Nhiều chuyển biến tích cực

Chiều 6-9, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban Chỉ đạo của Chính phủ về xử lý tồn tại vướng mắc 12 dự án ngành công thương đã chủ trì phiên họp lần thứ 4 của Ban Chỉ đạo. Cuộc họp nhằm cập nhật tình hình xử lý các tồn tại, yếu kém tại các dự án đã được Chính phủ xác định từ cuối năm 2016.

Theo Bộ Công Thương, 4 nhà máy sản xuất phân bón thuộc Tập đoàn Hóa chất hoạt động ổn định, thời gian chạy máy đạt từ 19-24 ngày, phụ tải trung bình đạt khoảng 75-90% (trừ DAP số 2 Lào Cai chỉ chạy 10 ngày do dừng máy để bảo dưỡng, sửa chữa theo kế hoạch từ ngày 12-8-2017, tới nay chưa khởi động lại). Phương án sản xuất kinh doanh của các nhà máy đạm được xây dựng theo hướng tăng cường quản trị, tiết giảm chi phí để giảm lỗ, mở rộng thị trường tiêu thụ, tăng chất lượng và đa dạng chủng loại sản phẩm nên kết quả hoạt động tiếp tục được cải thiện, chi phí biển đổi thấp hơn giá bán. Trong tháng 8-2017, chênh lệch này dao động từ 52.000-892.000 đồng/tấn, riêng DAP 2 chênh lệch “âm” 846.000 đồng do ngừng sản xuất.

Nhà máy Sản xuất Sơ xợi Polyester Đình Vũ

Tuy nhiên, Bộ Công Thương cho rằng, hoạt động của các nhà máy chưa hiệu quả (trừ DAP 1 Hải Phòng xuất hiện lãi) do chưa sửa Luật số 71 về thuế giá trị gia tăng cho nguyên liệu đầu vào của sản xuất phân bón và giá nguyên liệu vẫn cao hơn kỳ vọng của doanh nghiệp. Trong vai trò của mình, Bộ Công Thương đã ban hành biện pháp tự vệ tạm thời đối với một số mặt hàng phân bón DAP và MAP, tiếp tục cập nhật thông tin thị trường để hỗ trợ cho 4 nhà máy đạm.

Đối với 5 dự án, nhà máy của Tập đoàn Dầu Khí Việt Nam (PVN), Bộ Công Thương đã chỉ đạo Tập đoàn báo cáo về phương án khởi động lại hoặc dừng dự án và làm các thủ tục cần thiết tiếp theo, hợp tác với các đối tác khởi động lại nhà máy, dự án.

Tuy nhiên, Dự án Nhà máy Nhiên liệu Sinh học Quảng Ngãi vẫn chưa khởi động lại được vì không có chi phí khắc phục, xử lý hệ thống nước thải để nhà máy chạy 100% công suất, giá xăng dầu vẫn ở mức thấp nên cổ đông sợ mất vốn do sản xuất kinh doanh thua lỗ. Để nhà máy cho ra sản phẩm ethanol từ đầu năm 2018, Bộ Công Thương cho biết, đã có 2 đối tác mong muốn hợp tác vận hành lại nhà máy và đang chỉ đạo các cổ đông lập kế hoạch mời nhà đầu tư tham gia hợp tác kinh doanh.

Đối với 2 dự án Nhà máy Sản xuất Nhiên liệu Sinh học Phú Thọ và Bình Phước, PVN đã chỉ đạo Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) tổ chức lựa chọn và thuê Tổ chức tư vấn và xây dựng phương án thoái vốn tại 2 dự án này theo quy định hiện hành về đầu tư vốn Nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp. Hiện đã có nhà đầu tư “đánh tiếng” mua lại Dự án Nhà máy Ethanol Phú Thọ.

Về Dự án Nhà máy Sản xuất Sơ xợi Polyester Đình Vũ (PVTEX), Bộ Công Thương cho biết, hiện nay PVN đã chỉ đạo các đơn vị thành viên cử nhân sự hỗ trợ PVTEX rà soát, đánh giá thực trạng nhà máy và lập Tổ hỗ trợ kỹ thuật, tài chính, thương mại, pháp lý... để PVTEX chuẩn bị khởi động lại nhà máy.

