"Na Sơn đã dùng lời lẽ vô văn hóa để nói về một việc văn hóa"

Vụ việc xảy ra khi thư viện Hà Nội dùng một bức ảnh chụp vào năm 2008 ghi lại cảnh một đôi uyên ương đi xe đạp trên phố để trưng bày trong triển lãm “Kỷ niệm 60 năm ngày Giải phóng Thủ đô”. Đây là triển lãm đại chúng và không thu vé.

Sau đó, nhiếp ảnh gia Na Sơn đã có những lời lẽ rất gay gắt trên trang cá nhân của mình: (Để khách quan, xin giữ nguyên văn phong của tác giả)

“Các bạn Thư viện Hà Nội sao lại ĂN CẮP ảnh của mình để trưng bày triển lãm cho một dịp kỷ niệm Thủ đô thế này? Nếu các bạn hỏi xin thì mình cũng chả tiếc, và mình còn chỉ cho các bạn thấy rằng đấy là ảnh mình mới chụp gần đây, mới có 6 năm thôi chứ có phải từ hồi thập niên 80 đâu mà triển lãm.

Một cơ quan làm về văn hoá mà điều tối thiểu là tôn trọng bản quyền mà các bạn không làm được thì các bạn nên đóng cửa đi, làm thế chỉ mang nhục thôi!

Chú thích: Ảnh bên trái là một bức ảnh mình chụp cho 1 đôi bạn dân phố cổ, phục dựng lại cái tinh thần HN cổ xưa. Đợt trước 1000 năm Thăng Long thì cũng bị chính các bạn BTC ăn cắp 1 lần rồi. Báo chí cách mạng cũng có vài lần ăn cắp. Bây giờ đến Thư viện Hà Nội. Rặt một lũ ăn cắp! Chán lắm!

(Mình khuyến khích mọi người share vụ này để chúng ta cảnh báo về tình trạng ăn cắp bản quyền đã thành vấn nạn ở VN. Cám ơn các bạn)”.

Bức ảnh do nhiếp ảnh gia Na Sơn chụp 2008 được trưng bày tại Triển lãm và để chú thích là "Hà Nội những năm 60".

Ảnh chụp màn hình trang cá nhân của nhiếp ảnh gia Na Sơn.

Bên cạnh đó, vẫn là những dòng trên trang cá nhân, Na Sơn đã khẳng định: “Chả có tranh chấp gì giữa người sáng tạo ra và nhân vật cả. Đấy là thỏa thuận riêng”.

Tuy nhiên, khi trao đổi với phóng viên PetroTimes, chị Trịnh Thu Hường – nhân vật chính trong bức ảnh của tác giả Na Sơn đã nói rõ ràng: “Việc Na Sơn lên tiếng như vậy là không chính xác bởi chẳng có một thỏa thuận nào giữa tôi và Sơn về bức ảnh này cả”.

Văn bản của thư viện Hà Nội xin lỗi nhiếp ảnh gia Na Sơn.

Chị Hường cũng tỏ ra rất thất vọng về cách hành xử của nhiếp ảnh gia Na Sơn:  “Anh Sơn dùng lời lẽ rất vô văn hoá để lên án một sự việc văn hoá”.

Chị Hường cho rằng: “Sự phiền lòng không phải ở việc thư viện Hà Nội lấy ảnh tự ý trưng bày. Việc này là họ sai nhưng họ không có mục đích thương mại và chúng tôi có thể thông cảm và góp ý cho họ.

Chuyện bản quyền và sở hữu bộ ảnh cũng không nên bàn vì nó hiển nhiên là của vợ chồng tôi. Chúng tôi đã phải trả tiền cho bộ ảnh, chưa kể toàn bộ chi phí trang phục, ăn uống đi lại chụp ảnh.

Điều khiến tôi thấy buồn nhất là ý tưởng và sự chuẩn bị của tôi đã bị hiểu nhầm thành ý tưởng và sự "phục dựng" của anh Na Sơn”.

Sau khi vụ việc được nhiếp ảnh gia Na Sơn chia sẻ trên mạng, thư viện Hà Nội đã gỡ bỏ bức ảnh và nhận lỗi hết sức cầu thị và đã có công văn gửi lời xin lỗi đến Na Sơn.

Một bức ảnh khác trong bộ ảnh cưới của chị Trịnh Thu Hường.

Chị Hường cho rằng: Mỗi một con người về nguyên tắc đều có quyền tự quyết định là hình ảnh mình được phép công bố hay không và trong phạm vi nào. Bởi vậy, vợ chồng chị mới là chủ sở hữu của bức ảnh này. Mọi hoạt động in ấn, hay sao chép và công bố phải nhận được sự đồng ý của vợ chồng chị.

Trong trường hợp này, thư viện Hà Nội sẽ phải công khai xin phép và xin lỗi tới vợ chồng chị Trịnh Thu Hường chứ không phải nhiếp ảnh Na Sơn.

Nhiếp ảnh gia Na Sơn, trong trường hợp này cũng không nên ngộ nhận về tác quyền cũng như về ý tưởng.

Trong lễ tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Na Sơn từng có hành động không đẹp khi đẩy một cụ già đang chụp ảnh để giành chỗ tác nghiệp.

Ngọc Dung