được? Những nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra rằng, các sản phẩm từ đậu nành giàu protein có tác dụng phòng ngừa ung thư. Tuy chưa có kết luận về lợi ích của đậu nành nhưng “có đủ bằng chứng để kết luận rằng không cần tránh sử dụng các sản phẩm từ đậu nành”.

Tâm lý sẽ giúp người bệnh sống lâu

Theo nhóm nghiên cứu Canada, yếu tố tâm lý đóng vai trò quan trọng để giúp bệnh nhân vượt qua bệnh tật. Nhiều bằng chứng khoa học cho thấy tâm lý, tinh thần ổn định là điều kiện tốt để tăng cao sức đề kháng của hệ miễn dịch chiến đấu với bệnh. Có thể gọi đây là chính khí theo y học phương Đông. Hệ miễn dịch đủ mạnh sẽ chống trả thành công các nguyên nhân gây bệnh. Cuộc sống đầy lo âu, buồn phiền, giận dữ, mà nguyên nhân chính từ stress góp phần làm suy giảm hệ miễn dịch. Theo các nhà nghiên cứu, không có thuốc nào chữa hết tâm trạng lo buồn mà bệnh nhân phải tự điều chỉnh lối sống mới giải quyết tận gốc, giúp tinh thần bình yên.