Các “ông lớn” FDI ở Việt Nam không nộp thuế: Lời giải từ hồ sơ Panama

14:26 | 16/05/2016

969 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
Có những công ty đa quốc gia hoạt động ở Việt Nam hàng chục năm nhưng không nộp một đồng tiền thuế nào cho Nhà nước. Có những gia đình giàu có tuồn tài sản ra nước ngoài mà Chính phủ không thống kê được. “Bản thân số tiền không phạm pháp, chỉ có nguồn gốc số tiền mới có thể”.
tin nhap 20160516142100
Thiên đường thuế được nhiều cá nhân/tổ chức sử dụng để tối thiểu hóa số thuế phải nộp cho nước sở tại.

Vén màn thủ thuật của các công ty đa quốc gia

Liên quan đến việc 189 người Việt và 19 công ty bị "điểm danh" tại hồ sơ Panama, chuyên gia tài chính Peter Pham (người đã có 15 năm kinh nghiệm tham gia thị trường vốn trong vai trò nhà đầu tư và giám đốc quản lý quỹ, nhà tư vấn thị trường vốn có uy tín trên bình diện toàn cầu) cho biết, thực tế việc các công ty đa quốc gia thành lập các công ty offshore ở các thiên đường thuế như quần đảo British Virgin, quần đảo Caymans hay Panama… đã có từ những năm 1970.

Theo phân tích của ông Peter Pham, một công ty đa quốc gia thường sẽ thành lập chi nhánh ở các nước để hoạt động. Những chi nhánh hoạt động hiệu quả sẽ chuyển lợi nhuận của mình về công ty mẹ. Như vậy phần thu nhập tạo ra sẽ bị đánh thuế bởi các chính phủ hoặc là ở công ty mẹ hoặc là ở chi nhánh ở nước ngoài.

Tuy nhiên, để tối thiểu hóa phần thuế phát sinh từ các thị trường nước ngoài, một công ty đa quốc gia sẽ thành lập thêm một công ty con trung gian ở các quốc gia thiên đường thuế.

Các công ty con này thường không thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh cụ thể. Do đó, nó không cần quan tâm đến việc mua máy móc hay nhập hàng tồn kho. Các công ty này thường sẽ chỉ là một cái tên được đăng ký để hợp thức hóa hay tiến hành các thủ thuật kế toán để lách thuế phát sinh từ các quốc gia khác mà thôi.

Công ty mẹ sẽ chuyển một số tài sản liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ như bằng sáng chế hoặc phát minh cho công ty con ở thiên đường thuế. Công ty con này sẽ khai thác các bằng sáng chế/phát minh để hút phần lớn doanh thu tạo ra tại các công ty con ở các quốc gia khác thông qua hợp đồng sử dụng bản quyền với mức phí cao. Mức phí bản quyền cao dẫn đến kéo giảm lợi nhuận của các công ty con khác, do đó, giảm số tiền đóng thuế tại quốc gia nó đang hoạt động.

“Đó là lý do tại sao Coca Cola hoạt động ở Việt Nam suốt 20 năm nhưng vẫn không đóng một đồng thuế cho chính phủ Việt Nam” – chuyên gia Peter Pham nói.

Ông cho biết, việc cấu trúc này có hợp pháp hay không sẽ dựa trên liệu hợp đồng mua bán giữa các công ty con với nhau có phải là hoạt động chuyển giá để tránh thuế tại các quốc gia sở tại hay không.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng lưu ý rằng, đối với các ngành nghề được mô tả ở trên, việc xác định có chuyển giá hay không rất khó vì chúng ta không thể dễ dàng lượng hóa được giá trị hợp lý của các hợp đồng liên quan đến sản phẩm sở hữu trí tuệ này.

Các công ty đa quốc gia có thể sẽ cấu trúc mô hình phức tạp hơn với sự tham gia luân chuyển dòng vốn qua nhiều quốc gia hơn. Bằng cách đó, nguồn lợi nhuận từ hoạt động quốc tế sẽ được giữ ở các thiên đường thuế mà không cần chuyển về công ty mẹ.

Như vậy vấn đề không phải là cấu trúc hoạt động của các công ty offshore (công ty ở hải ngoại) có hợp pháp hay không mà vấn đề là những hoạt động mà cấu trúc đó thực hiện có hợp pháp hay không.

tin nhap 20160516142100
Đằng sau hồ sơ Panama cho thấy nhiều vấn đề trong hệ thống quản lý thuế
Các gia đình giàu có sử dụng thiên đường thuế như thế nào?

Ngoài ra, chuyên gia Peter Pham cũng khẳng định: Hoàn toàn hợp pháp cho các gia đình chuyển tài sản từ nước sở tại ra nước ngoài, miễn là họ có thể chứng minh được tính hợp pháp của nguồn gốc số tiền.

