Ngành vận tải biển đặt cược vào vận chuyển nhiên liệu sạch

Tàu chở LPG của công ty Maersk Tankers. Ảnh Maersk Tankers

Theo nhà nghiên cứu VesselsValue, các công ty bao gồm Maersk Tankers, hai ông trùm vận tải biển của Hy Lạp và hai hãng tàu hàng đầu của Nhật Bản, đã đặt mua các tàu trị giá 16 tỷ USD, nhiều trong số đó có thể vận chuyển amoniac.

Được tạo ra bằng cách kết hợp nitơ với hydro, amoniac được coi là chìa khóa giúp ngành vận tải biển loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là ở dạng năng lượng sạch nhất có lượng khí thải carbon thấp hơn. Đội tàu - ngày nay chủ yếu vận chuyển khí hóa lỏng được sử dụng trong sưởi ấm và hóa dầu - đã mọc lên như nấm trong vài năm qua do xuất khẩu của Mỹ bùng nổ và nhu cầu của Trung Quốc tăng cao. Việc bổ sung amoniac có hàm lượng carbon thấp hơn có thể tạo ra nguồn hàng hóa mới ngay sau năm 2027.

Kristian Sorensen, Giám đốc điều hành của BW, chủ sở hữu các tàu vận tải khí lớn hàng đầu thế giới, cho biết: “Giai đoạn tiếp theo là câu chuyện về amoniac. Đây là câu chuyện mà mọi người đang đóng tàu để đón đầu. Liệu điều này sẽ diễn ra trong thập kỷ này hay thập kỷ tới còn phải chờ xem”.

Nhu cầu sử dụng amoniac sạch có hàm lượng carbon thấp làm nhiên liệu vận chuyển trở nên cấp bách hơn trong năm nay, khi các cuộc tấn công của Houthi khiến đội tàu buôn phải di chuyển hàng nghìn km vòng quanh châu Phi, nhanh chóng làm tăng lượng khí thải vốn đã rất lớn của ngành này.

Có hai cách thân thiện với môi trường để tạo ra nhiên liệu này, chủ yếu phụ thuộc vào cách sản xuất hydro. Loại sạch nhất sử dụng hydro từ các nguồn năng lượng tái tạo, trong khi loại xanh lam dựa vào khí tự nhiên và công nghệ thu giữ carbon. Cả hai đều cần một lượng năng lượng khổng lồ.

Mặc dù chi tiêu khổng lồ - phần lớn các tàu mới sẽ gia nhập đội tàu trong hai hoặc ba năm nữa - vẫn chưa rõ liệu sẽ có đủ nguồn cung cấp amoniac carbon thấp dồi dào vào thời điểm chúng được hạ thủy hay không.

Theo nhà tư vấn Wood Mackenzie, sản lượng amoniac xanh và xanh lam được dự báo là 9,9 triệu tấn vào năm 2027. Để so sánh, con số này đạt khoảng 200.000 thùng mỗi ngày - tương đương 0,2% nhu cầu dầu toàn cầu hiện nay.

Con số này cũng tương đương với khoảng 7% nhu cầu đối với đội tàu LPG hiện tại và sẽ góp phần vào sự mở rộng dự kiến ​​về lưu lượng hàng hóa LPG thông thường trong những năm tới. Dữ liệu của Clarkson Research Services cho thấy đến năm 2027, đội tàu có thể chạy bằng cả hai loại nhiên liệu sẽ tăng khoảng 1/4, giả sử không có tàu cũ nào bị loại bỏ.

Về sản lượng amoniac dùng trong vận tải biển và sản xuất điện, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) ước tính gần 2/3 số dự án được công bố đang ở giai đoạn đầu phát triển, một trong số đó thậm chí còn chưa bắt đầu nghiên cứu tính khả thi. Điều này có nghĩa là có sự không chắc chắn về việc liệu dự báo sản lượng có thể đạt được hay không.

Phương án dự phòng

Nếu gặp khó khăn trong quá trình sản xuất amoniac sạch, đó có thể chưa phải là thảm họa đối với các công ty vận tải biển. Năng lực xuất khẩu nhiên liệu ngày càng tăng của Mỹ và nhu cầu sử dụng khí đốt để nấu ăn ngày càng tăng cũng góp phần vào các đơn đặt hàng.

Thị trường VLGC đã phát triển mạnh trong thập kỷ qua khi xuất khẩu hydrocarbon của Mỹ tăng mạnh, và công suất hóa dầu tăng vọt của Trung Quốc đã tạo ra thương mại song phương đang phát triển giữa hai quốc gia.

Trong khi đó, IEA cho biết LPG là phương tiện chính giúp hàng trăm triệu người trên thế giới có thể nấu ăn bằng nhiên liệu sạch hơn vào cuối thập kỷ này.

Kết quả là số lượng đơn đặt hàng cho các tàu lớn mới chỉ thấp hơn các tàu chở container và tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng, so với tỷ lệ của đội tàu hiện có.

Những tên tuổi lớn

Trong số các công ty có đơn đặt hàng vận chuyển amoniac có TMS Cardiff Gas và Capital Maritime, lần lượt thuộc sở hữu của các nhà đầu tư Hy Lạp George Economou và Evangelos Marinakis. Dữ liệu của Clarkson cho thấy các gã khổng lồ Nhật Bản Mitsui OSK Lines và Nippon Yusen Kaisha cũng có đơn đặt hàng giao vào năm 2026.

Công ty vận chuyển sản phẩm dầu và hóa chất Maersk Tankers, có công ty mẹ A.P. Moller Holding là cổ đông lớn nhất của hãng vận tải container khổng lồ AP Moller - Maersk, có 10 tàu đang được đặt hàng. Điều đó sẽ giúp họ trở thành một thành viên quan trọng trên thị trường mới nổi.

Công ty kinh doanh hàng hóa Trafigura đã đặt hàng một số tàu chở amoniac nhỏ hơn, trong khi đối thủ Gunvor Group có 4 tàu VLGC sẽ được chế tạo vào cuối thập kỷ này để vận chuyển LPG.

Nhưng để thị trường vận tải hàng hóa thực sự phát triển và để ngành bắt đầu giảm lượng khí thải, hoạt động buôn bán amoniac sạch phải phát triển.

Jonathan Fancher, Giám đốc điều hành của Petredec, một nhà kinh doanh LPG và là chủ sở hữu chính các tàu chở LPG, cho biết: “Đội tàu hiện tại đã được tiếp nhận một cách thuận lợi. Số đơn đặt hàng trước, mặc dù phản ánh mức tăng trưởng sản lượng LPG và mở rộng xuất khẩu lành mạnh, nhưng vẫn phụ thuộc một phần vào giao dịch amoniac”.

Giới vận tải biển lo sốt vó sau các cuộc tấn công ở vùng Vịnh

TotalEnergy cùng Maersk phát triển tàu trung hòa carbon

Gã khổng lồ vận tải Maersk trên con đường "xanh hóa" đội tàu

Vận tải biển sắp có biến đổi lớn

Khủng hoảng kênh đào Suez: Chất xúc tác mới cho lạm phát toàn cầu

Lệnh trừng phạt của Mỹ bóp nghẹt tàu chở dầu của Nga