Nghiêm trị “cát tặc”!

Hoạt động khai thác cát bừa bãi khiến dòng chảy thay đổi, bờ bãi bị sụt lở; nhà cửa, ruộng vườn cùng những xóm làng trôi theo dòng nước. Hàng vạn người dân đã lâm vào cảnh đói nghèo, mất cả nơi ở lẫn diện tích canh tác. Vậy mà nạn “cát tặc” vẫn hoành hành khắp nơi bởi có sự bao che, dung túng của các lực lượng chức năng và chính quyền sở tại.

Mấy ngày qua rộ lên sự kiện lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh bị đe dọa vì kiến nghị cho dừng dự án của Cục Đường thủy nội địa Việt Nam (Bộ GTVT) cho phép nạo vét luồng kết hợp tận thu cát sỏi trên sông Cầu. Dừng dự án này đồng nghĩa với việc dừng hoạt động khai thác cát của nhiều đối tượng vốn đã và đang kiếm bộn tiền trên đoạn sông Cầu, thuộc tỉnh Bắc Ninh mấy năm nay. Mất nguồn thu lớn nên các đối tượng đó phản ứng bằng cách đe dọa các cấp lãnh đạo tỉnh từ chủ tịch tỉnh đến các sở, ban, ngành.

Tại sao chúng lại dám hung hăng và ngạo mạn như thế? Chắc chắn phải có sự bảo kê của người có chức, có quyền lâu nay đứng đằng sau chúng! Tài nguyên thiên nhiên của đất nước, không phải bỏ vốn ra mua mà cứ hút lên bán lấy tiền tỉ chia nhau quen rồi, bây giờ mà chặn lại thì chúng chống đối. Có điều, chúng đe dọa, thách thức cả quan đầu tỉnh thì “hóa mù ra mưa” mất rồi.

Tàu khai thác cát trái phép trên sông Cầu

Dự án của Cục Đường thủy nội địa đã tạo cơ hội cho các đối tượng lợi dụng để khai thác cát trái phép nên ngày 1-3-2016, đê hữu sông Cầu xảy ra sạt lở đoạn dài 50m, ăn sâu vào bãi 5-10m. Tỉnh đã phải chi ra tới 30 tỉ đồng để xử lý hậu quả, bảo vệ đê. Có thời điểm, trên địa bàn có tới 40 tàu hoạt động, gây mất an ninh tại các xã Việt Thống, Quế Tân, Phù Lương (huyện Quế Võ).

Có một điểm đáng chú ý là UBND tỉnh Bắc Ninh đã khẳng định rằng, toàn tuyến sông Cầu không có đoạn nào bị cạn theo quy định, không có phương tiện thủy nội địa mắc cạn nếu chở đúng trọng tải và đi đúng luồng. UBND tỉnh đã nhiều lần kiến nghị tạm dừng triển khai dự án. Vì vậy, khi tỉnh dừng triển khai thực hiện dự án trên sông Cầu thì được nhân dân đồng tình ủng hộ và an ninh nông thôn được đảm bảo.

Thế nhưng vừa qua, UBND tỉnh tiếp tục nhận được văn bản của Bộ GTVT do Thứ trưởng Nguyễn Nhật ký và của Cục Đường thủy nội địa đề nghị tiếp tục tạo điều kiện thực hiện dự án. Điều này theo UBND tỉnh Bắc Ninh là không đúng tinh thần buổi làm việc giữa Bộ trưởng GTVT với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bắc Ninh mới diễn ra ngày 23-2 vừa qua.

Vì có hiện tượng “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược” ấy nên UBND tỉnh Bắc Ninh buộc phải đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ trưởng GTVT Trương Quang Nghĩa thực hiện việc sơ kết đánh giá việc triển khai thực hiện dự án theo Thông báo kết luận số 357/TB-VPCP ngày 6-11-2015 của Thủ tướng về phòng, chống vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi trên sông và cửa biển.

Đặc biệt, lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an vào cuộc điều tra nguyên nhân sự việc, điều tra các cá nhân đứng sau bảo kê, đe dọa cán bộ chuyên môn, lãnh đạo sở, ngành và Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh làm sự việc ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Trước tình huống này, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an khẩn trương điều tra, xác minh làm rõ việc các đối tượng đứng sau “bảo kê”, đe dọa cán bộ tỉnh Bắc Ninh, báo cáo kết quả lên Thủ tướng trong tháng 3-2017.

Nhiều năm qua, tình trạng khai thác cát trái phép trên các dòng sông đều diễn ra công khai, gây nên hậu quả xấu. Theo điều tra của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, hiện trên các tuyến sông Đà, sông Hồng, sông Đuống, sông Cà Lồ, sông Cầu đoạn qua thành phố Hà Nội có 18 khu vực khai thác cát, trong đó có tới 13 khu vực không phép, sai phép. Hoạt động này đã gây lãng phí nguồn tài nguyên và làm thay đổi dòng chảy, xói lở bờ sông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống cư dân ven sông...

Trên địa bàn thành phố có 200 bãi tập kết, trung chuyển vật liệu xây dựng, nhưng chỉ có 17/200 bãi được cấp phép, chiếm 8,5%. Ngày 11-11-2016 Công an TP Hà Nội đã thi hành lệnh bắt tạm giam đối với bà Phạm Thị Nguyệt Nga (56 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Anh Tùng) về tội “Vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên” theo điều 172 Bộ luật Hình sự. Tài liệu của cơ quan điều tra thu thập, bà Nga đã tổ chức chỉ đạo khai thác cát trái phép với số lượng đặc biệt lớn để kiếm lời, gây hậu quả nghiêm trọng.

Hà Nội giáp ranh với Bắc Ninh đã từng làm như thế thì nhân dịp này, Thủ tướng đã chỉ đạo cụ thể, Bắc Ninh cần làm quyết liệt hơn, tìm ra những kẻ “vừa ăn cướp vừa la làng” cũng như những kẻ bảo kê cho chúng để trừng trị đích đáng theo quy định của pháp luật. Có như thế thì “cát tặc” mới hết lộng hành.