Nền kinh tế Nga thiệt hại gì khi Ukraine chặn dòng chảy khí đốt sang châu Âu?

Thoả thuận vận chuyển khí đốt giữa Ukraine và Nga sẽ hết hạn vào cuối năm nay. Ảnh AFP

Ngoài ra, điều này cũng có thể khiến Chính phủ Ukraine mất đi một nguồn doanh thu quan trọng và làm tăng thêm sự bất ổn cho nguồn cung năng lượng của châu Âu vào mùa đông năm nay.

Tổng thống Nga Putin đã cố gắng làm cho châu Âu ngày càng phụ thuộc vào khí đốt của Nga. Kể từ cuộc xung đột Nga-Ukraine năm 2022, ông đã sử dụng quyền lực của mình về nhiên liệu để gây áp lực lên các đồng minh của Ukraine nhằm trả đũa các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Tuy nhiên, châu Âu đã tìm thấy các nguồn cung khí đốt dài hạn khác, trong đó có Na Uy và khí tự nhiên hoá lỏng (LNG) từ Hoa Kỳ và những nơi khác.

Lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga của châu Âu đã giảm hơn 90%. Tập đoàn Gazprom đã phải trả giá đắt cho cuộc chiến của Tổng thống Putin. Tập đoàn này đã công bố khoản lỗ ròng là 7 tỷ USD năm 2023.

Năm ngoái, Nga đã xuất khẩu 14,6 tỷ m3 dầu qua Ukraine, giảm gần 2/3 so với mức 41,6 tỷ m3 vào năm 2021.

Mặc dù Tổng thống Putin đã bày tỏ mong muốn tiếp tục thoả thuận vận chuyển, nhưng Tổng thống UkraineVolodymyr Zelensky đã cam kết loại Nga khỏi mạng lưới vận chuyển của nước này.

Trong khi đó, tuần này, Bloomberg đưa tin rằng họ đã tính toán được mức mất mát về khối lượng xuất khẩu của Ukraine tương đương khoảng 6,5 tỷ USD/năm theo giá hiện tại.

James Hill, CEO của MCF Energy (Anh), nói với tờ Newsweek: “Tổng thống Ukraine Zelensky cuối cùng cũng đã cắt đứt sự phụ thuộc vào Nga bằng cách chặn đường ống dẫn khí đốt”.

Ông Hill cho biết: “Mặc dù đây là động thái mạnh mẽ và đúng hướng của ông Zelensky, nhưng nó cũng đặt ra một thách thức lớn mà châu Âu phải đối mặt trước ngày hết hạn hợp đồng vào tháng 12”. Đồng thời nói thêm rằng nguồn cung khí đốt của châu Âu có thể gặp rủi ro.

Theo trích dẫn ước tính từ Mykhailo Svyshcho, từ ExPro Consulting có trụ sở tại thủ đô Kiev của Ukraine, lượng khí đốt chảy qua Ukraine chỉ cung cấp chưa đến 5% nguồn cung cho châu lục này, nhưng việc không gia hạn thoả thuận không chỉ làm ảnh hưởng đến vị thế là một đường ống dẫn khí đáng tin cậy của Ukraine mà còn có nguy cơ mất 800 triệu USD/năm tiền phí vận chuyển.

Theo Bloomberg, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine German Galushchenko cho biết Ukraine đã tổ chức các cuộc đàm phán về vận chuyển với Azerbaijan, quốc gia cung cấp khí đốt cho 8 nước châu Âu, nhưng hiện vẫn chưa có đề xuất cụ thể nào từ các thương nhân.

Các thoả thuận với Kazakhstan và các nhà cung cấp khác ở Trung Á cũng có thể khả thi, nhưng thời gian không còn nhiều trước khi năm kết thúc.

Ông cho biết Ukraine và châu Âu cần thực hiện một cách tiếp cận mạnh mẽ trước và sau khi hợp đồng hết hạn để đảm bảo an ninh năng lượng và sự ổn định, đồng thời bảo vệ chính mình khỏi sự trả đũa của chính quyền Moscow nếu không được gia hạn.

Hậu quả của việc chấm dứt vận chuyển khí đốt từ Nga sang EU qua Ukraine vào cuối năm 2024?

Châu Âu chuẩn bị gì khi Nga chấm dứt giao khí đốt qua Ukraine?

EU phải thừa nhận các thành viên vẫn phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt của Nga