Chùa Một Cột: Ngôi chùa kiến trúc độc đáo nhất châu Á
Chùa Một Cột (Hà Nội), ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất châu Á.
Chùa Một Cột có tên chữ là Diên Hựu, có nghĩa phúc lành dài lâu. Ghi chép của Đại Việt sử ký toàn thư nói chùa được xây dựng vào nǎm Kỷ Sửu, niên hiệu Sùng Hưng Đại Bảo 1 (năm 1049) đời Lý Thái Tông. Vua Lý Thái Tông (1028-1054) chiêm bao thấy Phật Quan Âm trên tòa sen đưa tay dắt vua lên tòa. Khi tỉnh dậy, vua kể lại cho các quan nghe, có người cho là điềm không lành. Sư Thiên Tuế khuyên nhà vua làm chùa, dựng cột đá ở giữa hồ, làm tòa sen của Phật Quan Âm như đã thấy trong mộng. Chùa xây xong, đài sen nghìn cánh đỡ tòa Phật sắc hồng, trong đặt tượng Phật vàng lấp lánh. Các nhà sư đến làm lễ, đi vòng quanh chùa niệm Phật cầu phúc cho vua sống lâu, vì thế đặt tên là chùa Diên Hựu.
Trải qua năm tháng, chùa Một Cột đã được trùng tu sửa chữa nhiều lần. Đời Lý Nhân Tông (1072-1128), năm 1080, nhà vua cho đúc chuông treo ở chùa gọi là "Giác thế chung" (chuông thức tỉnh mọi người) và một tòa phương đình bằng đá xanh cao 8 trượng. Chuông quá nặng nên phải để dưới đất, do vậy đánh không kêu. Chỗ ruộng để chuông thấp, có nhiều rùa đến ở gọi là Quy Điền. Khi quân Minh bị nghĩa quân Lam Sơn bao vây ở Đông Quan, Vương Thông đã cho phá hủy quả chuông này để đúc vũ khí (1426).
Năm 1954, trước khi rút quân, Pháp cho người đặt thuốc nổ phá chùa Một Cột. Sau ngày tiếp quản thủ đô (10/10/1954), Bộ Văn hóa lúc ấy đã có một đợt trùng tu lớn, phục dựng lại chùa như hiện nay.
Chùa Một Cột đã được trùng tu sửa chữa nhiều lần. Chùa hiện nay xây dựng vào năm 1955, đài Liên Hoa có kết cấu hình vuông, lợp ngói ta, mỗi chiều dài 3m, bốn mái cong, bốn đầu đao được đắp hình đầu rồng. Trong đài tôn trí tượng Bồ tát Quán Thế Âm. Nhìn toàn bộ đài Liên Hoa như một đóa sen lớn vươn khỏi mặt nước. Toàn bộ đài đặt trên trụ đá có đường kính 1,2m, cao 4m (chưa kể phần chìm dưới đất). Trụ đá gồm 2 khối gắn rất khéo thoạt nhìn như một khối đá liền.
Tầng trên đỡ một hệ thống những thanh gỗ tạo thành bộ khung sườn kiên cố đỡ cho ngôi chùa dựng bên trên, như một đóa hoa sen vươn thẳng lên từ mặt hồ nhỏ hình vuông, có xây lan can bằng gạch xung quanh.
Một chiếc thang xây dẫn lên chùa. Trên cửa có đề Liên Hoa Đài gợi nhớ sự tích nằm mộng của Vua Lý dẫn tới việc xây dựng chùa. Nét độc đáo của kiến trúc chùa Một Cột là toàn bộ ngôi chùa được đặt trên một cột đá.
Đây là một trong những ngôi chùa nổi tiếng và được nhắc đến nhiều nhất trong lịch sử Việt Nam cũng như trong giới nghiên cứu trong và ngoài nước. Năm 1962, chùa Một Cột được xếp hạng Di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Năm 2006, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam cũng xác lập kỷ lục Việt Nam và 2012 đã được Tổ chức Kỷ lục châu Á xác lập kỷ lục châu Á là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất.
“Chùa Một Cột” ngôi chùa nổi tiếng và được nhắc đến nhiều nhất trong lịch sử Việt Nam cũng như trong giới nghiên cứu trong và ngoài nước, mang ý nghĩa quảng bá, giới thiệu về các giá trị di sản văn hóa, nghệ thuật và đất nước, con người Việt Nam.
Nguyễn Hoan
-
Khẩn trương hoàn thiện, ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đường bộ cao tốc
-
Hà Nội "chốt" thi 3 môn vào lớp 10 năm học 2024-2025
-
Hà Nội: Hơn 81 nghìn chỉ tiêu vào lớp 10 công lập
-
Tử vi ngày 29/3/2024: Tuổi Mão bản lĩnh hơn người, tuổi Hợi áp lực quẩn quanh
-
Tổ chức đối thoại quốc gia về an toàn lao động trong tháng 4
Tràn ngập sắc màu lễ hội Holi
- Tử vi ngày 29/3/2024: Tuổi Mão bản lĩnh hơn người, tuổi Hợi áp lực quẩn quanh
- Tử vi ngày 28/3/2024: Tuổi Dậu đào hoa vượng sắc, tuổi Mùi dễ mất tập trung
- Tử vi ngày 27/3/2024: Tuổi Sửu bước tiến vượt bậc, tuổi Tuất thu về thành quả
- Tử vi ngày 26/3/2024: Tuổi Dần lao động hăng say, tuổi Thân bộn bề công việc
- Tử vi ngày 25/3/2024: Tuổi Tý vượng vận quý nhân, tuổi Ngọ không ít lao đao
- Tử vi ngày 24/3/2024: Tuổi Hợi tinh thần tích cực, tuổi Tỵ bước tiến đáng mừng
- Tử vi ngày 23/3/2024: Tuổi Mão góc nhìn sáng tạo, tuổi Thìn thay đổi thói quen
- Tử vi ngày 22/3/2024: Tuổi Dậu thu nhập dồi dào, tuổi Tuất tinh thần hứng khởi