Thủy điện từ đầu năm hoạt động ra sao?

Thuỷ văn không thuận lợi 7 tháng đầu năm

Trong năm 2023, do tình hình thủy văn có nhiều diễn biến bất lợi nên nhiều hồ thủy điện trên toàn quốc có lượng nước về ít. Lưu lượng nước về các tháng đầu năm 2023 ở các hồ thủy điện phía Bắc chỉ đạt khoảng 60 - 70% so với trung bình nhiều năm (TBNN). Còn các hồ thủy điện khu vực miền Trung và miền Nam cũng chung hoàn cảnh tương tự, dẫn đến sự thiếu hụt nghiêm trọng công suất huy động từ thủy điện.

Thông tin từ Cục Điều tiết Điện lực cho thấy, 5 tháng đầu năm, tình hình nước về đa số các hồ thuỷ điện thấp hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN), nhất là khu vực miền Bắc. Sản lượng điện theo nước về trung bình khoảng từ 100-150 tr.kWh/ngày.

Trong tháng 6/2024, nước về một số hồ thuỷ điện ở khu vực miền Bắc như Bản Chát, Thác Bà, Tuyên Quang, Bắc Hà, Trung Sơn có nước về tương đương và cao TBNN (từ 100-225%); các hồ còn lại có lưu lượng nước về thấp, đạt khoảng 33 – 95% TBNN. Miền Trung có 25/27 hồ có diễn biến nước thấp hơn so với TBNN (từ 12-96% TBNN), các số hồ có nước về tốt như ĐakĐrinh, Đak Re (từ 159-260% TBNN). Miền Nam ngoại trừ Đồng Nai 2 có nước về cao hơn TBNN (141%), các hồ còn lại đều có nước về thấp hơn so với TBNN (từ 57-98% TBNN).

Sản lượng theo nước về (cả TĐN) các ngày trong tuần trung bình khoảng 340.3 tr.kWh/ngày, cao hơn 199.1 tr.kWh/ngày so với phương thức tháng 6 (141.2 tr.kWh/ngày), cao hơn 173.3 tr.kWh/ngày so với KH năm 2024 (167 tr.kWh/ngày).

Từ đầu tháng 7 đến nay, nước về các hồ thủy điện khu vực miền Bắc các hồ Bản Chát, Thác Bà, Tuyên Quang, Bắc Hà có nước về cao TBNN (từ 101-259%); các hồ còn lại có lưu lượng nước về thấp, đạt khoảng 41 – 89% TBNN. Miền Trung có 17/27 hồ có diễn biến nước thấp hơn so với TBNN (từ 26-90% TBNN), các hồ còn lại có nước về tốt (từ 122-409% TBNN). Miền Nam ngoại trừ Đồng Nai 2, Đa Nhim, Đại Ninh có nước về cao hơn TBNN (140-161%), các hồ còn lại đều có nước về thấp hơn so với TBNN (từ 43-77% TBNN).

Sản lượng theo nước về (bao gồm thuỷ điện nhỏ) các ngày trong tuần đầu tháng 7 tiếp tục tốt với giá trị trung bình tuần khoảng trên 400 tr.kWh/ngày, cao hơn so với phương thức tháng 7 (298 tr.kWh/ngày) cũng như kế hoạch năm 2024 (349.2 tr.kWh/ngày).

Thủy điện Hòa Bình. Ảnh: EVN

Tất cả vì mục tiêu cấp điện mùa cao điểm

Như chúng ta đã biết, năm 2023, do thời tiết bất lợi, lượng nước về hồ những tháng đầu năm rất thấp do đó nguồn điện huy động từ thuỷ điện ở miền Bắc đã không đáp ứng đủ nhu cầu điện. Rút kinh nghiệm từ thực tế đó, ngay từ những ngày cuối quý 3/2023, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã chỉ đạo các nhà máy thủy điện thực hiện nghiêm việc tích nước nhằm đảm bảo đến cuối tháng 12/2023, thượng lưu hồ chứa phải đạt mực nước dâng bình thường, hoặc xấp xỉ mực nước dâng bình thường. Việc huy động công suất từ các nhà máy thủy điện trong năm 2024 cũng được EVN tính toán, cân nhắc nhằm tránh hiện tượng thiếu hụt lượng nước tại các hồ chứa như năm 2023.

Trên thực tế, từ đầu năm đến nay, thời tiết nắng nóng cùng với sự tăng trưởng kinh tế đã làm tăng nhu cầu sử dụng điện. Nhiều thời điểm công suất và sản lượng điện đã phá vỡ các kỷ lục trước đó.

Báo cáo của EVN, sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống 06 tháng đầu năm 2024 đạt 151,74 tỷ kWh, tăng 12,4% so với cùng kỳ năm 2023.

Để đáp ứng nhu cầu phụ tải, đặc biệt cho mùa cao điểm nắng nóng, tất cả các thuỷ điện của EVN đều phát trữ nước, phát điện cầm chừng. Bên cạnh đó, trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia đã phải huy động cao các nguồn điện khác; khai thác thấp nguồn thuỷ điện giá rẻ. Trong 6 tháng, sản lượng và tỷ trọng huy động từ thuỷ điện chỉ đạt 28,63 tỷ kWh, chiếm 18,9% sản lượng toàn hệ thống.

Với sự đóng góp của thuỷ điện, tình hình cung cấp điện đến giữa tháng 7 đã được đảm bảo. Thống kê đến cuối tháng 6/2024, lượng nước còn trong các hồ thuỷ điện tương ứng với sản lượng điện là xấp xỉ 6,6 tỷ kWh, cao hơn 1,4 tỷ kWh so với kế hoạch năm (trong đó sản lượng các hồ thủy điện miền Bắc xấp xỉ 4,93 tỷ kWh cao hơn 1,04 tỷ kWh so với kế hoạch năm). Với lượng nước này sẽ đáp ứng mục tiêu giữ mực nước cao để đảm bảo cung ứng điện đến cuối mùa khô.