Về Công ty TNHH MTV Công nghiệp Tàu thủy Dung Quất (DQS), PVN đã gửi công văn cho các đơn vị trong ngành tiếp tục hỗ trợ, ủng hộ sử dụng dịch vụ của DQS nhằm giải quyết khó khăn trước mắt, tạo công ăn việc làm, ổn định tâm lý cho cán bộ, công nhân viên của công ty.

Đối với 2 dự án đầu tư sản xuất thép của Tổng Công ty Thép Việt Nam, Bộ Công Thương cho biết, sau khi Chính phủ chỉ đạo rút 1.000 tỉ đồng vốn góp vào Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên, nhà thầu MCC đã trở lại đàm phán, giải quyết một số vướng mắc với chủ đầu tư. Còn Dự án Nhà máy Gang thép Việt - Trung đã có lãi từ tháng 3-2017, ước tính lợi nhuận 6 tháng đầu năm là 67 tỉ đồng và tới cuối năm sẽ nộp hơn 290 tỉ đồng tiền thuế các loại vào ngân sách Nhà nước.

Với Dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam, Bộ Công Thương cho biết, sẽ tiếp tục xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ về tổ chức bán đấu giá dự án.

Kết luận phiên họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban Chỉ đạo hoan nghênh lãnh đạo Bộ Công Thương đã tích cực chỉ đạo các tập đoàn, tổng công ty thực hiện xử lý, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án, nhà máy. Các bộ, ngành khác trong phạm vi trách nhiệm cũng thể hiện rõ vai trò tích cực trong phối hợp hoạt động. Đặc biệt, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá cao PVN đã vào cuộc, xử lý 5 dự án, nhà máy với các phương án, kế hoạch quyết liệt.

“Nhờ nỗ lực của các bộ, ngành và doanh nghiệp nên nhiều nhà máy, dự án đã có giá bán cao hơn biến phí, bù đắp 1 phần khấu hao và một số doanh nghiệp như DAP Hải Phòng và Thép Việt Trung đã có lãi”, Phó Thủ tướng khái quát.

Tuy nhiên, Trưởng ban Chỉ đạo cho rằng, việc xử lý các vướng mắc của nhà thầu EPC ở một số dự án chưa tiến triển nhiều; việc tái cơ cấu nợ của Ngân hàng Phát triển và một vài ngân hàng thương mại còn chậm ở một vài dự án, nhà máy; một số cơ chế chính sách chưa được thực hiện kịp thời như thuế xuất khẩu thạch cao nhân tạo, sửa Luật số 71 về thuế giá trị gia tăng; chuyển biến của một số dự án, nhà máy còn chậm chưa có kết quả rõ ràng như PVTEX.

Để triển khai hiệu quả, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các bộ, doanh nghiệp từ nay tới hết quý IV/2017 tiếp tục cập nhật các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng - Trưởng ban Chỉ đạo tại các thông báo kết luận nội dung làm việc. Ví dụ đối với PVTEX, Phó Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ không bỏ thêm tiền để khởi động lại nhà máy mà đây là trách nhiệm và quyền hạn của các cổ đông liên quan.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị các bộ, doanh nghiệp kiện toàn các ban chỉ đạo xử lý khó khăn, vướng mắc của 12 dự án, nhà máy; cơ bản hoàn thành dứt điểm các vướng mắc pháp lý với các nhà thầu EPC trong năm 2017 với các báo cáo vướng mắc và lộ trình xử lý cụ thể các vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ xử lý.

Phó Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chỉ đạo theo thẩm quyền tới các ngân hàng thương mại về việc cơ cấu lại các khoản nợ, rà soát phân loại nợ, làm căn cứ để Bộ Tài chính giãn khấu hao cho các nhà máy, dự án; Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật số 71 và thuế xuất khẩu thạch cao nhân tạo.