Cần sớm tháo gỡ bất cập trong cơ chế giá điện

Ảnh minh họa

Sáng 9/5, báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội liên quan đến giá điện, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thông tin về việc Chính phủ đã tiếp tục nghiên cứu, xác định phương án điều chỉnh giá điện phù hợp.

Việc này hạn chế tối đa tác động cộng hưởng của việc điều chỉnh giá điện đến lạm phát, chi phí sản xuất, sinh hoạt của người dân; bảo đảm nguồn lực đầu tư các dự án nguồn điện, lưới điện cho doanh nghiệp trong nước, đồng thời, bảo đảm nguồn cung xăng dầu, điện, giữ vững an ninh năng lượng...

Tuy nhiên, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhận định việc tăng giá điện từ ngày 4/5 tăng 3%, lên mức giá bán lẻ bình quân là 1.920,37 đồng/kWh của Tập đoàn Điện lực (EVN) cũng gây ra rất nhiều khó khăn cho đời sống người dân và hoạt động doanh nghiệp.

Ủy ban Kinh tế cho hay một số ý kiến đánh giá việc tăng giá này khiến tăng chi phí đầu vào của các doanh nghiệp sản xuất trong bối cảnh đơn hàng giảm, xuất khẩu giảm.

Ủy ban Kinh tế cũng chỉ ra điểm không hợp lý trong cơ chế giá điện, đó là giá điện sinh hoạt vẫn bù chéo cho sản xuất. Tức là giá điện sinh hoạt của người dân chi trả còn cao hơn cả giá điện sản xuất của các doanh nghiệp, trong đó chiếm số lượng lớn là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Đây là một bất cập đã được nhắc đến từ nhiều năm nay, nhưng chưa được xem xét, thay đổi.

Cũng theo Ủy ban Kinh tế, chính sách giá điện như hiện nay không khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào máy móc, trang thiết bị ít tiêu hao năng lượng. “Đó là lý do mỗi lần tăng giá điện, người dân đều cảm thấy không thoải mái” - báo cáo thẩm tra nhận định.

Cơ quan thẩm tra cũng đồng thời đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân chính của khoản lỗ hơn 26.000 tỷ đồng năm 2022 của EVN, đồng thời sớm có giải pháp sớm khắc phục bất cập trong cơ chế giá điện.

Cũng theo Ủy ban Kinh tế, phát triển năng lượng tái tạo là chủ trương lớn, được thể chế hoá trong các chiến lược, cơ chế khuyến khích phát triển của Chính phủ. Tuy nhiên, nguồn năng lượng này còn khó khăn khi điện tái tạo sản xuất không bán được, chưa thống nhất được về cơ chế giá. Quy hoạch năng lượng, Quy hoạch điện VIII chậm ban hành.

Cơ quan này đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá làm rõ thêm vấn đề này về những thuận lợi, khó khăn, nguyên nhân và các giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

Đồng thời, Chính phủ cần đẩy nhanh tiến độ các dự án về nguồn và lưới điện, chủ động phương án nguồn cung than, khí phục vụ sản xuất và vận hành hệ thống điện, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong mùa cao điểm nắng nóng sắp tới.

Tăng giá điện, EVN vẫn khó cân bằng tài chính!

Tăng giá điện ảnh hưởng ra sao tới đời sống người dân và nền kinh tế?

Giá điện tăng - Làm gì để kiểm soát lạm phát?