Quốc gia số: Các đòn bẩy chính sách cho đầu tư và tăng trưởng

Theo chuyên gia Kinh tế vi mô, Giám đốc Đối ngoại AlphaBeta (Singapore) Konstantin Matthies, nền kinh tế số sẽ mang đến nhiều cơ hội to lớn, thay vì chỉ thụ động đón nhận các sản phẩm và dịch vụ số. Để đánh giá sự thành của Quốc gia số được xác định và đánh giá trên 4 lĩnh vực: Vốn tài chính (tiếp cận vốn trong mọi giai đoạn phát triển của doanh nghiệp), sản phẩm số (hàng loạt các sáng kiến đổi mới trong lĩnh vực số bao gồm phát triển ứng dụng và IP), vốn con người (Lực lượng nhân tài chất lượng cao trong nước và tiếp cận nhân tài cao cấp nước ngoài) và cộng đồng số (Đội ngũ các công ty trong và ngoài nước chủ động trong lĩnh vực số).

Ông Konstantin Matthies, Giám đốc Đối ngoại AlphaBeta Singapore phát biểu tại hội thảo

Ông Konstantin Matthies cho hay, một quốc gia số điển hình sẽ cấp rất nhiều vốn tài chính cho doanh nghiệp ở mọi giai đoạn phát triển. Ở quốc gia đó, doanh nghiệp được coi là những nhà lãnh đạo đổi mới, với thành tích phát triển các sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số có hiệu quả kinh tế, bao gồm các ứng dụng điện thoại di động mới. Một quốc gia số không được thiếu nhân công chất lượng cao (vốn con người) với các kỹ năng liên quan để đóng góp cho nền kinh tế.

Hiện nay, theo thẻ điểm Quốc gia số của AlphaBeta, Việt Nam đang thứ 11/11 ở cả 3/4 yếu tố, chỉ duy nhất yếu tố sản phẩm số Việt Nam đang đứng thứ 8, xếp trên Ấn Độ, Indonesia và Thái Lan. Singapore hiện đang dẫn đầu về tổng thể, nhờ hiệu quả đặc biệt mạnh mẽ trong việc tăng cường cơ hội tiếp cận vốn, thu hút và giữ chân nhân tài và phát triển một cộng đồng kỹ thuật số mạnh mẽ trong nước.

Ông Konstantin Matthies cũng chỉ ra một thực tế rằng Việt Nam đang có một đội ngũ nhân tài lập trình được quốc tế tôn trọng và đánh giá cao. Vì vậy, nhiều nhà lập trình có thể nhận được lời mời hoặc cơ hội làm việc tại các quốc gia khác. Chính vì vậy, Chính phủ nên đặt nhiều nỗ lực vào việc tạo ra các cơ hội và sự khích lệ tại sân nhà để giữ chân những tài năng này.

Toàn cảnh hội thảo

Còn theo TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM, lúc này tư duy của chúng ta phải đổi mới nhảy vọt đạt được yêu cầu thay đổi trong kinh tế số. Thời cơ của chúng ta đang rất lớn mà nền kinh tế số của Việt Nam lại đang ở mức thấp nhất trong các nước ASEAN. Tuy nhiên cơ hội của chúng ta nằm ở khả năng tăng trưởng nhanh và được các nhà đầu tư đánh giá là có tiềm năng. Tận dụng được cơ hội đó là yêu cầu thay đổi thể chế, thay đổi chính sách là rất quan trọng.

Tại hội thảo, các chuyên gia cũng cho hay, không thể trước một vấn đề mới lại áp đặt cách tư duy truyền thống, lấy quy định truyền thống áp vào và nói chúng ta chưa có quy đinh và chưa có quy định thì đó đang là cản trở đối với phát triển kinh tế nói chung.

Do đó, điều quan trọng là các nhà hoạch định chính sách cần hiểu được những tác động của các quy định thương mại đối với môi trường đầu tư và năng lực của các doanh nghiệp siêu nhỏ, vừa và nhỏ trong việc tận dụng các cơ hội thương mại mà nền kinh tế số mang lại; cần xây dựng một hệ thống pháp luật theo hướng cố gắng giảm thiểu các rào cản đối với thương mại số; nên cố gắng đảm bảo một môi trường pháp lý an toàn và thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, các nhà đầu tư và nhân lực của các doanh nghiệp này.