Ra mắt cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng

Ngày 27/12, Bộ TT&TT tổ chức ra mắt, giới thiệu “Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng” nhằm cung cấp thêm công cụ để người dùng “tăng sức đề kháng” trên không gian mạng. Đây là chương trình nằm trong dự án “Phát triển báo chí Việt Nam giai đoạn 2020-2024”.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm phát biểu tại lễ ra mắt

Cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, những năm gần đây, xu hướng người dân đọc tin tức qua mạng, sử dụng mạng xã hội để chia sẻ thông tin ngày càng tăng cao. Tuy nhiên, không gian mạng với đặc tính dễ ẩn danh, lan truyền nhanh đã trở thành môi trường thuận lợi cho hoạt động phát tán tin giả, tin sai sự thật. Tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng có nội dung liên quan đến nhiều lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế đến văn hóa, xã hội…, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của các tổ chức, cá nhân; ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, gây thiệt hại về kinh tế… Nhiều thông tin thiếu kiểm chứng, bịa đặt, phản cảm được người dùng mạng xã hội chia sẻ rộng rãi gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Thực tế thời gian qua cho thấy, mặc dù Bộ TT&TT đã triển khai nhiều biện pháp nhằm tăng cường quản lý nội dung thông tin trên mạng, ngăn chặn xử lý tin giả, thông tin sai sự thật trên không gian mạng, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cũng dần được hoàn thiện, nhưng tin giả trên không gian mạng vẫn liên tục được sản sinh, khó có thể ngăn chặn hoàn toàn. Vì vậy, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt từ phía các cơ quan quản lý, người dân cũng cần tự trang bị các kiến thức cơ bản, biết sàng lọc và nhận biết tin giả cũng như những hành vi vi phạm pháp luật khi hoạt động trên không gian mạng để có ứng xử phù hợp nhằm hạn chế sự phát tán và ảnh hưởng của tin giả.

Trên cơ sở đó, Bộ TT&TT đã triển khai xây dựng “Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng”, nhằm nâng cao nhận thức về trách nhiệm trên không gian mạng cho người dùng Internet Việt Nam; Cung cấp các thông tin, kỹ năng cơ bản nhất để các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia không gian mạng có kiến thức tổng quan, cần thiết để nhận biết, ứng phó và xử lý có hiệu quả với tình trạng tin giả, tin sai sự thật có xu hướng gia tăng trên không gian mạng hiện nay. Cẩm nang cũng đã được trình bày theo hình thức tính ứng dụng cao, dễ dàng tiếp cận với người sử dụng.

Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do giới thiệu về cuốn cẩm nang

Theo ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, tin giả đang trở thành vấn nạn toàn cầu. Cẩm nang được xây dựng căn cứ các quy định của pháp luật, Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội của Bộ TT&TT, các quy trình xử lý thông tin của Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam (VAFC); dựa trên các vấn đề thực tế mà người sử dụng thông tin thường gặp khi tương tác trên môi trường mạng và tham khảo các tài liệu nghiên cứu, kinh nghiệm thực tế của một số nước và các nguyên tắc cộng đồng của các nền tảng xuyên biên giới.

Cẩm nang được trình bày thành 2 phần. Phần 1 là những kỹ năng cơ bản để người sử dụng có thể nhận biết, ứng phó và xử lý hiệu quả khi gặp một tin giả, tin sai sự thật. Phần 2 là những kiến thức cụ thể như: khái niệm tin giả trên không gian mạng, hướng dẫn nhận biết tin giả; tác động của tin giả; trách nhiệm của người dùng và nhà cung cấp dịch vụ khi hoạt động trên không gian mạng; các quy định xử phạt…

Hướng dẫn nhận biết tin giả

Tại lễ ra mắt, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh, cẩm nang này sẽ trao cho cộng đồng - người dùng Internet công cụ nhận biết, ứng xử phù hợp, chung tay loại trừ những thông tin giả, tin sai sự thật. Hàng ngày, chúng ta phải tham gia vào không gian số, vì vậy, chúng ta cần phải nhận biết để không chia sẻ, không phát tán tin giả, tin sai sự thật, không vi phạm pháp luật.

"Trong các hành vi sản xuất, phát tán tin giả, tin sai sự thật thì đâu là hành vi cố ý, trục lợi. Để nhận biết được điều này, chúng ta phải trao cho cộng đồng công cụ để cộng đồng nhận biết và cẩm nang này là một công cụ để hỗ trợ", Thứ trưởng Lâm cho biết.

Bộ tài liệu "Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng" được phát hành theo hình thức sách in, sách điện tử (do Nhà Xuất bản Thông tin và Truyền thông xuất bản) đồng thời được phổ biến trên các mạng xã hội lớn thông qua hình thức các video clip ngắn, dễ hiểu. Cẩm nang cũng sẽ liên tục được cập nhật, chỉnh sửa, bổ sung để phù hợp với sự thay đổi trong chính sách quản lý cũng như để ứng phó với những tình huống mới trên không gian mạng.

N.H

Nâng cao sức đề kháng trước vấn nạn tin giả, thông tin xấu độc

Cách giúp trẻ vị thành niên phân biệt tin tức giả trên mạng

Tung tin giả mạo, sai sự thật trên mạng xã hội bị phạt đến 20 triệu đồng