Theo đó, các gia đình hoàn toàn có thể mở tài khoản đầu tư ở các thiên đường thuế để giảm mức thuế từ hoạt động đầu tư. Tuy nhiên, nó sẽ trở thành phi pháp khi các cấu trúc này nhằm vào hoạt động trốn thuế hoặc rửa tiền, thông qua việc chuyển những khoản tiền bất chính ở quốc gia sở tại của họ ra nước ngoài thông qua các kênh phi chính thức.

Chuyên gia này lưu ý rằng, có một số liệu mà dư luận cần quan tâm là cán cân thanh toán quốc tế của Việt Nam phản ánh tình hình thu chi ngoại tệ của quốc gia, xuất hiện những khoản “lỗi và sai sót” có giá trị âm rất lớn.

Lỗi và sai sót phản ánh những dòng tiền vào hoặc ra mà nhà nước không thể thống kê được. Điều này ngầm ý có một lượng tiền rất lớn từ Việt Nam chảy ra nước ngoài thông qua những con đường không chính thức.

Chỉ trong quý IV/2015, giá trị của khoản mục này đã là -5 tỷ USD. Số tiền là rất lớn so với mức dự trữ ngoại hối hiện tại vào khoảng 34 tỷ USD của Việt Nam vào cuối tháng 4 vừa rồi.

Tình hình tương tự cũng diễn ra ở Trung Quốc. Trước làn sóng giới nhà giàu Trung Quốc đang chuyển tài sản ồ ạt ra nước ngoài những năm gần đây, con số trên đối với Trung Quốc trong năm 2014 là đến 140 tỷ USD, so với mức dự trữ ngoại hối hiện tại là 3.220 tỷ USD. Đây có thể chính là những dấu vết để lại của các hoạt động chuyển tiền phi pháp, không rõ nguồn gốc ra nước ngoài.

“Chính do tính bảo mật của hoạt động ở các thiên đường thuế này rất cao, nên chúng ta rất khó có thể kiểm tra được liệu số tiền trong các tài khoản ở thiên đường thuế có đúng như những gì họ đã khai báo với cơ quan thuế ở nước sở tại hay không. Bản thân số tiền không phạm pháp, chỉ có nguồn gốc số tiền mới có thể” – chuyên gia Peter Pham đánh giá.

Do đó, sẽ có rất nhiều cá nhân và tổ chức trong đó có thể đang phạm pháp nhưng cũng có thể cũng nhiều cá nhân và tổ chức chỉ đơn thuần là tận dụng một cách hợp pháp những kẽ hở trong cấu trúc thuế toàn cầu để tối đa hóa giá trị của doanh nghiệp và gia đình, vị chuyên gia kết luận.

Bích Diệp

Dân trí

Giá vàng

DOJI Mua vào Bán ra
AVPL/SJC HN 114,900 117,200
AVPL/SJC HCM 114,900 117,200
AVPL/SJC ĐN 114,900 117,200
Nguyên liệu 9999 - HN 10,800 ▲50K 11,150 ▲50K
Nguyên liệu 999 - HN 10,790 ▲50K 11,140 ▲50K
Cập nhật: 04/06/2025 13:00
PNJ Mua vào Bán ra
TPHCM - PNJ 111.200 ▼300K 113.600 ▼400K
TPHCM - SJC 114.900 117.200
Hà Nội - PNJ 111.200 ▼300K 113.600 ▼400K
Hà Nội - SJC 114.900 117.200
Đà Nẵng - PNJ 111.200 ▼300K 113.600 ▼400K
Đà Nẵng - SJC 114.900 117.200
Miền Tây - PNJ 111.200 ▼300K 113.600 ▼400K
Miền Tây - SJC 114.900 117.200
Giá vàng nữ trang - PNJ 111.200 ▼300K 113.600 ▼400K
Giá vàng nữ trang - SJC 114.900 117.200
Giá vàng nữ trang - Đông Nam Bộ PNJ 111.200 ▼300K
Giá vàng nữ trang - SJC 114.900 117.200
Giá vàng nữ trang - Giá vàng nữ trang Nhẫn Trơn PNJ 999.9 111.200 ▼300K
Giá vàng nữ trang - Vàng Kim Bảo 999.9 111.200 ▼300K 113.600 ▼400K
Giá vàng nữ trang - Vàng Phúc Lộc Tài 999.9 111.200 ▼300K 113.600 ▼400K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 999.9 110.500 ▼500K 113.000 ▼500K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 999 110.390 ▼500K 112.890 ▼500K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 9920 109.700 ▼490K 112.200 ▼490K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 99 109.470 ▼500K 111.970 ▼500K
Giá vàng nữ trang - Vàng 750 (18K) 77.400 ▼380K 84.900 ▼380K
Giá vàng nữ trang - Vàng 585 (14K) 58.760 ▼290K 66.260 ▼290K
Giá vàng nữ trang - Vàng 416 (10K) 39.660 ▼210K 47.160 ▼210K
Giá vàng nữ trang - Vàng 916 (22K) 101.110 ▼460K 103.610 ▼460K
Giá vàng nữ trang - Vàng 610 (14.6K) 61.580 ▼310K 69.080 ▼310K
Giá vàng nữ trang - Vàng 650 (15.6K) 66.100 ▼330K 73.600 ▼330K
Giá vàng nữ trang - Vàng 680 (16.3K) 69.490 ▼340K 76.990 ▼340K
Giá vàng nữ trang - Vàng 375 (9K) 35.030 ▼180K 42.530 ▼180K
Giá vàng nữ trang - Vàng 333 (8K) 29.940 ▼170K 37.440 ▼170K
Cập nhật: 04/06/2025 13:00
AJC Mua vào Bán ra
Trang sức 99.99 10,990 11,420
Trang sức 99.9 10,980 11,410
NL 99.99 10,750
Nhẫn tròn ko ép vỉ T.Bình 10,750
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng T.Bình 11,200 11,480
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng N.An 11,200 11,480
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng H.Nội 11,200 11,480
Miếng SJC Thái Bình 11,490 ▼60K 11,720 ▼30K
Miếng SJC Nghệ An 11,490 ▼60K 11,720 ▼30K
Miếng SJC Hà Nội 11,490 ▼60K 11,720 ▼30K
Cập nhật: 04/06/2025 13:00

