Nhức nhối đường phố ngập… rác thải

Người đi đường quăng vỏ chai nước, vứt túi nilon; người đi dạo, ăn uống xong vô tư quẳng vỏ chai, hộp xốp, đồ ăn thừa; hàng quán tập kết rác xuống cống rãnh, thẳng tay vứt rác vào các bồn hoa, gốc cây… là những hình ảnh dễ dàng bắt gặp trên các tuyến đường phố của TP HCM. Những việc làm thiếu ý thức ấy của nhiều người đã khiến cho bộ mặt đô thị trở nên “xấu xí”.

Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM, hiện trung bình mỗi ngày thành phố thu gom 8.900 tấn rác thải sinh hoạt. Dự báo, với mức tăng khoảng 6%/năm, vào năm 2020, lượng rác thải thu gom sẽ lên tới 11.000 tấn/ngày. Điều đáng nói, hiện mỗi ngày có tới 2.300 tấn rác ở TP HCM được xả ra nơi công cộng. Nạn đổ trộm rác thải công nghiệp, rác xây dựng, rác sinh hoạt bừa bãi còn phổ biến, gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị.

Thực tế, khảo sát của HĐND TP HCM cho thấy, rất ít phường, xã xử phạt hành vi xả rác gây ô nhiễm môi trường. Ông Trương Lâm Danh, Trưởng ban Pháp chế HĐND TP HCM thông tin: Quy định xử phạt về hành vi xả rác có đầy đủ nhưng rất ít phường, xã thực hiện. Khảo sát cho thấy, phường thực hiện xử phạt cao nhất là 4 vụ, đa phần là 1 vụ, có nhiều phường, xã không xử phạt trường hợp nào. Kết quả đó chứng tỏ cán bộ địa phương chưa chú trọng, quan tâm xử phạt hành vi xả rác ra môi trường, vô hình trung tạo thói quen xả rác bừa bãi cho một số người dân rồi lây lan sang ý thức người khác. Vấn đề ô nhiễm môi trường sẽ càng trở nên trầm trọng hơn nếu cơ quan có thẩm quyền không kiên quyết xử phạt các hành vi xả rác ra môi trường song song với công tác tuyên truyền.

Ông Trương Lâm Danh thông tin thêm, xử phạt về môi trường được quy định đầy đủ tại Nghị định 155/2016/NĐ-CP, Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Theo đó, hành vi tiểu tiện, đại tiện không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng bị phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng; hành vi vứt, thải, bỏ đầu mẩu và tàn thuốc lá không đúng nơi quy định bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng; phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng đối với hành vi vứt, thải, bỏ rác thải sinh hoạt không đúng nơi quy định. Nếu vứt, thải rác thải sinh hoạt trên vỉa hè, đường phố hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị, hệ thống thoát nước mặt trong khu vực đô thị sẽ bị phạt tiền từ 5 - 7 triệu đồng.

Nhiều người dân cũng đồng tình cho rằng, cần phải xử phạt nghiêm để có tính răn đe. Nếu giải pháp phạt tiền khó khả thi thì có thể phạt hành vi xả thải rác thải sinh hoạt không đúng quy định bằng những ngày làm việc công ích.

Bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM bức xúc, chỉ cần đám đông tụ tập, có hàng rong, quán xá là có rác. Chính quyền các cấp, các sở, ngành có tuyên truyền, vận động, thậm chí xử phạt, song tình trạng rác thải sinh hoạt vứt bỏ bừa bãi chưa giảm.

Tuy nhiên, theo bà Thanh Mỹ, việc xử phạt hành vi xả rác thải sinh hoạt bừa bãi cũng rất khó vì hành vi này xảy ra nhanh, tức thời ở các địa điểm vắng người, xả rác trộm vào sáng sớm hoặc đêm khuya nên khó bị phát hiện, xử phạt. Nguyên nhân thứ hai là lực lượng chức năng mỏng, lại kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ nên quản không xuể. Thứ ba, quy định xử phạt rất nhiều nhưng đối với người thu nhập thấp thì áp dụng có cân nhắc, chính vì lẽ đó mà không có tính răn đe cao.

Để hạn chế những hành vi xả rác thải sinh hoạt không đúng quy định, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM kiến nghị: Các cơ quan, địa phương, đoàn thể tăng cường tuyên truyền pháp luật về bảo vệ môi trường nói chung và vệ sinh nơi công cộng nói riêng cho người dân; từng bước trang bị thùng rác công cộng, nhà vệ sinh công cộng. Đặc biệt, cần tăng cường thực hiện xử phạt hành vi xả rác theo quy định pháp luật để răn đe; tăng cường trích xuất hình ảnh từ camera để làm cơ sở xử phạt…

Thanh Hồ

Chung tay chống rác thải nhựa góp phần làm cho thế giới sạch hơn

Nghệ An: Bãi biển ngập rác sau mưa lớn

Rác thải "bủa vây" Kinh thành Huế

TP Hồ Chí Minh: Nóng vấn đề xử lý rác thải công cộng