Tại sao giá cước siêu tàu chở dầu đột ngột giảm mạnh?

Giá cước vận tải của VLCC dọc theo tuyến Vịnh Trung Đông đến Trung Quốc lên tới 180.000 USD/ngày trong khi giá thuê kho chứa nổi theo thời gian đã tăng lên tới 120.000 USD/ngày.

Tuy nhiên, tình hình hiện đã đảo ngược với cước phí siêu tàu chở dầu giảm mạnh. Theo Bloomberg, các tàu có khả năng vận chuyển 2 triệu thùng dầu thô hiện đang có giá khoảng 38.000 USD/ngày, giảm 62% so với chỉ vài tuần trước, sau khi OPEC+ cắt giảm sản lượng và khối lượng vận chuyển bằng đường biển của Mỹ giảm, Bloomberg đưa tin.

"Rõ ràng việc cắt giảm của OPEC+ và giảm xả kho dự trữ chiến lược (SPR) đều sẽ là những trở ngại về khối lượng trong ngắn hạn. OPEC+ đã cắt giảm sản lượng từ ngày đầu tiên của tháng 11 và chúng ta đang thấy hoạt động ở Trung Đông đang giảm bớt phần nào. Đó là lời giải thích đơn giản", Lars Bastian Ostereng, nhà phân tích tại Arctic Securities đã nói với Bloomberg.

Giá cước vận chuyển thấp hơn đang khuyến khích một số dầu thô di chuyển quãng đường dài hơn. Bloomberg dẫn một ví dụ về việc một nhà máy lọc dầu của Hàn Quốc đã mua 2 triệu thùng dầu thô của Mỹ cho chuyến hàng vào tháng 3. Trong khi đó, các đơn hàng vận chuyển đường dài của Mỹ đến châu Á đã giảm một phần do chi phí vận chuyển thấp hơn.

Nhưng mọi thứ không thể khác hơn trong lĩnh vực khí đốt tự nhiên.

Cuộc chạy đua các trạm LNG nổi

Nhu cầu hệ thống lưu trữ nổi và tái hóa khí LNG (LNG-FSRU) đã tăng mạnh trong năm nay, khi châu Âu phải đối mặt với tình trạng nguồn cung năng lượng siết chặt khi Nga cắt giảm dần dòng khí đốt qua đường ống.

Nhu cầu nhập khẩu LNG đã tăng lên sau các vụ rò rỉ trên hệ thống đường ống chủ chốt Nord Stream đã dập tắt bất kỳ triển vọng nào về việc Nga mở lại các van khí đốt. Điều này đã buộc hàng chục quốc gia ở châu Âu chuyển sang sử dụng FSRU hoặc trạm LNG nổi, để chứa nhiên liệu siêu lạnh và đưa nó vào mạng lưới trên đất liền.

Hiện tại, có 48 FSRU đang hoạt động trên toàn cầu. Tổ chức tư vấn năng lượng Ember cho hay, EU đã lên kế hoạch cho 19 dự án FSRU mới với chi phí ước tính 9,5 tỷ euro.

Bên được hưởng lợi lớn nhất là ngành đóng tàu Hàn Quốc, với nguồn doanh thu chính đến từ FSRU. Hàn Quốc là nước đi đầu thế giới trong lĩnh vực này. Theo truyền thông trong nước, các công ty đóng tàu Hàn Quốc đã xoay sở để nhận thêm 46% đơn đặt hàng cho đến nay và mục tiêu của chính phủ là nước này sẽ chiếm 75% thị phần vào năm 2030.

Công ty Excelerate Energy có trụ sở tại Texas, Mỹ đang gửi ba FSRU đến châu Âu với tổng công suất nhập khẩu 15 tỷ m3 khí đốt, tương đương khoảng 10% qua đường ống và LNG nhập khẩu từ Nga vào năm 2021.

Hà Lan đã thực hiện chuyến giao LNG đầu tiên tại một cảng mới, thúc đẩy nỗ lực của châu Âu trong việc loại bỏ khí đốt của Nga. Trước đó, Hà Lan chỉ có thể nhập khẩu LNG qua Rotterdam. Điều này hiện đã được thay đổi với việc vận hành hai FSRU, Golar Igloo và Eemshaven LNG, neo đậu tại Eemshaven. Dự án FSRU đã được hoàn thành trong thời gian kỷ lục. Với hai tàu nổi hiện đang cung cấp khí đốt cho Cộng hòa Séc và Đức.

Tràn ngập LNG

Việc châu Âu nhập khẩu LNG từ Nga có thể được biện minh trên cơ sở kinh tế thuần túy.

Giá khí đốt tự nhiên ở châu Âu đã giảm trong vài tuần qua khi CNBC thông báo "Làn sóng tàu chở LNG đang tràn ngập châu Âu trong một cuộc khủng hoảng năng lượng và ảnh hưởng đến giá khí đốt tự nhiên". Theo MarineTraffic, 60 tàu chở LNG, tức tương đương khoảng 10% số tàu LNG trên thế giới, hiện đang di chuyển hoặc neo đậu quanh Tây Bắc châu Âu, Địa Trung Hải và Bán đảo Iberia. Và phần lớn những con tàu đó đến từ Mỹ.

Nhu cầu khí đốt tự nhiên của châu Âu đã tăng vọt khi EU cố gắng giảm sự phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên của Nga sau cuộc xâm lược Ukraine. Châu Âu đã thay thế châu Á để trở thành điểm đến hàng đầu của LNG Mỹ và hiện nhận 65% tổng lượng xuất khẩu. EU đã cam kết giảm gần 2/3 mức tiêu thụ khí đốt tự nhiên của Nga trước cuối năm nay trong khi Litva, Latvia và Estonia tuyên bố sẽ loại bỏ hoàn toàn việc nhập khẩu khí đốt của Nga.

Không giống như khí đốt qua đường ống, LNG siêu lạnh linh hoạt hơn nhiều và có thể được vận chuyển từ các khu vực xa xôi, như Mỹ và Qatar.