“Đòn bẩy” hiện đại hóa ngành than

Tăng cường hoạt động nghiên cứu triển khai

Thời gian qua, Viện đã triển khai nhiều nhiệm vụ KHCN cấp Nhà nước, cấp Bộ, cấp Tập đoàn và hàng trăm hợp đồng KHCN với các đơn vị sản xuất. Các đề tài, công trình nghiên cứu của Viện đều hướng tới các giải pháp KHCN nhằm nâng cao năng suất lao động, giảm giá thành sản phẩm, cải thiện môi trường, điều kiện làm việc, nâng cao mức độ an toàn trong sản xuất. Hầu hết các đề tài, công trình của Viện đều được áp dụng vào thực tiễn sản xuất mang lại hiệu quả cao, được các đơn vị ghi nhận, được hội đồng khoa học các cấp đánh giá cao.

Các chuyên gia Ba Lan và Viện KHCN mỏ khảo sát tại Công ty Than Nam Mẫu

Trong lĩnh vực công nghệ khai thác hầm lò, các công trình nghiên cứu đã bám theo định hướng nâng cao cơ giới hóa và hiện đại hóa. Một số giải pháp cơ giới hóa khai thác cụ thể đã được áp dụng như: Công nghệ khấu than bằng thiết bị đồng bộ; sử dụng đồng bộ thiết bị giàn khoan, máy xúc, dây chuyền vận tải đồng bộ; phát triển sử dụng các loại vì neo bê tông cốt thép, bê tông phun, neo dẻo trong các đường lò... Đặc biệt, việc áp dụng công nghệ vào thực tế sản xuất cho kết quả khả quan ở các vỉa than mỏng và các vỉa than có độ dốc lớn như tại Công ty Than Quang Hanh cho kết quả tốt, đạt năng suất cao gấp hơn 3 lần so với khi phải sử dụng cột thủy lực đơn khai thác các vỉa than có điều kiện tương tự. Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ cũng cho phép giảm khối lượng khấu đá vách, tiết kiệm chi phí, nâng cao mức độ an toàn.

Trong lĩnh vực khai thác lộ thiên, các công trình nghiên cứu đã góp phần nâng cao mức độ cơ giới hóa sản xuất tại các mỏ than lộ thiên, đồng thời nâng cao hiệu quả và mức độ an toàn các mỏ than lộ thiên công suất lớn khi khai thác xuống sâu. Các mỏ than và khoáng sản lộ thiên, đã áp dụng đồng bộ thiết bị cơ giới hóa công suất lớn như máy khoan thủy lực đường kính 230-250mm; các máy xúc dung tích gàu 8-12m³; các ôtô tải trọng 75-120 tấn, vận tải liên tục bằng băng tải...

Trong lĩnh vực sàng tuyển, chế biến than - khoáng sản, nhiều công nghệ mới đã được áp dụng tại nhiều công trình như hệ thống xử lý bùn nước Nhà máy tuyển than - Vàng Danh; hệ thống sàng tuyển than Công ty Than Quang Hanh; dây chuyền tuyển than cục trong than don xô Công ty Than Uông Bí; dây chuyền tuyển than cục tại xưởng sàng +130 - Công ty Than Nam Mẫu...

Trong lĩnh vực chế biến khoáng sản, các công trình nghiên cứu công nghệ tuyển tận thu các loại quặng sắt, thiếc, chì kẽm từ quặng đuôi hoặc từ bãi thải; tư vấn thiết kế, chuyển giao công nghệ các nhà máy tuyển quặng bauxite Tân Rai và Nhân Cơ... cho các kết quả khả quan.

Trong lĩnh vực nội địa hóa sản phẩm, Viện đã nghiên cứu thiết kế và chế tạo được các sản phẩm cơ khí và điện tử như các loại băng tải treo, băng tải co dãn; tời hỗ trợ người đi bộ, tời vô cực vận chuyển người; monorail kết hợp đầu tàu diesel; giá khung thủy lực di động; máy chuyển tải, máng cào uốn; một số loại xi lanh thủy lực đường kính lớn, van thủy lực, giàn chống tự hành; hệ thống trục tải giếng đứng; hệ thống quan trắc tập trung mỏ hầm lò với các loại đầu đo khí CH₄, khí CO nhằm thay thế thiết bị nhập khẩu.

Nhìn chung, các công trình nghiên cứu đã góp phần đẩy mạnh công tác ứng dụng cơ giới hóa, hiện đại hóa trong ngành công nghiệp khai thác than, khoáng sản, tăng tỷ lệ nội địa hóa các sản phẩm cơ khí chế tạo, các sản phẩm điện tử, tự động hóa. Các kết quả nghiên cứu, các sản phẩm KHCN của Viện đều được thử nghiệm trong thực tế, cho kết quả tốt.

Con người là yếu tố quan trọng nhất

Viện KHCN mỏ - Vinacomin luôn coi trọng công tác bồi dưỡng, đào tạo và xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh, tạo ra một nguồn nhân lực có đủ năng lực để giải quyết các nhiệm vụ KHCN trọng điểm của ngành than.

Viện hiện có 444 cán bộ, viên chức, trong đó có 30 tiến sĩ (6,8%), 93 thạc sĩ (20,9%) và 228 kỹ sư (51,4%). Trong thời gian tới, Viện tiếp tục chú trọng công tác đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn, ngoại ngữ cho cán bộ ở trong và ngoài nước, xây dựng đội ngũ cán bộ của Viện ngày càng vững mạnh.

Trong những năm qua, Viện đã xây dựng được hệ thống phòng thí nghiệm đa dạng, gồm 13 phòng thí nghiệm chuyên phục vụ công tác nghiên cứu, tư vấn, đào tạo, chuyển giao công nghệ, trong đó có nhiều phòng thí nghiệm được cấp chứng nhận hợp chuẩn ISO/IEC 17025:2005, LAS-XD1395, VIMCERT...

Trong tiến trình phát triển, để thực sự là “đòn bẩy” phát triển ngành than - khoáng sản, theo Viện trưởng - TS Trần Tú Ba, Viện sẽ tiếp tục đổi mới công nghệ, thiết bị theo hướng hiện đại, phù hợp với điều kiện tự nhiên và quy mô sản xuất của các mỏ, nâng cao mức độ cơ giới hóa, tự động hóa trong khai thác than và khoáng sản. Các đề tài, công trình nghiên cứu của Viện sẽ tập trung hướng tới giải quyết các vấn đề từ thực tế sản xuất, đưa ra các giải pháp khoa học công nghệ nhằm nâng cao năng suất lao động, giảm giá thành sản phẩm, cải thiện môi trường, điều kiện làm việc, nâng cao mức độ an toàn trong sản xuất.