Tỉ giá

Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng TCB
AUD 16323 16591 17169
CAD 18466 18743 19361
CHF 30989 31367 32013
CNY 0 3530 3670
EUR 29026 29295 30324
GBP 34446 34838 35776
HKD 0 3191 3393
JPY 174 178 184
KRW 0 17 19
NZD 0 15334 15927
SGD 19654 19935 20460
THB 713 777 830
USD (1,2) 25800 0 0
USD (5,10,20) 25840 0 0
USD (50,100) 25868 25902 26243
Cập nhật: 04/06/2025 13:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng BIDV
USD 25,900 25,900 26,254
USD(1-2-5) 24,864 - -
USD(10-20) 24,864 - -
GBP 34,816 34,911 35,842
HKD 3,265 3,275 3,374
CHF 31,204 31,301 32,167
JPY 177.58 177.9 185.78
THB 763.73 773.16 827
AUD 16,645 16,705 17,147
CAD 18,766 18,826 19,325
SGD 19,875 19,937 20,561
SEK - 2,667 2,760
LAK - 0.92 1.28
DKK - 3,913 4,047
NOK - 2,527 2,615
CNY - 3,592 3,688
RUB - - -
NZD 15,325 15,467 15,912
KRW 17.65 18.4 19.75
EUR 29,221 29,245 30,489
TWD 785.73 - 950.25
MYR 5,742.12 - 6,477.3
SAR - 6,836.83 7,194.19
KWD - 82,716 88,040
XAU - - -
Cập nhật: 04/06/2025 13:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Agribank
USD 25,870 25,880 26,220
EUR 29,045 29,162 30,274
GBP 34,597 34,736 35,730
HKD 3,255 3,268 3,374
CHF 31,039 31,164 32,075
JPY 176.45 177.16 184.52
AUD 16,496 16,562 17,094
SGD 19,844 19,924 20,469
THB 777 780 814
CAD 18,654 18,729 19,253
NZD 15,377 15,888
KRW 18.08 19.90
Cập nhật: 04/06/2025 13:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Sacombank
USD 25882 25882 26242
AUD 16486 16586 17149
CAD 18644 18744 19300
CHF 31225 31255 32140
CNY 0 3590 0
CZK 0 1125 0
DKK 0 3905 0
EUR 29293 29393 30166
GBP 34738 34788 35891
HKD 0 3270 0
JPY 177.36 178.36 184.87
KHR 0 6.032 0
KRW 0 18 0
LAK 0 1.152 0
MYR 0 6255 0
NOK 0 2510 0
NZD 0 15429 0
PHP 0 440 0
SEK 0 2680 0
SGD 19804 19934 20656
THB 0 742.2 0
TWD 0 850 0
XAU 11100000 11100000 11700000
XBJ 10700000 10700000 11700000
Cập nhật: 04/06/2025 13:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng OCB
USD100 25,900 25,950 26,220
USD20 25,900 25,950 26,220
USD1 25,900 25,950 26,220
AUD 16,549 16,699 17,769
EUR 29,357 29,507 30,682
CAD 18,604 18,704 20,017
SGD 19,911 20,061 20,533
JPY 178.18 179.68 184.32
GBP 34,849 34,999 35,790
XAU 11,488,000 0 11,722,000
CNY 0 3,478 0
THB 0 780 0
CHF 0 0 0
KRW 0 0 0
Cập nhật: 04/06/2025 13:00