Muối đắng

Theo cân đối của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), với 800.000 tấn muối sản xuất trong niên vụ 2011, cộng với 410.000 tấn muối tồn kho, 150.000 tấn dự trữ gối vụ và 102.000 tấn nhập khẩu theo hạn ngạch, nguồn cung muối năm 2011 lên tới 1,462 triệu tấn – hoàn toàn đáp ứng các nhu cầu muối (khoảng 1,35 triệu tấn/năm) cho công nghiệp hóa chất, bảo quản chế biến hải sản, tiêu dùng hàng ngày, các nhu cầu khác và cả dự trữ gối vụ.

Thậm chí, nguồn cung muối trong nước cơ bản còn vượt cầu tới 112.000 tấn. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay vẫn tồn tại tình trạng muối ăn thì thừa nhưng muối công nghiệp lại thiếu và Bộ Công Thương vẫn cấp hạn ngạch cho doanh nghiệp có nhu cầu nhập khẩu muối công nghiệp.

Ông Lê Văn Hùng, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Hóa chất cơ bản miền Nam từng kêu toáng lên rằng, đã phải ngừng toàn bộ các dự án liên quan tới sử dụng muối nguyên liệu do không đủ muối!

Nhưng thực ra công ty này đâu có thiếu muối! Họ còn dư để bán ra thị trường. Chứng cớ là Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) vừa phát hiện gian lận lớn trong nhập khẩu muối ở công ty này.

Lợi dụng cơ chế ưu đãi thuế nhập khẩu muối về làm muối nguyên liệu, Công ty TNHH Hóa chất cơ bản miền Nam đã kêu ca năn nỉ để được nhập muối về với thuế ưu đãi và đã bán tới 23.000 tấn muối ra thị trường để làm muối ăn.

Thì ra, do muối nhập khẩu theo hạn ngạch chỉ chịu thuế nhập khẩu 15%, trong khi nhập không theo hạn ngạch phải chịu thuế đến 50-60%. Công ty Hóa chất cơ bản miền Nam được Bộ Công Thương cấp 7 giấy phép cho nhập trên 240.000 tấn muối theo hạn ngạch để sản xuất xút. Thế nhưng theo kết quả điều tra của Tổng cục Hải quan, thì ít nhất đã có 23.000 tấn bằng 10% tổng số muối do doanh nghiệp này nhập về đã được chuyển sang làm muối ăn không đúng với giấy phép.

Qua kết quả điều tra cho thấy, giá trị hàng nhập khẩu sai mục đích của công ty này khoảng gần 20 tỉ đồng, với số thuế ẩn lậu lên tới 7 tỉ đồng. Đến thời điểm này đủ cơ sở kết luận như vậy, còn việc vi phạm của doanh nghiệp này đến đâu Cơ quan Hải quan sẽ tiếp tục làm rõ.

Nhiều năm rồi, dư luận từng bức xúc lên tiếng phản đối việc cho phép nhập khẩu muối khiến diêm dân lao đao do muối làm ra tồn ế triền miên, mất giá. Hàng loạt đồng muối bị bỏ hoang, hàng vạn diêm dân điêu đứng. Hội nông dân, huyện, tỉnh và báo chí kêu rần rần và kiến nghị không cho nhập muối để cứu diêm dân. Hạt muối đắng ngắt xót lòng người dân hai sương một nắng làm ra hạt muối. Nhưng hạt muối phù phép kiếm lợi chắc chắn sẽ ngọt ngào, ngon miệng mấy ông thắng đậm trong diêm vụ này.

Tuy nhiên, Bộ Công Thương vẫn khẳng định việc nhập khẩu muối không làm ảnh hưởng đến giá muối trong nước. Việc nhập khẩu muối cũng chủ yếu phục vụ sản xuất công nghiệp, tập trung vào loại muối VN không sản xuất được. Nay không biêt quý bộ giải thích thế nào về vụ 23.000 tấn muối công nghiệp thuế suất thấp được chính một công ty thuộc quyền lách luật làm ra kiếm lợi bất chính?