Phương Tây sợ Nhà nước Hồi giáo ở chỗ nào?

Mehdi Nemmouche, một chiến binh IS, trở về châu Âu trút sự phẫn nộ căm thù của mình ngày 24/5/2014

Những tổ chức và phe nhóm Hồi giáo cực đoan nói chung là vấn đề hết sức phức tạp, nhưng điểm quan tâm lo ngại chung của quốc tế chính là hoạt động khủng bố của chúng khiến không nơi nào trên thế giới ngày nay an toàn tuyệt đối.

Người ta thường cho rằng đa số các phiến quân Hồi giáo là thành phần nghèo khó. Nhưng không, bọn chúng là những người có khả năng tài chính, sẵn sàng hy sinh mạng sống vừa vì tín ngưỡng tôn giáo, vừa vì được tổ chức cam kết, trợ cấp chăm lo cho gia đình họ khi họ chết đi. Nói cách khác một chiến binh IS được thuyết phục và đào tạo để tin tưởng rằng mình được bảo đảm cả phần hồn lẫn phần xác.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh CNN mới đây, một chiến binh IS gốc phương Tây có bí danh Abu Anwar, nói thoạt đầu y đến Syria tham gia quân nổi dậy chống Tổng thống Syria Bashar al-Assad nhưng bây giờ hắn tin rằng sự thiết lập một vương quốc Hồi giáo là mục tiêu cao cả quan trọng hơn. Y ngỏ lời kêu gọi bạn bè ở phương Tây tham gia lực lượng chiến binh IS, hiện nay có thủ đô ở Raqqa, thành phố miền Ðông-Bắc Syria.

Theo Abu Anwar thì “việc hành hình nhà báo James Foley là lời đáp trả trực tiếp những tội ác mà Mỹ đã thực hiện chống lại Nhà nước Hồi giáo”. Anbu Bakr nói thêm: “Nhà nước Hồi giáo không có sự lựa chọn nào khác. Mỹ có sức mạnh nhưng không có nghĩa là họ có thể đòi hỏi bất kỳ nước nào làm theo ý họ và oanh kích bất cứ nơi nào muốn đánh. IS có gắng đàm phán để trao đổi tù binh, để lấy tiền chuộc, nhưng Mỹ quá kiêu căng. Foley phải hiểu rằng kẻ thực sự giết anh ta là Mỹ”. Abu Anwar giải thích rằng việc cắt cổ kẻ thù là cách hành quyết của đạo Hồi và các chiến binh đều sẵn sàng làm như thế “để hài lòng Ðức Allah”.

Hành động hung ác của IS được Anwar lý giải rằng đó là sự khác biệt với kẻ khác về chiến thuật. Y tỏ ra sẵn sàng chiến đấu đến cùng, chết vì cái gọi là “sứ mệnh tử vì đạo”. Quan niệm tử chiến như thế của các chiến binh IS là hết sức đáng sợ, nhưng hiện nay chỉ có tác động ở vùng Trung Ðông và rất nguy hiểm đối với các quốc gia Trung Ðông hay những người  phương Tây đến khu vực này. Tuy nhiên, có một hiểm họa rất lớn mà Mỹ và châu Âu lo ngại, đó là những kẻ đã sang chiến đấu ở Trung Ðông trở về thực hiện các hành động khủng bố tại nước nhà.

Điển hình là Mehdi Nemmouche, một người dân Pháp đã qua Syria 11 tháng, chiến đấu trong IS trước khi trở về châu Âu trút sự phẫn nộ căm thù của mình. Ngày 24/5/2014, Nemmouche mang hai khẩu súng, trong vòng 1 phút 30 giây bắn chết 4 người tại một bảo tàng viện Do Thái ở trung tâm Brussels, Bỉ. Cho đến bây giờ đương sự mới là người duy nhất từ Trung Ðông trở về hành động khủng bố. Nhưng tất cả các giới chức phương Tây đều đồng ý rằng những phần tử Hồi giáo quá khích từ Trung Ðông trở về là mối lo ngại rất lớn.

Hàng ngàn công dân châu Âu và khoảng 100 người Mỹ đã sang Trung Ðông chiến đấu trong các nhóm quá khích, các cơ quan tình báo phương Tây thu thập được hồ sơ lý lịch của từng cá nhân để theo dõi nhưng chưa phải là hoàn toàn đầy đủ. IS là một tổ chức rất khó đối phó không chỉ tại Syria và Iraq mà còn ở nhiều nước xa xôi như Indonesia, châu Phi. IS chưa thể thực hiện những cuộc tấn công khủng bố có kế hoạch như al-Qaeda nhưng không thể dự đoán hành động của họ ra sao. So với al-Qaeda, mà nay hai bên đã đoạn tuyệt, IS có khả năng tài chính, kỹ thuật tuyên truyền tuyển mộ sâu rộng và hạ tầng cơ sở chưa bị hủy diệt tan rã nhiều. Ngoài ra, hành động khủng bố xuất phát từ các cá nhân chiến binh mới là việc khó ngăn chặn nhất bởi vì không có nhiều liên lạc điện thoại, e-mail để các cơ quan tình báo phát hiện ra.

Cuối tuần trước, Anh đã nâng cấp báo động về những phần tử này từ “đáng kể” lên “trầm trọng”, sau khi nhận định rằng các chiến binh IS từ trở về là rất có thể xảy ra. Mỹ không nâng cấp báo động như thế vì chưa thấy những dấu hiệu đặc biệt từ IS, tuy nhiên phát ngôn viên tòa Nhà Trắng Josh Earnest nói rằng “vẫn theo dõi rất sát”. Tình báo Mỹ ước lượng số dân Mỹ chiến đấu trong IS không quá 20 người. Tuy nhiên, tất cả đều có tiềm năng trở thành khủng bố ở Mỹ khi những kẻ này có thể bí mật ra đi và bí mật trở về. Tóm lại, IS và những nhóm Hồi giáo cực đoan khác luôn luôn là mối đe dọa cho phương Tây dù địa bàn hoạt động chính của chúng ở Trung Ðông hay Bắc Phi.